Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Doç. Dr. Deren Oygar, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Emre Vudalı ve AdaPass Koordinatörü Birdal Cihangir, aşı olmanın önemine değindi, salgınla mücadele için uygulanan kuralların gerekli olduğunu belirtti. Oygar, Corona’dan dolayı hayatını kaybedenlerin yüzde 85’inin aşısız olduğunu söylerken, Vudalı, “Aşıda temel amaç, hasta olmadan bağışıklık sistemine virüse veya bakteriye karşı nasıl savaşacağını öğretmektir” dedi. Vudalı, “Aşıda temel amaç, hasta olmadan bağışıklık sistemine virüse veya bakteriye karşı nasıl savaşacağını öğretmektir” dedi.
Oygar: Aşılar yüzyıllardır insanları koruyor
Oygar, aşıların yüzyıllardır insanları koruyan, ölümleri azaltan, hastalık semptomlarını da hafifleten, hatta çiçek hastalığı gibi bazılarını eradike eden (ortadan kaldıran) bir önlem tedavisi olduğunu söyledi.
Tüm ilaçlar gibi aşıların da yan etkilerinin olduğunu ifade edeb Oygar, “Biz aşıyı yaparken yan etkilerini de biliriz. Yan etkilerini gözlemleriz. Ülkemizde yapılan aşılarla ilgili çok ciddi yan etki tespit etmedik. Yüksek ateş, kızarıklık, aşı yeri ağrısı gibi yan etkilerle karşılaştık” diye konuştu.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Deren Oygar, aşı sonrası şikayetlerle hastanelere başvuran kişiler için “Aşı yan etkisi bildirim formu” doldurulduğunu belirterek KKTC’de, dünyada görülenden farklı bir durum olmadığını söyledi.
Oygar, ani ölümlerle ilgili istatistiki çalışma yapıldığını ve geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında bir artış olmadığının görüldüğünü ifade etti.
Hayatını kaybedenlerin yüzde 85’i aşısız
Bakanlık verilerine göre, Temmuz - Ağustos aylarında hayatını kaybeden toplam 27 kişiden sadece 4’ünün tam aşılı, 23’ünün ise aşısız yani yüzde 15’inin aşılı yüzde 85’inin aşısız olduğunu açıklayan Deren Oygar, ayrıca şubat-mart ayındaki dalgada aktif yoğun bakım oranı yüzde 3.2 iken, aşılamanın arttığı temmuz-ağustos ve eylüldeki sürede bu oranın yüzde 0.6’ya düşerek 5 buçuk kat azaldığını bildirdi.
Hamilelerin de aşı olması gerektiğini belirten Oygar, aşısız hamilelerde de hastalık riskinin yüksek olduğunu ifade etti.
Vudalı: Amaç bağışıklığı güçlendirmek
Dr. Emre Vudalı, “Aşıda temel amaç, hasta olmadan bağışıklık sistemine virüse veya bakteriye karşı nasıl savaşacağını öğretmektir” dedi.
Bağışıklık için hastalığı geçirmeyi neden istemediklerini de açıklayan Vudalı, “Çünkü hastalığı geçiren insanda sakatlık veya ölüm gelişebilir ve bunu kontrol edemezsiniz” diye konuştu.
Farklı tekniklerle üretilen aşılar bulunduğunu kaydeden Dr. Emre Vudalı, “Cansız, zayıflatılmış, MRNA aşılar vardır. Hepsinin çalışma şekli farklıdır ama günün sonunda hepsinin de amacı bağışıklık sistemine bu hastalığı zarar vermeden tanıtmaktır” bilgisini paylaştı.
ABD’de 24 Ocak-24 Temmuz 2021 arasındaki verilere göre, aşısız kişilerin Covid-19’a bağlı hastaneye yatış oranının aşılı kişilere göre 17 kat fazla olduğunun ortaya çıktığını kaydeden Vudalı, hamile Covid-19 hastalarının da risk grubu olduğu ve hamile olmayan aynı yaştaki bir kadına göre ölüm riskinin yüksek seyrettiği bilgisini paylaştı.
“Aşı olmak yerine hasta olmayı seçmenin daha koruyucu olduğu” iddiasına yanıtında, hastalığı geçirmenin de aşılanmak kadar hatta bazı durumlarda daha fazla bağışıklık oluşturduğunu ancak bunun ağır bedelleri olabildiğini anlatan Vudalı, kızamığa bağlı ensefalit, körlük ve ölüm; kızamıkçığa bağlı doğum kusurları; bakteriyel menenjit sonrası zeka geriliği ve sinir hasarı; çocuk felci enfeksiyonu sonrasında kalıcı felçler, Hepatit B virüsüne bağlı karaciğer kanseri veya ölüm gibi ağır bedelleri örnek gösterdi.
Cihangir AdasPass uygulamasıyla ilgili bilgi verdi
John Hopkins Üniversitesi’nde Covid-19 temas takibi ve Covid-19 temas takibi etkilerini ölçme ve değerlendirme kursları alan veteriner hekim, AdaPass Koordintörü Birdal Cihangir ise AdasPass uygulamasıyla ilgili bilgi verdi, soruları yanıtladı.
Cihangir, AdaPass’ın aşı ve hastalık verilerini tutmak için oluşturulan bir sistem olduğunu söyledi.
AdaPass’ı, “devletin ilgili veri kaynaklarından veriyi çekerek yansıtan bir sistem” olarak tanımlayan Cihangir, kişinin adını ve soyadını sisteme yazdığı zaman, Nüfus Kayıt Dairesi’nden teyit edilerek yeşil kart oluştuğunu, ardından sistemin o bilgiyi devletin aşı bilgi sistemine sorarak QR kodu oluşturduğunu anlattı.
Birdal Cihangir, AdaPass’a kayıtta yaşanan sıkıntının, devletin ilgili birimlerindeki veri eksikliğinden kaynaklandığını belirtti.