Kıbrıs Türk Ticaret Odası tarafından yedinci kez hazırlanan Rekabet Edebilirlik Raporu sonucuna göre Kuzey Kıbrıs, Küresel Rekabet Edebilirlik Endeksinde 144 ülke arasında dört sıra ilerleyerek 114’üncü sıraya yükseldi.
Oda tarafından yapılan Yönetici Görüşleri Anketi’nde iş yapılmasının önündeki en büyük engelin verimsiz devlet bürokrasisi ve siyasi istikrarsızlık olduğu görüldü.
Hükümetlerin ekonomik sorunların giderilmesi yönünde yaptığı çalışmaları ölçmek amacıyla yapılan çalışmada, hükümetlerin sorunların giderilmesi için yeterli çalışmayı yapmadığının ortaya çıktığı kaydedildi.
Rekabet Edebilirlik Raporu, Performans Değerlendirme Matrisi ve Yönetici Görüşleri Anketi, Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesinden Yardımcı Doçent Dr. Kamil Sertoğlu, Dr. Mustafa Besim ve Dr. Cem Tanova tarafından, KTTO’da düzenlenen Kuzey Kıbrıs Ekonomisinde Rekabetedebilirlik Konferansı’nda açıklandı.
Konferansa, Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça, Başbakan Yardımcısı Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş, Maliye Bakanı Zeren Mungan ile adada görev yapan bazı yabancı misyon temsilcileri de katıldı.
KTTO Başkanı Fikri Toros, konferansta yaptığı açılış konuşmasında, çalışmanın Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın en prestijli etkinliklerinden biri olduğunu, Dünya Ekonomik Forumu’nun en önemli yayınlarından biri olan Küresel Rekabet Edebilirlik Raporu’nun her yıl kıyaslamalı olarak ekonomilerin rekabet edebilirliğini ölçtüğünü, çalışmada, dünya ekonomilerinin rekabet edebilme gücüne göre sıralandığını kaydetti.
Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın son dört yıldan bu yana, bir de tema çalışması yaptığını dile getiren Toros, bu yılki temanın “Ekonomide Dönüşüm için Kamusal ve Kurumsal Yönetişim” olduğunu belirtti.
Gelecek kuşaklara barış ve refahın hakim olacağı bir gelecek bırakmak için de iki temel hedef üzerinde mesafe kat edilmesi gerektiğini kaydeden Toros, “Bunlardan birincisi, Kıbrıs’ta adil ve kalıcı bir çözüme ulaşmak, diğeri de kendi ayakları üzerinde durabilen sürdürülebilir bir ekonomik yapı yaratmaktır” dedi.
Toros, “Kıbrıslı Türklerin sağlıklı bir ekonomik yapı kurması zorunludur. Bu yüzden Kıbrıs Rum toplumuyla yürüttüğümüz müzakereler devam ederken, kendi içimizdeki tüm paydaşların katılımıyla, ekonomik geleceğimize ilişkin sağlıklı bir diyalog yürütmek zorundayız” diye konuştu.
Hükümete yönelik öneriler
Fikri Toros, iş yapmanın kolaylaştırılması, başvuru ve denetim süreçlerinin sadeleştirilmesi, en küçük bir işlem için bile bir devlet dairesinden diğer devlet dairesine dolaşmanın aşılması, ihtiyaca hitap etmeyen süreçlerin iptal edilmesinin maliyetleri düşürerek ve iş yapma motivasyonunu artıracağını kaydetti.
Mungan: Tüm kesimler katkı yapmalı
Toros’tan sonra konuşan Maliye Bakanı Zeren Mungan, ekonomideki sorunların giderilmesi için ellerinde üç yıllık bir programın bulunduğunu, söz konusu programın tüm kesimlerin katkısıyla hayata geçirilebileceğini, KKTC halkının bunu gerçekleştirebilecek bir durumda olduğunu belirtti.
Hükümetin rekabet edebilirliği artırma ve ekonomideki sorunları gidermeye yönelik yeterli çalışma yapmadığı yöndeki tespitlere de değinen Mungan, hükümetin iş yaşamına bir takım prensipler getirdiklerini, vergi ile ilgili bir takım yasa tasarılarını meclise götürdüklerini, ancak bir kısmının meclisten henüz geçirilemediğini, bir buçuk yıl önce gönderdikleri yasa tasarısının halen meclisten geçirilemediğini ifade etti.
Denktaş: Halk kısa vadeli düşünüyor
Başbakan Yardımcısı Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş, bilimsel çalışmalar ve önerilerinin neden hayata geçirilmediği veya geç geçirildiği yönünde yapılacak bir ankette ortaya çıkacak sonucun belli olduğunu, bunun sorumlusunun “halkın kısa vadeli düşünceleri” olduğunu belirtti.
Yorgancıoğlu: Hükümetin yaptıkları da görülmeli
Başbakan Özkan Yorgancıoğlu ise eleştirilerden hükümetin dersini almak zorunda olduğunu ancak bir yıllık hükümet icraatları değerlendirilirken hükümetin yaptıklarının da dile getirilmesi gerektiğini ifade etti.
Eğitimli iş gücü yetersizliği yönündeki tespitle ilgili olarak, yükseköğretimde mezun sayısının çok kalitesinin az olduğu yöndeki değerlendirmenin doğru olduğunu kaydeden Yorgancıoğlu Hükümetin ara eleman yetiştirmek adına askerlik süresini de kısıtlamaya gittiğini ifade etti. Yorgancıoğlu, hükümeti döneminde 121 milyon dolar olan ihracatın 134 milyon dolara çıktığının altını çizdi.