Filiz SEYİS Maliye Bakanı Dursun Oğuz, salgın süresince ülkenin iki kez kapandığını ancak üçüncü kapanmayı kaldıramayacağını söyledi.
Dursun Oğuz, “O yüzden bireysel sorumluluk ve denetim öne çıkıyor. Denetim konusunda hükümet yeni kararlar aldı. Belediyeleri denetim konusunda yetkilendirdi, cezaları artırdı. Bu yasaları uyguladığımız zaman kurallara uymayanları denetleyerek bu ülkeyi daha sağlıklı hale taşıyabileceğimize inanıyorum” dedi.
Oğuz, salgın dolayısıyla yaşanan ikinci kapanma öncesinde bütçe açığının 830 milyon TL olduğu ancak ikinci kapanma ile bütçede bulunmayan 400 milyon TL’lik Covid-19 destek ödemelerinin de ortaya çıktığını anlattı.
Oğuz, KKTC- Türkiye arasında imzalanan Mali ve İktisadi İşbirliği Protokolü’nün hayata geçmesini beklediklerini ifade ederek, protokolün hayata geçmesini Türkiye Cumhuriyeti şartlara bağlamış gibi algı yaratılmasının doğru olmadığını vurguladı.
Maliye Bakanı Dursun Oğuz, Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) açıklamalarda bulundu.
Geçtiğimiz hafta içinde Türkiye Cumhuriyeti’ne gerçekleştirdiği resmi ziyarette ilk olarak Türkiye Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile görüştüğünü aktaran Oğuz, Maliye’nin durumu ve Mali ve İktisadi İşbirliği Protokolü konularında görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi.
Bakan Elvan ile ayrıca Maliye Bakanlığı’nın teknik altyapısı konusunda görüştüklerini belirten Oğuz, “Teknoloji anlamında bazı eksikliklerimiz var. Teknik altyapı desteği konusunda yardımcı olacaklarını söylediler. Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemi’nin KKTC’ye kurulması ile ilgili teknik yardım desteği verecekler” dedi.
Protokol Erdoğan’ın önünde
KKTC- Türkiye arasında imzalanan Mali ve İktisadi İşbirliği Protokolü konusunda da değerlendirmelerde bulunan Oğuz, protokolün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önünde olduğunu ve sürecin devam ettiğini kaydetti.
“KKTC ev ödevlerini yapmadığı için protokolde aksaklık yaşanıyor” yönündeki söylemlere de tepki gösteren Oğuz, “Sanki KKTC bir söz verdi ve yapmadı da protokolde belirtileni alamıyor gibi bir algı yaratılması yanlış. Maalesef kaosa oynayan, yanlış düşünceli kişilerin bilerek, sanki Türkiye Cumhuriyeti şarta bağlamış şeklindeki söylemleri doğruyu yansıtmıyor” dedi.
Ek mesailer 200 milyonu buluyor
Protokolde ek mesailer konusunun da bulunduğunu hatırlatan Oğuz, bu konuda da düzenleme yapılması gerektiğinin yıllardır konuşulduğunu ancak yapılmadığını vurguladı. Yıllardır bu düzenlemenin yapılmamasının nedeni olarak siyasilerin “sandığı düşünmelerini” işaret eden Oğuz, bu yüzden ülkenin çok şey kaybettiğini ifade etti.
“Ben 2013’te milletvekili seçildim. O zaman ek mesailerle ilgili söylenen rakamlar 20- 30 Milyon TL arasıydı. Bugün 2021, rakam 190-200 milyona çıktı” diyen Oğuz, ek mesailerle ilgili düzenleme yapılacağının ancak bunun çalışanın hakkını alma anlamına gelmediğinin altını çizdi.
İki aylık geriye dönük ek mesai ödemelerinin birincisinin yarın ödeneceğini de duyuran Oğuz, sendikalarla bu konuda mutabık kaldıklarını hatırlattı.
Hayat pahalılığı ödeneği
Hayat Pahalılığı Ödeneğinin yasa gücünde kararname ile 4 aylığına dondurulması konusunda “Kaçınılmazdı” yorumunu yapan Oğuz, Hükümet olarak bu konuda son güne kadar düşündüklerini ve bunu yapmaya mecbur kaldıklarını anlattı.
Grev yapmak ülkeye haksızlıktır
Sendikaların Hayat Pahalılığının durdurulmasına karşı yaptığı eylem ve grevlere de değinen Maliye Bakanı Oğuz, “Maliyenin gelir durumu belli. Geçen hafta sendikalar Hayat Pahalılığının durdurulması konusunda bazı grevler yaptılar. Bu zor zamanda, devletin gelirlerinin olduğu yerlerde grev yapmak bu ülkeye haksızlıktır” dedi.
Karantina giderleri artıyor
Karantina giderlerinden de bahseden Oğuz, otel ve yurtlara ayda yaklaşık 25 Milyon TL ödeme yapıldığını ve son günlerdeki pozitif vaka ve temaslı sayısındaki artışın maliyetleri de artırdığını belirtti.
Elektronik bileklik uygulamasının başladığını ve Sağlık Üst Kurulu’nun açıkladığı kriterlerde uygulandığını anımsatan Oğuz, önümüzdeki süreçte Sağlık Üst Kurulu’nun da onayı ile temaslı ve öğrencilerde de bileklik kullanarak devletin giderini azaltmayı hedeflediklerini söyledi.
Üçüncü kez kapanmayı kaldıramayız
Ülkeye karantina şartlarında nüfus gelmesinin gerekliliğine vurgu yapan Oğuz, ekonomik döngü için bunun şart olduğunu kaydetti ve süt ürünlerine olan iç talebin azalması örneğini verdi.
Oğuz, “Süt ürünlerinde iç talep o kadar azaldı ki şu tarım ve hayvancılığı da tehdit eder boyuta geldi” dedi.
Devletin öğrencilerin karantina ücretlerini üstlendiği ve şu ana kadar adaya gelen 11 binin üzerindeki öğrenci için yaklaşık 35 milyon TL karantina ücreti ödendiği bilgisini veren Oğuz, bu zor şartlarda Devletin bu yükü ekonominin canlanması hedefiyle üstlendiğini aktardı.
Oğuz, salgın süresince ülkenin iki kez kapandığını ancak üçüncü kapanmayı kaldıramayacağını vurgulayarak, “O yüzden bireysel sorumluluk ve denetim öne çıkıyor. Denetim konusunda hükümet yeni kararlar aldı” ifadelerini kullandı.
Gelirlerde gerileme ve giderlerde artış yaşandığını vurgulayan Maliye Bakanı Dursun Oğuz, salgın dolayısıyla yaşanan ikinci kapanma öncesinde bütçe açığının 830 milyon TL olduğu ancak ikinci kapanma ile bütçede bulunmayan 400 milyon TL’lik kovid-19 destek ödemelerinin de ortaya çıktığını anlattı. Bu nedenle bazı giderlerin ötelenmesi gerektiğini kaydeden Oğuz, “Ama ötelemenin de sonu yok. İç borçlanmaya gitmemiz gerekti” dedi.
Ara seçim maddi külfet
Ara seçim ve erken seçim konusunu da değerlendiren Oğuz, Maliye Bakanı olarak ara seçime olumlu bakmadığını vurgulayarak, “Bir vekil için 10 milyon masraf edecek lüksü yok bu ülkenin” dedi.
Bir ara seçim için Devletin yanı sıra siyasi partilerin de masraf yapacağını belirten Oğuz, Devletin bu yıl siyasi partilerin hak edişleri olan desteği de ödeyemediklerini kaydetti. Oğuz, “onların da birçok çalışanı gideri olmasına rağmen bu zor süreçte onlarda anlayış içindeler” şeklinde konuştu.
**
Merkez Bankasından 500 milyon borç alındı
Rakam yükselişte
Maliye Bakanlığı, geçtiğimiz Ocak ayında 88 milyonluk ödeme için 57 milyon borçlanmaya gitti.
Geçen ay sonu itibarıyla Merkez Bankasından 185 milyon borç alındı. Böylelikle bankaya olan borç tutarı 500 milyonu buldu.
Bu ay Merkez Bankası’na bir taksit ödeme yapılırken, önümüzdeki Mayıs ayında Hazine Bonosu ödemesi olduğu belirtildi.
Maliye Bakanlığı, Haziran ayında ise 59 buçuk milyon TL borç ödemek zorunda.
Bakan Dursun Oğuz, “Bu ülkede maaş ödemek için borçlanılmıyor, bu ülkeye gelen paralar maaş ödemek için değil. Giderler içindir. Bu giderlerin içerisinde burslar var, otobüs taşımacılığı var, cari diğer harcamalar var, çiftçi ve hayvancı desteği var, bir sürü konu var. Bunların yanında maaş ödemeleri de var” dedi.
**