Sonuç CEVİZCİ
Mesarya’nın güzel köylerinden biri olan Değirmenlik Belediyesi’ne bağlı Yeniceköy’deki enginar üreticileri, büyük uğraşlar sonucunda elde edilen ürünlerin bedelini zamanında alamıyor ve hükümetin bu soruna müdahale etmesini istiyor.
Üreticilerin 3-4 tane tüccar tarafından teslim alındığını ileri süren köylüler, gelir azlığı yüzünden üretimde sürekli gerileme yaşandığını söylüyor.
Diyalog TV Halk Meclisi geçtiğimiz hafta Yeniceköy’de toplandı.
Diyalog Tv’den canlı yayınlanan programa katılım yoğundu. Değirmenlik Belediye Başkanı Osman Işısal’ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen programa Meclis Başkan Yardımcısı UBP Milletvekili Zorlu Töre, CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğlulları ile Köy Muhtarı İbrahim Paşa ile Kalavaç Köyü Muhtarı Ömer Meraklı katıldı.
İbrahim Paşa: Yeniden inşa edilecek çok şey var
Köyümüzde yaklaşık 460 nüfus var. Bir kısmı memur, hayvancılık ve kuru arazi ile uğraşıyor.
Ağıllar köy dışına çıkarıldı. Su boruları değiştirildi, yollarımız asfaltlandı. Dağıtılan kırsal kesim arsalarının hepsinde elektrik, su alt yapısı var. Köy girişinin ve kulüp binasının aydınlatılmasını, köy kaldırımlarının yapılmasını, arsalara su verilmesini, muhtarlık binası yapılmasını, gençlere futbol sahası, sentetik çim yapılmasını, yeni açılan arsalara ve sokaklara isim verilerek evlerin numaralandırılmasını istiyoruz.
Osman Işısal: Birçok talebimiz var
Bölgemizde hem hayvancı ve çiftçilikle uğraşan insanlarımız var. Yaklaşık 1,5 yıldır Türkiye’den su geleli ağıl bölgelerinin alt yapısı olmadığı için su götürme çalışmalarında çok çaba sarf ettik. Kilometrelerce boruyu belediye ve hayvancı işbirliği ile yaptık. Suyun maliyeti 4 liradan veriliyor. Küçük sanayi işletmelerinin köy içerisinde olması zaman zaman halk arasında şikâyetlere neden oluyor. Kendi bölgemizde bir yer bulabilirsek sanayi bölgesi oluşturmak istiyoruz. Bölgemizde toplam 10 tane okul vardır. Okul aile birlikleri ile toplanan paralarla hizmet vermeye çalışıyoruz. Bölgemize hapishane yapılıyor, sanayi bölgesi içerisindedir. 2019 Mart ayı içerisinde tamamlanacağı söylendi. Kanalizasyon sorunu var, bu sisteme süratle geçilmeli. Bölgemizde kontrollü imar yok, kat sınırlaması yok. 18 katlı 400 konut yapılması planları var. Bölgede 5-6 tane kuyu var ve ortalama 6 bin ton su çıkardı. Türkiye’den su gelince bölgelere su getirildi. Devlet 2.30’dan satıyor suyu.
Nurcan Yardımcı: Halka hizmet vermiyor
Değirmenlik-Dağyolu yıpranmış, halka hizmet vermiyor. Yolun 10 saat kapatılmasının yeni sorunlara neden olduğunu ve Girne yolunda trafiğin yoğunlaşmasına neden oldu. Girne yolu sabah ve iş çıkışlarında çok yoğun oluyor. Buna bir rahatlama çözümü getirilmeli.
Ömer Paşa: Kuruduk
Bölgemize yağmur yağmadı her şey kurudu. Zeytin ağaçlarımızı taşıma suyla bakımını yapıyoruz kurtaralım diye.
Mustafa Naimoğluları: 40 bin kuzu, 10 bin buzağı öldü
Veteriner Dairesi zamanında yapılması gereken ilaçlamayı yapmadı. İlaçlamadan tohumlar ekildi, arpalarda mantar ve pas hastalığı oluştu. Birçok bölgede ekinler dengesiz yağışlar ve hastalıklarından dolayı bitti. 120 bin ton kaba ota ve 120 bin ton arpaya ihtiyaç vardır. Ülkeye bu tohumlar gelsin diye 60 Milyon TL para harcandı. Ekonomi kaybı oldu. Yem bitkisi yapımı için teşvik verilmeli. Gelen tohum bitkilerinin hastalıklara karşı ilaçlanması gerekiyor. Önlem alınmazsa mayıs ayında kaba ot bulunamayacak. Arpalardan dolayı 40 bin kuzu, 10 bin buzağı öldü. Karışık arpa geliyor. Ödemelerin gününde yapılması gerekiyor. Hammadde fiyatları giderek yükseliyor.
Bülent Ecevit: Kanser vakaları arttı
Atış alanından dolayı bölgemizdeki köylerde kanser vakası inanılmaz derecede arttı. Yeni kurulan hükümet bir müdahele yapmalı.
Ömer Meraklı: Yangın şeritleri olmalı
Kolordu Komutanlığı’na, atış alanıyla ilgili zamanında gerekli girişimleri ve bölge insanının kanserle karşı karşıya kaldığını anlattık. Radyasyon aleti getirerek bölgede tarama yapıldı. UKÜ işbirliğinde topraktan ve zeytinlerden örnekler alarak analiz yaptık. Kanser yapıcı herhangi bir bulguya rastlanmadığı söylendi. Asker atışlarını yapmalı ancak kullanılan fosfor maddesi için bir çözüm bulunmalı. Patlamayan mühimmatlar sıkıntı yaratıyor ve yangınlar çıkıyor. Yangınlara müdahalede edilemiyor çünkü 470 adet kayıp patlamayan mühimmat olduğu söyleniyor. Hükümetin buraya acil önlem alması gerekiyor. Yangın şeritleri olmalı ve havadan acil müdahele yapılmalı. Kalavaç Alevkayası yolu asfaltlanmalı.
Behçet Öznaçar: Üretime sahip çıkılmalı
Enginar üretiyoruz ve büyük sorunlar var. Birlik kurduk fakat yürütemedik. Kooperatif denedik olmadı. Şu anda 4-5 tane tüccar var Türkiye’den gelen mal İstanbul, Ankara ve başka yerlere gidiyor ancak biz para kazanamıyoruz. Mormenekşe Enginarılar Birliği döneminde teminat yatırarak pazarlıyordu. Malın Türkiye’ye sevki için 150 bin TL kaparo yatırıldı. Türkiye’ye 23 milyon enginar gidiyor. Yüzde 5 vergi almış olsa memurlar ödenir. Biz sevk yaparken Tır’ların başında duruyordu şimdi tüccarlara bakan yok. Devlet üreticinin malına sahip çıkmıyor. Oğlum uzun yol kaptanıdır ve şu anda işsizdir. Enginar üretimi yaparak geçinmeye çalışıyor. Üretime sahip çıkılmalı. Enginar fiyatı belirlenmeli. Tüccar 96 kuruşa alıyor enginarı.
Ahmet Hazar: Arazilerimizi aldılar
Askeri bölgede arazimiz var. Bu arazilerden feragat ettirdiler bizi ancak karşılığını vermediler. Mallarımız askeri bölgede kaldı, karşılığını istiyoruz. Elimizde kâğıtlar var. Bize vermiyorlar ama başkalarına veriyorlar.
Hüseyin Olgunay: Destek verilmezse işler kötüye gider
2003 yılında enginarın ihracına başlandı. O zamandan bugüne şahsi çıkar ve menfaatler üreticiyi kötü hale getirdi. Beş tane enginar birliği var. Birlik başkanları anlaşıyor tüccarla üreticiden ucuza alıyor ve kendisi üzerine ekleyerek komisyon alarak satıyor. Tarım Bakanlığı acilen zahirelere destek versin. Kaba yemsiz kalacak hayvancı destek verilmezse işler kötüye gider.
Tahir İnci: Baz istasyonu için ücret
Kız kardeşimin evine kuruldu baz istasyonu. Kardeşim İngiltere de yaşıyor. Şikâyetler olabilir ama özel mülktür taktırdı ücretini de ödüyor.
Cemal Darbaz: Hayvancı ucuza verdiği eti kasaptan kaça alıyor
Şu anda 200 gram yoğurt 2 TL. Bir kilo sütten 5 tane yapabilirsiniz. Koyunun fiyatı 6 TL, keçinin 5, kuzunun fiyatı ise 18 TL. Hayvancı ucuza verdiği eti kasaptan kaça alıyor? Soyanın fiyatı arttı. Yıllardır süt ödemesini ödeyemeyen insanlar tarafından yönetiliyoruz. Mazlum destekleri ödenecek paradan eksiliyor. Navlunu imalatçıya ödemiyor, imalatçının bize vereceği paradan kesiyor devlet. Giren gıdaların denetleyeceği laboratuvar yok.
Mustafa Haksız: Salatalığın kilosu 10 TL
KKTC’de hayat pahalılığı nedir birisi açıklasın. Salatalığın kilosu 10 TL. Asgari ücret 2 bin 200 TL. Memurlar 5-6 bin TL alırken, diğer insanlar asgari ücrete çalışmak zorunda mı?
Zorlu Töre: Ülke sorun yumağı
Ülkemizde sağlık sorunları bilinen bir gerçek… Yollarımızda da ciddi eksiklikler var. Ciddi araç ve nüfus artışı oranı var. Yerel yönetimler, merkezi hükümet, muhtarlar işbirliği ile sorunlar azaltılabilir. Devletimize karşı öfkeli konuşmamalıyız. Geçmişte neler yaşadığımızı unutmamalıyız. Üretim maliyetlerinin düşürülmesi gerekiyor. Ülkede ciddi bir enflasyon söz konusu… Zararlı hastalıklarla mücadele edilmeli.
Biray Hamzaoğluları: Hal Yasası şart
Üniversite kurulacaksa yerleşim birimi haritaları çıkmalı aksi takdirde Girne gibi burayı da kayıp şehir tabirine koyarız. Bir master planı çizilmeli. Atış alanının getirileri olduğu kadar götürüleri de var. Enginar üretimi fazla su tüketilmesine neden oluyor. Hal Yasası bir an önce Meclis’ten geçmeli. Dörtlü hükümet toplumun geleceğidir. Eğer başaramazsa toplumun kaybetmesi demektir. Depodan çıkan suyun miktarının belirlenerek fiyat belirlemesi yapılmalı. Belediyelerin toplam sayısı 6 tane olmalı. Her ilçeye bir tane yeterlidir.