Türkiye ve KKTC turizm sektörleri büyük bir çıkmazın eşiğinde

Girin internetten Diyalog gazetesi turizm makalelerime bir bakın. Ülkemizde yaz sezonunun nasıl geçeceğini, söz uçar yazı kalır misali Türkiye turizm sektörü de dahil, beklenti anlamında söylenen 25 milyon turist, 20 milyar USD’nin hayal olduğunu belirtmiştim. Türkiye ve KKTC turizm yönetimini ellerinde bulunduran siyasi erk, halka içi boş vaatler pompalıyor. Gerçeklerden uzak, sadece popülist söylemler... Halkı uyutma stratejisi. Artık bu halk uyumuyor ama bunu bu satırlara not edelim.

Gerçekler nasıl?

Biraz kafanızı yurt dışına doğru kaldırırsanız, oradaki tur operatörleri ve AB ülkelerinin Türkiye'ye turizm anlamında bakışını okursanız yüzünüze tokat gibi çarpan gerçekler var. Çünkü başta Türkiye destinasyon olarak hala daha kırmızı listede. Bu yazıyı kaleme aldığım anlarda günlük vaka sayısı 25 bini geçmiş durumda. Ülkeye en fazla turist sağlayan sırası ile Rusya, Almanya ve İngiltere gibi büyük pazarların hal böyle iken çok itinalı davranacağını bildirmiştim. (Turist gönderme anlamında).
Kültür ve Turizm Bakanı turizm sektörünün içerisinden bu kadar çok gelmesine rağmen özellikle takip ediyorum pandemi süresince verdiği istatistiklerde, açıklamalarda ciddi yanıldı. (2020 Haziran’da pandemi bitecek, harika bir sezon geçireceğiz dedi, olmadı). Ben de diyorum ki istatistikler daha gerçekçi olmalı. Bu yıl sonu 20 milyon turist, 15 milyar USD rakamına Türkiye olarak ulaşır isek, çok şanslıyız derim. (Covid-19 anlamında kırmızı listede olan bir ülkeye turist olarak gelmeyi ve tatil yapmayı kim ister ki?)

Bir anlamda Türkiye'dekiler en azından bir öngörü, beklenti, fikir beyan ediyor, doğru veya yanlış. Bizim ülkemizdekilerde turizm anlamında, pandemi ile mücadele, turizm beklentisi, öngörüsü var mı?
Bizim ülkemiz Kuzey Kıbrıs düşünüldüğü zaman tablo bundan çok da farklı değil açıkçası.
Siyaseten ve ekonomik olarak, gerçekten de halkın beklentilerinin karşılanma noktasından çok uzağız. Belirttiğim gibi bana gelecek yıl turizmden ne beklediğimizi, öngörümüzün ne olduğunu açıklayabilecek birisi var mı?
Hangi pazarlardan ne kadar turist sayısı hedeflediğini, en basit hesap ile ne kadar gelir beklediğimizi, hangi turizm modeli ön plana çıkacağı, alternatif turizm modelleri arasında ne gibi bir çalışma içinde olacağımız, ulaşımı nasıl daha cazip hale getirebileceğimizi, Covid nedeni ile içinde bulunduğumuz çalışan açığını nasıl giderebileceğimizi söyleyecek bir babayiğit var mı? Cem Karaca şarkısı "Bindik bir alamete, gidiyoruz kıyamete, haydaa…"
Gittikçe yalnızlığa itilen acente ve tur operatörlerinin halinin ne olacağı, turizm rehberlerini nasıl sektöre tekrardan kazandıracağımızı bilen var mı?
En önemlisi, büyük bir travma yaşatan orman yangınlarına müdahale anlamında neler yapmayı planladığımızı, ülkeyi bu anlamda daha güvenli hale nasıl getirebileceğimizi kim söyleyebilir? Orman yangını riski yüksek, müdahale kabiliyeti zayıf, kısacası hayatı tehlike olan bir yere turist olarak gider misiniz?
Belirsizlikler hem kafa karışıklığı yaratıyor, hem de moral bozuyor.

Covid salgını arttıkça ülkeye turist gelmez

Avrupa'daki en büyük tur operatörü olan TUI İngiltere’nin Türkiye’ye yönelik tüm ulaşım ve tatil programlarını 1 Eylül’e kadar iptal etti. Bunun ardından, bu kararın benzeri Jet2 ve Jet2 Holidays’ten açıklandı.

Şirketten yapılan açıklamada, “Birleşik Krallık’ın Türkiye’yi kırmızı listede tutmaya devam edeceğini açıklamasının ardından, Türkiye uçuşumuzu 9 Eylül’de başlayacak şekilde 8 Eylül’e kadar iptal ettik.” denildi.
İptal edilen dönem içinde Türkiye rezervasyonu olan misafirlerin rezervasyonlarını ücretsiz yenileyebileceği ya da tam iade alabileceğini kaydeden Jet2 ve Jet2 Holidays, misafirlerine böyle bir haber vermekten dolayı üzgün olunduğunu" belirtti.
Zaten 9 Eylül’de alınacak karar olumlu olsa bile, okulların açılması ile sezon biter ve 2021 yazı tamamı ile kaybedilmeye mahkum edilir.

“Yangınlarla birlikte turizmcilerin üzerine kara bir bulut çöktü”

Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu, “Hepimizin içi yandı, turizm bölgelerinde ateş var” dedi. Bülbüloğlu, “Yangınların ardından maalesef iç pazardaki potansiyeli yani yerli turistleri de kaybetmiş durumdayız. Rezervasyonlar durdu, önümüzdeki süreçteki rezervasyonların da hepsi iptal oldu. Yangınlarla birlikte turizmcilerin üzerine kara bir bulut çöktü” dedi. (Turizm güncel)

''Artık sezonu düşünmeyi bıraktık”

Türkiye Küçük Oteller Derneği Başkanı (TÜRKODER) Ertan Ustaoğlu, “Özellikle Marmaris ve Bodrum yangınların en etkili olduğu yerler. Çok güzel giden sezonun ortasında bu felaketlerin olması son derece moral bozucu oldu. Bu bölgelerde turist sayısında 15-20 günlük bir süreçte çok ciddi düşüşler olacaktır. Rezervasyonların iptal olması, özellikle bölgedeki küçük ve butik otelleri maddi ve manevi olarak çok önemli ölçüde etkilemiş durumda. Artık sezonu düşünmeyi bıraktık” dedi.

''Artık turizm diye bir şey kalmadı''

TÜRSAB Marmaris Bölge Temsil Kurulu Başkanı Suat Esin, “Sezon zaten kötü geçiyordu. Nisan ve Mayıs ayından bu yana Ukraynalı ve Rus turistlerden başka gelen yoktu. Artık turizm diye bir şey kalmadı. Bu saatten sonra turizm hareketliliği de olmaz. Aldığımız son bilgilere göre, Ukrayna ve Rus turizm acentelerinin yüzde 80’e yakını önümüzdeki dönemi kapsayan rezervasyonları iptal etmeye başladı. Şu anda Marmaris’teki otellerin neredeyse tamamı boşaldı.”
Tam da toparlıyor muyuz diye sorarken, yangınlar içimizi yaktı ve olmayan uçak, helikopter araçları handikapı bir sezonun kaybedilmesine vesile oldu.

Eğitim ve öğretim sektörü Eylül ayında açılır ise ve yüz yüze eğitim başlarsa, çarşı, pazar bir nebze olsun toparlar diye düşünüyorum.
Yoksa turizm anlamında halimiz duman.
Benzer senaryo ve acı görüntülerin yaşanmaması, ayrıca içimizin yanmaması adına bu üç faktörü derhal çözüme kavuşturmak gerekli;
1- Uçak, helikopter temini (İster kira, ister satın alma).
2- Covid belasını yenmek için aşılanma.
İkisinin olumlu yönde çözülmesi, bizlerin 2022 sezonuna daha bir güvenle bakmamız anlamına gelir.
3- Öngörüsü yüksek, stratejik ve analitik düşünme yeteneği olan Turizm Bilimcilerin ülke menfaati doğrultusunda siyasete girmesi ve halktan olur alması.
Mümkün mü bilemedim gerçekten. Burası Kuzey Kıbrıs, her an her şey olabilir…
Turizm Hayattır.