Avrupa Komisyonu Türkiye İlerleme Raporu'nu açıkladı. Raporda, enerji ve ulaştırma başlıklarında AB müktesebatına uyumun arttığının altı çizildi.
Avrupa Komisyonu bu yıl ülke raporlarıyla ilgili olarak yapmış olduğu değerlendirmede yöntem değişikliğine gitti.
Buna göre Avrupa Komisyonu, Türkiye raporunda iki başlıkta ilerleme kaydedildiğine yer verdi. Enerji ve ulaştırma başlıklarında AB müktesebatına uyumun arttığının altı çizildi.
Avrupa Komisyonu'nun bugüne kadar müzakereye açılmış 16 başlıktan 10 tanesinde bir önceki yıla oranla ilerleme kaydedilmediği belirtildi.
Temel hak ve özgürlükler, adalet, içişleri, ekonomi gibi alanlarda ise Türkiye'nin AB müktesebatından uzaklaştığına dikkat çekildi.
Avrupa Komisyonu'nun genel değerlendirmesinde Türkiye'nin AB için stratejik öneme sahip bir ülke olduğuna, 3 milyonu aşkın mülteciye ev sahipliği yaptığına vurgu yapıldı.
Türkiye'nin ek protokolden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini hatırlatan Avrupa Komisyonu, Ankara'nın Güney Kıbrıs Rum kesimini tanımamaya devam ettiğine dikkat çekti.
Raporda, YSK'nın İstanbul seçimlerinin iptaline ilişkin kararının dikkat çekici olduğu belirtildi. Gerekçeli kararın "ikna edici olmadığı" ve AB'deki hukuki uygulamalar ile bağdaşmadığı ifade edildi.
Raporda, AB Konseyinin 2018 kararı doğrultusunda Türkiye'nin AB üyelik sürecinin durma noktasına geldiği belirtilerek, mevcut durumda yeni fasılların açılmasının veya açılan fasılların kapanmasının söz konusu olmadığı kaydedildi.
"OHAL sonrası tedbirler endişe verici"
Raporda, AB’nin 15 Temmuz'daki darbe girişimini güçlü biçimde kınadığı anımsatılarak, "Türkiye’nin böylesi ciddi bir tehdit karşısında aldığı önlemlerin anlayışla karşılandığı" aktarıldı. Raporda, bununla birlikte darbe girişiminden bu yana olağanüstü hal dahilinde alınan geniş kapsamlı tedbirlerin “endişe verici” olduğu belirtildi.
Türkiye’de çok sayıda insan hakları savunucusunun, aktivistin, gazetecinin, hakimin tutukluluk halinin sürdüğü ifade edilen raporda, bu kişilerin “medya ve siyasiler tarafından iftira kampanyasına maruz kaldığı" iddia edildi.
Raporda, kişisel cezai sorumluluğun ancak güçler ayrılığı, yargı bağımsızlığı ve adil yargılanma hakkının gözetilmesiyle mümkün olacağının altı çizilerek, bu konularda Avrupa Konseyinin Türkiye’ye tavsiyelerinin tam olarak uygulanmadığı kaydedildi.
Türkiye’deki “siyasi kutuplaşmanın” TBMM'de yapıcı diyaloğu engellediği yorumu yapılan raporda, Halkların Demokratik Partisi (HDP) vekillerinin tutuklanması eleştirildi.
"İstanbul seçimlerinin iptali endişe kaynağı"
Raporda, İstanbul seçimlerinin yenilenmesine ilişkin eleştirilere de yer verildi. Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) İstanbul’daki seçimleri yenileme kararı ile Güneydoğu'da bazı belediye başkanlıklarının ikinci gelen adaya verilmesinin “ciddi endişe kaynağı” olduğu ifade edildi.
“Yargı sisteminde ciddi geriye gidiş”
Türkiye’nin yargı sisteminde “ciddi geriye gidiş” bulunduğu ve önceki raporlardaki tavsiyelere de uyulmadığı savunulan raporda, “yargı üzerinde siyasi baskı ve yıldırmaya yönelik faaliyetler” olduğu iddia edildi.
Raporda, AB Komisyonu, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj çalışmalarını “yasa dışı” şeklinde nitelendirerek, Ankara’nın “iyi komşuluk ilişkilerine riayet etmesi” çağrısında bulundu.
"AB pazarıyla bütünleşiyor"
Raporda, Türkiye’nin hem ticaret hem de yatırım açısından AB pazarı ile iyi derecede bütünleştiği aktarılarak, ülkenin AB içindeki rekabet baskıları ve piyasa güçlerine yönelik iyi hazırlık yaptığı kaydedildi.
Türkiye’de özellikle enerji sektöründe, Ar-Ge harcamalarında, eğitim ve fiziki sermaye alanında ilerleme sağlandığı ifade edilen raporda, Türkiye’nin şirket hukuku, ulaştırma, bilim, araştırma, malların serbest dolaşımı, fikri mülkiyet hakları, finansal hizmetler, kuruluş ve sanayi politikaları, tüketici ve sağlık koruma, finansal kontrol ve Gümrük Birliği alanlarında ileri düzeyde olduğu vurgulandı.
İlk tepki Ankara’dan
AB'nin Türkiye ilerleme raporuna Ankara'dan ilk tepki geldi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Kaymakcı, "Türkiye rapordaki tutarlı eleştirileri not edecektir. Bu rapor AB'nin varoluşsal krizlerini yansıtmaktadır" ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği (AB) Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı, Türkiye ilerleme raporuna ilişkin açıklamalarda bulundu.
Kaymakcı, "Türkiye rapordaki tutarlı eleştirileri not edecektir" dedi.
Bakan Yardımcısı Kaymakcı, “Raporda yer alan haksız ve orantısız eleştirileri kabul etmemiz mümkün değildir. Bu rapor AB'nin varoluşsal krizlerini yansıtmaktadır” dedi.
“AB ülkemizdeki mevcut durumu doğru tespit edemedi” diyen Kaymakçı şöyle devam etti:
“Raporda Türkiye'nin AB'den uzaklaştığına dair geçersiz bazı ifadeler var. Türkiye sapasağlam yerinde duruyor AB'yi Türkiye'den uzaklaştırmak isteyen çevreler var. Türkiye, Avrupa'nın parçasıdır.
Türkiye 20 fasılda ilerleme kaydetti, 14 fasıl siyasi olarak engellenmiştir. Türkiye çalışmalarına devam ediyor. Avrupa Birliği, Gümrük Birliği güncellemesinde adım atmalı.
Raporda vize serbestisiyle ilgili çalışmalara atıflar var. Bu çalışmalar sonucunda bir kriterin daha toplamda da 66 kriterin yerine getirildiği de ortaya konmuş oluyor…”