Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda “2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı” görüşmelerinde dün; Polis Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı ile Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçeleri ele alındı.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 1 Milyar 830 Milyon 731 Bin 100 Türk Lirası olarak komiteden geçen Polis Genel Müdürlüğü Bütçesi, 1 Milyar 47 Milyon 526 Bin 860 Türk Lirası olarak öngörülen İçişleri Bakanlığı Bütçesi, 1 Milyar 388 Milyon 110 Bin Türk Lirası olarak önerilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bütçesi, 25 Milyon 89 Bin Türk Lirası olarak önerilen Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı Bütçesi ile 1 Milyar 315 Milyon 545 Bin 400 Türk Lirası olarak önerilen Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Bütçesi görüşüldü.
Genel kurulda ilk olarak 1 Milyar 830 Milyon 731 Bin 100 Türk Lirası olarak komiteden geçen Polis Genel Müdürlüğü Bütçesi görüşüldü ve oyçokluğu ile onaylandı.
Rogers: Adil terfi sistemi getirilmeli
Bağımsız Girne milletvekili Jale Refik Rogers, bütçe üzerine söz alarak, ülkenin büyümesi ve artan nüfusa işaret ederek, Polis Genel Müdürlüğünün halkın huzur ve güvenliği için önemine işaret etti. Rogers, ilk olarak ülke ekonomisine katkısı olan sınır kapılarında yeni düzenlemeler yapılıp, geçişlerin kolaylaştırılması, ayrıca adil bir terfi sistemi ile itfaiye araç ihtiyacını dile getirdi.
Toros: Kontrolsüz nüfus artışı var
CTP Girne Milletvekili Fikri Toros da, ülkede kontrolsüz bir nüfus artışı olduğuna işaret ederek, öğrenci, işçi, turist adı altında ülkeye gelen kişilerin, ülkenin huzurunu kaçırdığını, itibarını düşürdüğünü ve suç cennetine çevirdiğini söyledi.
Toros, bu yüzden polise, ülkenin ve halkın güvenliği için büyük görevler düştüğünü ifade ederek, polisten gelen kapasite artırımı taleplerinin dikkatle ele alınması ve suç ile mücadelede altyapısının, uluslararası standartlarda geliştirilmesinin önemine dikkat çekti.
Toros, polisin yasal düzenlemelerinin AB’ye uygun yapılması, kara paraya karşı mali polisin güçlendirilmesi gerektiğini ifade ederek, tüm eksikliklere rağmen polisin görevini en iyi şekilde yürüttüğünü kaydetti. Trafik sorununa da işaret eden Toros, polisin bu konuya da gereken önemi vereceğine ve ülkede yol güvenliğini sağlayacağına inanç belirtti.
Barçın: Polisin itibarı zedeleniyor
CTP Lefkoşa Milletvekili Devrim Barçın da, polis emekçilerinin Anayasaya aykırı bir şekilde, angarya çalıştırıldığını savunarak, bu konuda eleştirilerde bulundu, Maliye Bakanlığının, polisin çalışma sistemine gereken duyarlılığı göstermesini istedi. Barçın, polisin yıpranma payına ve emeklilik haklarına önem verilerek, yasal düzenlemelerin yapılması gerektiğini kaydetti. Barçın, bu bütçenin, piyasaya olan borçlara bakıldığında polisin itibarını zedelediğini de savundu. Polis bütçesini kalem kalem değerlendiren Barçın, ülkede kaynak olduğunu ve bu yüzden kurumlara gereken değerin verilmesini istedi.
Solyalı: Bütçe inandırıcı değil
CTP Lefkoşa Milletvekili Ürün Solyalı da, polisin, ülkenin güvenliğinden, terfilerine, trafikten, suçla mücadeleye sorumluluk alanındaki her yerde en önemli kurum olduğunu ifade ederek, bütçeye bakıldığında tüm bunların yapılabileceğinin inandırıcı olmadığını kaydetti. Solyalı, polisi önemsediklerini ve tam anlamıyla çağdaş bir yapıya kavuşturulmasını, sivil otoriteye bağlanmasını istediklerini, bu konuda yasa çalışmaları olduğunu ve paylaşmaya hazır olduklarını vurguladı.
Derya: Çabaları takdire şayan
CTP Lefkoşa Milletvekili Doğuş Derya da, ülkede yoğun bir nüfus artışı olduğunu ve suçların önlenmesi için ortaya konan çabaları takdir ettiğini ifade ederek, polisin sıkıntılarına işaret etti. Derya, polisin teşkilat yasası dışında hareket edemeyeceğini, bu çerçevede Lefkoşa Mücahitler Sitesi’nin polis tarafından ne amaçla kullanıldığını daha önce sorduğunu ancak cevap alamadığını, bu konuda gereken cevabı beklediğini söyledi. Derya, polisin, Başbakanlığa bağlıysa ona uygun yönetilmesi gerektiğini de kaydetti.
Baybars: Polis güçlenmeli
Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars da polisin ülke için önemine vurgu yaptı, suçlar işlenmeden önlem alınması, asayiş ve güvenliğin sağlanması için polisin sorumluluğu olduğunu kaydetti, polisin güçlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Silah kaçakçılığı, insan ticareti, uyuşturucu, organize suçlar, ülkeye giriş çıkışlar, kadına şiddet, okulların güvenliği, hayvanların korunması gibi konularda polisin önemine dikkat çeken Baybars, polisin etkin kullanılmasının, hizmet içi eğitimler, yasal düzenlemeler ve altyapısının geliştirilmesinin önemine işaret etti. Avukatların, tutuklularla görüşmesi konusunda tutuklu haklarının dünyada olmayan bir şekilde engellendiğini de savunan Baybars, ifade alınmadan zanlı ve tutukluların avukatıyla görüşmelerinin engellenmesi gibi olayların bu dönemde yaşanmayacağına inanç belirtti.
Toros: TMK’ya neden bütçe ayrılmıyor
1 Milyar 47 Milyon 526 Bin 860 Türk Lirası olarak öngörülen İçişleri Bakanlığı Bütçesi üzerine ilk sözü, CTP Milletvekili Fikri Toros aldı.
Toros, Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) üzerine yaptığı konuşmada, Kıbrıs sorunu devam ettiği sürece, mülkiyet sorunlarının çözümünde komisyonun, takas, tazminat iade konularını incelediğini, talepleri yerine getirmek amacıyla çalıştığını kaydetti.
Toros, komisyonun son yıllarda bütçe ayrılmaması nedeniyle ödeme yapamadığını ifade ederek, bundan dolayı ülkenin itibar kaybı yaşadığını, bu durumun iç hukuk yolu açısından da riskler taşıdığını söyledi. Bu yüzden komisyona bütçe ayrılması ve ödemelerin yapılması gerektiğini ifade eden Toros, başvuruların da iade ve takas yolunda dikkate alınmasının, mali yönden kendilerini zorlamayacağına işaret etti.
Maliye Bakanlığının İçişleri Bakanlığında bir fon yaratabileceğini ve ülkede mülk alan yabancıların, aldıkları mülkün değeri ve büyüklüğe göre bu fona katkı yapabileceğini ifade eden Toros, bunun önemli bir katkı olacağını vurguladı. Toros, hukuki sorumluluklara verilecek önemin, Kıbrıs sorununun çözümüne de katkı sağlanacağına inanç belirtti.
Özdenefe: 2018’den beri ödeme yok
CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe de, ülkede en önemli bakanlıklardan biri olan İçişleri Bakanlığı bütçesini görüştüklerini ifade ederek, Toros’un bahsettiği konuya değinmek istediğini, çünkü 2018’den beridir ödeme yapılmadığını ve kaynağın da yetersiz olduğunu kaydetti.
Özdenefe, taşınmaz mal komisyonunun önemine vurgu yaparak, kaynak yaratılmaması durumunda işlevini yitireceğini, bu yüzden gerekli kaynağın aktarılması için paydaşların konuşması gerektiğini söyledi. Malın iadesi, takası, tazmininin iki taraftaki işletmeler ve şahıslar açısından önemli olduğunu, bu yüzden karşılıklı ve gönüllü anlaşmalarla mali yükten kurtulabileceklerini ifade eden Özdenefe, yabancılara mal satışı izinleri verilirken, kaynak artırılmasına da önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Cezaevi ve şartlı tahliye kurulu çalışmalarına değinen Özdenefe, mahkeme kararlarını hiçbir kişinin değiştiremeyeceğini kaydetti, kurul ile ilgili değerlendirme ve önerilerde bulundu. İnsan hakları, insan ticareti, gece kulüpleri, kadın ticareti konularında artık önlemler alınması gerektiğini ifade eden Özdenefe, ülkede kadın ticaretinin, fuhuş mağduru yaratmanın ayıp, günah olduğunu kaydetti.
Ülkede ahlak, kültür, devlet, bayrak her şeye önem verildiğini, bu çerçevede bunun düzeltilmesi gerektiğini ifade eden Özdenefe, eleştirilerde bulundu. Özdenefe, ülkede trafikte simsiyah camlı araçların bulunduğunu, bu konuda polis ile görüşülüp, gereken güvenlik tedbirlerinin alınması gerektiğini belirtti, ülkede çağdaş bir nüfus ve yurttaşlık politikası yaratılması gerekliliğine dikkat çekti.
Derya: Ülkedeki nüfus sayısı bilinmiyor
CTP Milletvekili Doğuş Derya da, İçişleri Bakanlığı’nın devletin birçok yükümlülüğü ve nüfus konusundan sorumlu olan bir bakanlık olduğunu söyledi.
Ülkedeki nüfusun kaç olduğunun bilinmediğini, ülke nüfusunun kontrol edilemediğini ifade eden Derya, ülkede bir sektörel planlama yapılmadığı için yabancı iş gücü olarak üçüncü ülkelerden gelen insanların sömürüldüğünü kaydetti.
Vatandaşlığın bir hak olmadığını, sektörel planlamanın yapılması için bir gereklilik olduğuna işaret eden Derya, ancak bunun için nüfus sayımının yapılarak, nüfusun bilinmesi gerektiğini söyledi.
Yurttaşlık konusunun defalarca istismar edildiğine işaret eden Derya, bu konuda başka ülkelerin yaptığı uygulamalardan örnekler verdi.
“Yurttaşlık konusunu bizim gibi otomatiğe bağlayan başka hiçbir ülke yok” diyen Derya, ülkenin ekonomisinin kaldırmayacağı kadar yurttaş yaparsanız, bu kişilerin yerli nüfus tarafından yabancı ve kovulması gereken nüfus olarak görüleceğini anlattı.
Çalışmalara katkıya hazırız
Dernekler konusuna da değinen Derya, dernek adında bir takım ideolojik gruplanmalar olduğunu, derneklere bir itirazları olmadığını, kendilerinin itirazlarının cihad diye camilerde pankart açılmasına, 18 yaşının altındaki çocukların “istismar” edilmesine, cemaat örgütlenmelerine itirazları olduğunu kaydetti.
Yurttaşlık verilmesi yerine, beyaz kimlik verilmesinin yaygınlaştırılması önerisinde bulunan Derya, bu konuda yapılacak çalışmalara katkı koyabileceklerini sözlerine ekledi.
Bütçe oy çokluğu ile kabul edildi
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda 1 Milyar 47 Milyon 526 Bin 860 TL olarak öngörülen İçişleri Bakanlığı bütçesi görüşülerek, oy çokluğuyla kabul edildi.
Öztürkler: Nitelikli eleştiriye açığım
İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler, nitelikli eleştiriye açık olduğunu, görüşlerle birlikte hareket ederek değişikliklere gidildiğini belirtti.
Öztürkler, özel güvenlikle ilgili eğitimler yapıldığını, Taşınmaz Mal Komisyonu’nun önemli olduğunu, KKTC içinde fon oluşturulması için çalışma yapacaklarını kaydederek, yabancılara satılan taşınmaz mallarla ilgili meclise gönderilen çalışmalara değinerek, bu konunun hükümetle tekrar değerlendirileceğini ifade etti.
İsraillilere satışlarla ilgili spekülasyonlar yapıldığını söyleyen Öztürkler, rakamlarla değinerek, İsraillilere satılan taşınmaz mal sayısının yüksek olmadığını söyledi.
Şartlı Tahliye Tüzüğü’nün Anayasaya aykırı olduğunun söylendiğini belirten Öztürkler, aykırılıkla ilgili bir noktanın kendilerine ulaşmadığını değerlendirme yapılması gerekirse yapılacağını kaydetti.
Ocak ayı içinde 51/95 sayılı Belediyeler Yasası’nı oybirliğiyle Meclis ’ten geçirmek istediklerini dile getiren Öztürkler, Belediye Başkanlarıyla toplantılar yapıldığını, devam edeceğini Belediye Personel Tüzüğü’nün güncellenmesi gerektiğinin farkında olduklarını belirtti.
Kırsal kesim arazisi dağıtmadığını, altyapıya yönelik çalışmalar yapılacağını dile getiren Öztürkler, 2023’te de buna yönelik köylerin altyapılarının yapılacağını kaydetti.
“Dönemimde 3 bin kişiye vatandaşlık verildi”
Öztürkler, otomasyon sistemleri konusunda çalışmaların devam ettiğini belirtti.
Güngör’de profesyonel yönetime ihtiyaç duyulduğunu, ihaleye çıkılacağını dile getiren Öztürkler, e-vize projesinin detaylı ve önemli olduğunu, 210 gün içinde yazılımının yapılarak teslim edilmesi gerektiğini, mevcut durumda 3 ülkeye vize uygulaması yapıldığını ancak sağlıklı şekilde bunun yapılamadığını söyledi.
Öztürkler, e-vize geçtiğinde birçok ülkeyle ilgili güvenlik sorgulamasının sağlanacağını ve gelen kişilerin güvenlik açısından değerlendirileceğini belirtti.
Öztürkler, vatandaşlık konusunun siyasi ve ideolojik olarak kullanıldığını söyleyerek, verilen vatandaşlık sayısına yönelik sistem kurarak site üzerinden açıklama yapılacağını kaydetti.
Öztürkler, kendi döneminde vatandaş olan kişi sayısını yaklaşık 3 bin olarak açıklayarak, Vatandaşlık Yasası’na yönelik yeniden çalışma yapılması gerektiğine inanç belirtti.
Hamzaoğulları: Mehmetçik tehditlerle ele geçirildi
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları, söz alarak, Erenköy Lisesi’ne yaptığı katkılara değindi.
CTP üyesi olarak milletvekili seçildiğini dile getiren Hamzaoğulları, futbol kulüplerine yapılan katkılarla ilgili de bilgi verdi.
Hamzaoğulları, Dipkarpaz Belediyesi ve Yenierenköy Belediyesi ile ilgili iddialara değinerek, Yenierenköy Belediyesi’nin borç batağına sürüklendiğini savundu.
Büyükkonuk Belediyesi’ne de borçlanma yetkisi verildiğini dile getiren Hamzaoğulları, usulsüz yapılan uygulamaların mahkemeye taşınacağını söyledi.
Hamzaoğulları, Mehmetçik Belediyesi’nin de iş vaatleri ve tehditlerle ele geçirildiğini iddia etti.