Kuzey Kıbrıs’ta bu yılın ilk 6 ayında polisin ele geçirdiği uyuşturucu miktarının, geçen yılının 12 ayında ele geçirenlerden 3 kat daha fazla olduğu bildirildi.
Diyalog’a konuşan ve ürkütücü rakamları ortaya koyan Polis Genel Müdürlüğü, Uyuşturucu ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü, Müdür Yardımcısı Başmüfettiş Tarkan Kızıltuğ, bu yılın ilk 6 ayında 9 bin 723 gram Hint keneviri, bin 883 gram bonzai, 604 gr. eroin, 243 gr. kokain, 40 gr afyon, 7 bin 440 adet extacy hap, 3 adet LSD içerikli pul ve 684 kök ekili Hint keneviri bitkisi ele geçirildiğini belirtti.
Geçtiğimiz yılın 12 ayında ele geçirilen uyuşturucu miktarının toplamda 3 bin 356 gram olduğuna dikkat çeken Kızıltuğ, bu yıl içinde özellikle eroin ve extacy türü uyuşturucunun arttığını kaydetti. Kızıltuğ, narkotik ve kaçakçılığı önleme biriminde 100 kişilik personel ihtiyacı olduğunu, ancak mevcut kadroda 40 kişinin bulunduğunu ifade etti.
Özellikle çocukların ve gençlerin uyuşturucu kullanımı noktasında çok iyi bilinçlendirilmesi gerektiğini belirten Kızıltuğ, bonzainin 3 gramlık küçük poşetler içinde satışa sürüldüğünü ve takibinin kolay olmadığını belirtti. Kızıltuğ, ilk defa 2010 yılında tespit edilen bu uyuşturucu türünün, yıllar içinde artış gösterdiğine dikkat çekti.
Kızıltuğ, Kuzey Kıbrıs’ın bir numaralı sorunu haline gelen uyuşturucu konusunda sorularımızı yanıtladı:
Soru: Uyuşturucuyla mücadelede temel politikalar nelerdir?
Yanıt: Uyuşturucuyla mücadelede polisin çok önemli görevleri var. Bu amaçla Polis Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü var. Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü olarak Lefkoşa, Mağusa ve Girne’de şubelerimiz vardır.
Bunun yansıra köpek eğitim merkezimiz var ve burada da konusunda uzman kişiler görev yapmaktadır.
Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü’nde görev yapan arkadaşlar hepsi de sadece polisiye yönüyle değil akademik ve sosyal olarak da gerekli tüm eğitimleri almışlardır.
Bir mücadele politikamız var ve bu politika kapsamında zaman mefhumu gözetmeden çalışıyoruz.
Görevimiz sadece uyuşturucuyla mücadele değil ismimiz Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü yani kaçakçılık konusuyla da mücadelemiz sürüyor.
Örneğin insan kaçakçılığı, eski eser kaçakçılığı gibi konularla da ilgileniyoruz ama Polis Genel Müdürlüğü bir bütün ve diğer birimlerdeki arkadaşlarla da ortak çalışıyoruz.
Soru: Kaç personeliniz bulunuyor?
Yanıt: Şu an için Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü’nde mevcut personel sayımız 40, fakat bizim öngördüğümüz rakam 100 civarında olması gerekiyor.
Bu 40 rakamının içinde köpek eğitim merkezinde görevli olan arkadaşlarımız ve dosya tanzim eden arkadaşlarımız da var ve onlar sokakta değiller.
Soru: Özellikle vatandaşlar polise ihbarda bulunmak isterse ne gibi haller şüpheli sayılır?
Yanıt: Öncelikle vatandaşlarımız şunu bilmelidirler ki kesinlikle bize ihbarda bulundukları takdirde kendileri deşifre edilmezler.
Eğer etrafınızda, mahallenizde farklı tipler farklı davranışlar içinde olursa şüpheli sayılabilir. Şu çok önemli; bize bilgi veren kişileri bizler korumakla mükellefiz ve mahkemede şahadet vermek zorunda değil ifşa edilmezler. Bu yöne açıklık getirmek istedim. Günümüzde hemen herkesin maddeleri tanıyacak kadar eğitim almaları gerekiyor. Bizim ülkemizde yasal olarak ihbarcı insanlar için en büyük eksiklik tanık koruma programlarının olmaması ama yasal düzenleme olmasa bile bizim görevimiz halkın huzurunu sağlamak ve bize ihbarda bulunan kişilerin güvenliğini biz sağlıyoruz.
Soru: Son dönemlerde Hint kenevirinin zararsız olduğu ve serbest bırakılması yönünde bir takım kişiler tarafından yayınlar yapılıyor, gerçekten zararsız mı?
Yanıt: Ele geçirilen Hint Keneviri 9 bin 723 gr. Geçen yıl ise ekili bulunan Hint keneviri bitki sayısı ise 123 köktü ve zararlı değildir diye bir husus kesinlikle yok. Özellikle kötü niyetli kişiler bu algıyı yaratmaya çalışıyor. Onkoloji sevişlerinde zaman zaman kullanmaktadır başka ülkelerde ama bilinmelidir ki tedavi edici herhangi bir özelliği bulunmamaktadır. Tamamen uyuşturucu etkisi olduğundan yaşanan acıyı biraz olsun dindiriyor başka bir iyileştirici yani tedavi maksadıyla kullanmaz uyuşturucu etkisi de bağımlılık yapar. En az bonzai ve diğer uyuşturucu maddeler gibi bu da zararlıdır. Bilinsin ki esrar maddesinin bilimsel ismi aslında Hint keneviridir bu bitkiden üretilir, genellikle yaprakları ve tohumundan üretilir. Bu piko aktif madde sayesinde de bağımlılık ve uyuşturucu etkisi yaratıyor yasa dışı bir madde olarak da Hint keneviri ve esrar literatüre girmiş bulunuyor ve 15 yıla kadar hapislik cezasını öngören bir maddedir. Özellikle aileler çocukların sosyal medya kullanımına ve Youtube kanallarına çok dikkat etsinler. Sosyal ağlar bu illetin tanıtıcı reklam veya programları ile dolu özendirici yayınlar yapıyor. Ayrıca “zararsız değil faydalı” gibi kötü niyetli insanların yaptığı yayınlar da var ve buna çok dikkat edilmelidir. Hin keneviri maddesi bugün 1960’lı yıllardaki hali ile değildir. O dönemlerde yüzde 1 ile yüzde 5 olan uyuşturucu miktarı bugün yüzde 40’lara kadar bu bitkinin genetiği ile oynanmıştır. Geçmişte sadece iki tür olan Hint Keneviri bitkisinin bugün yüzlerce türü var. Kim nasıl 1960’lara dayanarak masum olduğunu iddia edebilir buna anlayışla bakmak mümkün değil. Çok tehlikeli bir uyuşturucu madde haline getirilen bu bitkiyi pazarlamaya çalışanlarla veya suistimal etmeye çalışanlarla ciddi mücadele edilmesi gerekiyor ama bunu sadece polis yapamaz. Tüm halkın bu konuda uyanık olması gerekiyor. Bu kesinlikle serbest kalabilecek bir bitki değildir. Bugün tartışılan Hint keneviri yağı için de aynı şeyler geçerlidir.
Soru: Narkotik detektör köpeklerinin caydırıcılığı nedir?
Yanıt: Bir kere narkotik detektör köpeklerinin sınır kapılarında görev yaptığını nasıl ki siz ve ben biliyoruz inanın bunu ülkeye uyuşturucu sokmaya çalışanlar da biliyor. Ve çok ciddi bir caydırıcılık sağlıyorlar. Şu anda 6 adet narkotik detektör köpeğimiz bulunuyor. Her zaman her yerde olabilmeleri mümkün değil ama bütün denetimleri yapmaya çalışıyoruz. Mükemmel çalışıyorlar ve kesinlikle suçlulara karşı acımasızlar. Şirin bir görünümleri var, bunun sebebi de havaalanları ve sınır kapılarında da görev yaptıkları için bu tarz köpekleri seçiyoruz çünkü halkla iç içe onlar da bizim yardımcılarımız.”
Soru: Bugün yıllık yakalamalara baktığımızda narkotik kaç dosya yaptı?
Yanıt: Yılda ortalama 350 veya 400 arasında kişi aleyhinde işlem yapıyoruz. Uyuşturucu maddelerle ilgili içerisinde içicisi de vardır satıcısı da var. Halkımız rahat olabilir bunların büyük çoğunluğu satıcıdır. Bunların bu kadarı satıcı bu kadarı içicidir demek mümkün değil çünkü aleyhine dosya yaptığım kişiler adli yargılama sürecinden geçiyor. Satıcı olduğu ispatlanması gerekiyor ama bu kişilerin 4’te üçü satıcıdır diyebilirim.
Soru: En çok ne tür uyuşturucu maddeler giriyor ülkemize ve nereden getiriliyor?
Yanıt: Bizim ülkemizde en tehlikeli uyuşturucu madde halk arasında bonzai (sentetik Cannabinoid) diye bilinen uyuşturucu türüdür ve bunun tamamına yakını Güney Kıbrıs’tan getiriliyor. Farklı ülkelerden gelen başka uyuşturucu maddeler de var ama KKTC için en büyük sorun bonzai. Hint keneviri de şu anda büyük sorun.
Bir başka tehlike de ballydir. Ama ülkemiz yasalarına göre uyuşturucu kapsamında değil çok yakın zamanda bu durumun da yasal bir zemine oturtulması gerekiyor. Bally konusu bu nedenle Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme şubelerinde değil buna CÖŞ ve adli şubeler gerek görülmesi halinde bakıyor.
Uyuşturucu kullanımı bir başlangıç değil bir sonuçtur aslında. Öncesine bakmak lazım. O genci madde kullanımına iten şeyler nelerdir? Odaklanmamız gereken madde kullanımından önceki olaylardır. Toplumun bu konuda eğitilmesi ve bu yönde çalışmalar yapılması gerekiyor. Aileler bu süreçten çok önemlidir. Bir ülkeye madde girişini durduracağım diye sadece mücadele yaptığınızı zannederseniz yanılırsınız. Önce resmin bütününe bakmak gerek. Mücadele hayatın tüm alanında her daim olmalıdır. Çok ciddi bir şekilde bu duruma eğilmemiz gerekir. Tüm kurum ve kuruluşlar, aileler, Gençlik Dairesi sivil toplum örgütleri… PGM olarak zaten yıllardır bu konuda mücadele veriyoruz bir bütün olarak hareket etmemiz gerekiyor çünkü artarak devam eden bir sorun var ortada.
Soru: Uyuşturucu kullanan bir çocuğu veya genci nasıl anlarız?
Yanıt: Açıkçası bu konuda net bir tanımlama yapmak doğru değildir. Çünkü bazen ergenlik döneminde veya zaman zaman ailelerde yaşanan sıkıntılardan dolayı bazı gençlerde veya çocuklarda davranış farklılıkları görünür ve uyuşturucu kullanıcıları ile benzer davranışlar sergileyebilirler. Fakat uyuşturucu kullanıcısı değildirler bu nedenle etiketlemek bir tanımlamayla uygun değil.
Ama şunu bilmemiz gerekir ki uyuşturucu kullanan kişilerin sağlıkları bozuluyor hem psikolojik olarak hem de biyolojik olarak.”
Soru: Son birkaç yıl içerisinde Hint keneviri, eroin, kokain, extacy vb. gibi uyuşturucu maddelerden ele geçirilen miktarlar nelerdir?
Yanıt: Narkotik ve Kaçakçılığı Önleme Müdürlüğü olarak 2010 yılına kadar bonzai ülkemizde görülmemiş, 2010 yılında görülmeye başlandı. 2011 ve 2012 yıllarında 3 kilo civarında yakalama var, 2011-2012 yıllarında Hint keneviri 10 kg. 20 kg. kadar yakalamalar vardır. 2013 yılından bu yana maalesef sentetik esrarda ciddi artış olduğu görülüyor. Sentetik esrar yakalamalarında düşüş oldu fakat bonzaide artış oldu. 2013 ve 2014 yılında 5 buçuk kilonun üzerinde olduğu görülüyor bunlar 3 gramlık küçük paketler olarak piyasaya sürüldüğü için ciddi bir sorun olduğu ortaya çıkıyor. 2016’da eroin toplam 7 gr, extacy hap 1905 adet, geçen yılın geneli ile bu yılın ilk 6 ayı kıyaslandığında, ele geçirilen Hint keneviri türü uyuşturucu şimdiden geçen yılın rakamlarına ulaşmış durumda. Bonzaide ise geçen yıl toplamda 3356 gr ele geçirilmişti. Yine bu yıl özellikle eroin ve extacy türü uyuşturucularda geçen yıla oranla ciddi bir artış var. Geçen yıl ekili bulunan Hint keneviri bitki sayısı ise 123 köktü. 2017 yılı ilk 6 ayı içinde 9600 gr. Hint keneviri, 1883 gr. bonzai, 604 gr eroin, 243 gr. kokain, 40 gr, afyon, 7440 adet extacy hap, 3 adet LSD içerikli pul ve 684 kök ekili Hint keneviri bitkisi ele geçirildi.