Remzi SAMAR
Türkiye’de kamu maaşlarının son zamanlarda artması, buna karşın KKTC’de işe yeni girenlere
düşük ücret uygulaması, iki ülke arasındaki farklılıkları ortadan kaldırdı.
Memur, öğretmen, doktor gibi kesimlerde Türkiye ile KKTC arasındaki maaşlar nereyse eşitlenirken, polislerin maaşlarında Türkiye’nin öne geçtiği dikkat çekiyor.
Diyalog’a konuşan uzmanlar; Kuzey Kıbrıs’ın, Türkiye’den daha pahalı olduğunu belirtirken “ucuz ülkenin maaşları ile pahalı ülkenin maaşları eşitlendiği zaman, adada mutsuzluk artar” diyor.
Diyalog muhabirinin yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de yeni başlayan bir öğretmenin aldığı bürüt maaş 2 bin 381 Türk Lirası iken Kuzey Kıbrıs’ta aynı öğretmenin başlangıç ücreti 2 bin 479 lira… Polis memurunun Türkiye’de aldığı maaşta belirgin bir artış yaşanırken son zamlarla 2 bin 714 lirayken bu ücret KKTC’de görev yapan polisler için 2 bin 155 Türk lirası olarak göze çarpıyor. Konu ile ilgili olarak Diyalog’a açıklama yapan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Birikim Özgür, Türkiye’de son 12 yılda çok ciddi reformlar olduğunu bu sayede de bunun tüm alana yayılabildiğini kaydetti. Kamudaki kara deliklerin kapatılarak bunun kamu düzenini sürdürebilir bir yapıda kendisini hissettirirken bunun Kuzey Kıbrıs’ta hala gerçekleştirilemediğini savundu. Ekonomist Mustafa Ertanın da Diyalog’a yaptığı açıklamada bu şartlar da Kıbrıs halkının dünyanın mutsuz olan ülkeleri arasında ilk 3’e girmesinin şaşırtıcı olmadığını kaydetti.
“KKTC’de kara delikler kapatılmadı”
CTP Milletvekili Birikim Özgür, KKTC’de, kamuda sıkıntılara yol açan karadeliklerin kapatılmasına yönelik adımların henüz atılamadığına dikkat çekti. Birikim Özgür, “Bu çerçevede ülkede pahalılık devam etmektedir. Mali sürdürülebilirliğin olacağı imkânlar doğrultusunda kamu çalışanlarına hayat pahalılığının üstünde bir kaynak aktarmaya KKTC hükümetleri henüz sahip olamıyor. İki ülkenin karşılaştırması yapılacaksa, işe reformları karşılaştırmakla başlamak gerekiyor” dedi.
“Konuları tartışmaya açmak lazım”
Bunların yanı sıra kamu maliyesi çerçevesinde yapılan ödemelerin arttırılması ve benzeri konuları da tartışmaya açmak gerektiğini aktaran Özgür, özel sektör ve kamu çalışanlarının daha kaliteli yaşam sürmesi için reformların devam etmesi gerektiğini söyledi.
“Yeni reformlar öncelik olmalı”
“Bu aşamada özellikle yeni girdiğimiz 2015 yılı içerisinde reformları ciddiyetle ele almak bizim öncelikle hedefimiz olmalı. En iyi ihtimalle hayat pahalılığı alanda kamu çalışanlarına katkı sağlayabilecek bir ortamın yaratılması gerekiyor. Şu anki konjektürde herhangi bir siyasi karar almamıza imkân sağlayacak mali zemin yoktur” diyen Birikim Özgür, “Dolayısıyla kamu maliyesinde 2015 yılında bunu yönetebilmemiz yine reformlara bağlıdır. Bu reformları yakalayabilirsek söz konusu fiyatları artırmada ileriye gidebileceğimizi düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Ertanın: Yaşam kalitesi giderek düşüyor
Ekonomist Mustafa Ertanın da konu ile ilgili olarak bu şartlar da Kıbrıs halkının dünyanın mutsuz olan ülkeleri arasında ilk 3’e girmesinin şaşırtıcı olmadığını söyledi. Kuzey Kıbrıs’ın, Türkiye’den daha pahalı olduğunu belirten Ertanın, “Ucuz ülkenin maaşları ile pahalı ülkenin maaşları eşitlendiği zaman, adada mutsuzluk artar” dedi.
Kıbrıs Türk halkının yaşam kalitesinin giderek düştüğünü ifade eden Ertanın, Türkiye’de ise eğitim, sağlık ve diğer alanlardaki gelişmelerin hızla arttığını söyledi.
“Maaşlar o ülkedeki gerçek değeridir”
Sırf maaşların kıyaslanmasının herhangi bir sağlıklı kriteri ortaya koymayacağına da işaret eden Ertanın şöyle dedi: ”Maaşın bir ülkedeki gerçek değeri önemlidir. Yani bir çalışanın maaşını aldığı ülkede o maaşla o ücretle kendisine sağlayabileceği yaşam kalitesi, (sağlık eğlence, ileriye dönük yatırım yapma giderleri) her ne kadar da nominal olarak sayısal olarak rakamlar Türkiye ile KKTC arasında yaşamışsa da yine de KKTC’de özellikle eğitim sağlık ve gelecek kaygısı konusundaki sıkıntılar bu maaşların ne kadar düşüşte olduğunu göstermektedir.”
Türkiye ile KKTC’deki maaşlar
Öte yandan Türkiye ve KKTC’deki diğer meslek dallarındaki ücretlendirmeler de şu şekilde;
Türkiye- KKTC
Memur: 1956. Lise mezuniyeti gerektiren hizmet sınıfı başlangıç bürüt 2099
Hizmetli: 1818. İşçi başlangıç ücreti bürüt 1877
Öğretmen: 2381 Öğretmen başlangıç brüt 2479
Başkomiser: 3.049 Akademi mezunu polis 2479
Polis : 2.714 Polis 2155
Uzman doktor: 3. 896 Uzman Doktor 5618
Doktor: 3.243 Doktor bürüt 3625
Hemşire: 2.155 Yüksek Hemşire( Üniversite mezuniyeti gerektiren) 2479, Hemşire ( Ön Lisans Mezuniyeti gerektiren) 2268