Remzi SAMAR
İçişleri Bakanı Teberrüken Uluçay, vatandaşlıklar konsunda hazırlanan yasa tasarırısıyla ilgili olarak Diyalog’a yaptığı açıklamada ‘yeni önlemlerden’ söz etti. Uluçay, vatandaşlık beklentilerini azaltmak için 4 yıldan fazla çalışma izni verilmeyeceğini belirtirken “4 yılını dolduran kişilere 2 ay ara verme şartı getirilecek “dedi.
Kıbrıs’ta doğmuş, 18 yaşına kadar burada yaşayanlara vatandaşlık konusunda öncelik verileceğini söyleyen Uluçay, 6 yaşın altında adaya gelmiş, ilk, orta ve liseyi burada okumuş olanlara da otomatik olarak beyaz kimlik verileceğini ifade etti.
Uluçay, sporcu, sanatçı ve bilim adamlarına vatandaşlık verilebilmesi için meclis onayı gerekeceğini, 3 milyon Euro’luk yatırım yapanlardan ise eğitim veya sağlık alanında 100 bin Euro’luk katkı talep edileceğini söyledi.
Uluçay; bunun dışında 7 yıl yaşayanlara beyaz kimlik, 12 yıllık mühürü tamamlayanlara ise vatandaşlık konusunda ‘başvuru hakkının’ verileceğini kaydetti.
“Çalışma izninde kolaylık sağlanacak”
Bakan Uluçayhazırlanan yeni yasa taslağında meslek dallarına ve popüleriteye göre vatandaşlık verileceğini kaydetti. Uluçay, akademisyenler, yönetici kategorisinde bulunanlar ve ya nitelikli pozisyonda bulunan belli bir maaşın üstünde maaş alan kişilere çalışma izni konusunda kolaylık sağlanacağını belirterek, “Diğer belli başlı mesleklerde çalışanlar için 4 yıl çalışma izni sınırlaması getirilecek. Bu kişilere 2 ay ara verme şartı getirilerek vatandaşlık beklentisi içerisine girmelerinin önüne geçilecek. ”dedi.
“7’nci yılda beyaz kimlik verilecek”
Teberrüken Uluçay, Diyalog gazetesine vatandaşlık ve gündemdeki diğer konulara ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Vatandaşlık hususunda hazırladıkları yeni yasa taslağına göre; Kuzey Kıbrıs’ta çalışan kişilerin 7’nci yılına geldiğinde beyaz kimlik almasının öngörüldüğü 12’nci mührünü aldıktan sonra da yurttaşlık başvurusunu yapabileceği bir sistemi kapsadığını kaydetti.
“Bakanlar Kurulu kararı kaldırılacak”
Bu yeni sistematikte insanların siyasetçilerin kapısını çalmadan kafalarında bazı şeylerin netleşeceğini aktaran Uluçay, “Herkesin kendi önünde duran prosedürün ne olduğunu bileceği bir yöntem geliştirmeyi arzuluyoruz. Buna bağlı bir sistematik ön görüyoruz. Somut kriterler getiriyoruz. Belli başlı açılımlar yapıyoruz. Hazırlamış olduğumuz taslaklarda da bunlara yer veriyoruz. Örneği Bakanlar Kurulu onaylı vatandaşlığı kaldırıyoruz. Mevcut yasamız sürdürülebilir bir yasa değil, dolayısıyla böyle bir sistematik oluşturuyoruz ama bunda da somut kriterler getiriyoruz” diye konuştu.
“Sporcu, sanatçı, bilim adamı Meclis’e başvurabilecek”
Sporcu, bilim insanı ya da sanatçı niteliği taşıyan kişilerin vatandaşlık almak istediklerinde Meclis’e başvurabileceklerini ifade eden Uluçay, bu talebi Meclis onayıyla alabileceğine dikkat çekti. Bunun daha toplumsal olması gerektiğini düşündüklerine vurgu yapan Uluçay şöyle devam etti: “Bir yatırımcı ise somut yatırım sunmalıdır.
“3 milyon Euro yatırım yapan
vatandaşlık alabilecek”
3 milyon Euro değerinde bir somut yatırımda bulunması gerekiyor. O olduğu takdirde de yurttaşlık başvurusunda bulunabilecekler. Bu 3 milyon Euro’nun 100 bin Euro’sunu eğitim ve sağlık alanında devletin göstereceği bir projeye hibe olarak katkı yapacaktır. Dolayısıyla biz bu konuda kriterleri somut ve net olarak insanların önüne sunacağız.
“KKTC’de doğan çocuklara öncelik verilecek”
Bunun yanı sıra ülkemizde mevcut yasanın sürdürülemez olmasından dolayı sıkıntı yaşamakta olan kesimler var. Onlara da yeni hazırladığımız yasada çözüm öngörüyoruz. Örneğin Kıbrıs’ta doğmuş 18 yaşına kadar burada yaşamış ve 18 yaşına burada girdikleri için yurttaşlık alamayan kişilere yeni yasa tasarısında birinci öncelik olarak yer veriyoruz. Herhangi bir şekilde 6 yaşına kadar adaya gelmiş ilkokul ile lise arasında burada okumuş olanlara da anında beyaz kimlik vererek onlarla da ilgili yurttaşlığa gidebileceği bir sistematik öngörüyoruz.”
“Artık 3 yıl evlilikten sonra vatandaş olunabilecek”
Mevcut sıkıntıları bu şekilde çözmeye çalıştıklarını savunan Uluçay, evlilikle vatandaş olma konusunda da revizyona gidileceğini bildirdi. Evlilikle vatandaşlık sınırını 1 yıldan 3 yıla çıkarmayı amaçladığını belirten Teberrüken Uluçay, “Bunda da evlilik kurumunun daha kalıcı olmasını hedef alıyoruz. Zaten bugünkü uygulamada 1 yıl dolduktan sonra müracaatlar yapılıyor biz bunu 3 yıla çıkarmayı amaçlıyoruz. Bunun da temel gerekçesi paravan evliliğin önüne geçilmesi düşünülüyor. Bu yasa yürürlüğe girdikten sonra ülkemize çalışma amaçlı gelen yabancılarında artık mutlak suretle vatandaşlığa gidecekleri bir beklenti içerisinde olmamaları gerektiğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
“4 yıl çalışma sınırı getiriliyor”
Bu sınırlamaların yanı sıra yasa onaylandığı tarihten itibaren adaya geleceklerin 4 yıl çalıştıktan sonra 2 ay bir ara vermelerinin zorunlu hale geleceğini dile getiren Uluçay, “Sonra tekrar gelip çalışabilecekler. Çalışma iznini tekrar alabilecekler. Ayrıca belli kategorilerde de bu iki ayı da dışında tutacağız. Örneğin öğretim görevlileri için böyle bir öngörümüz var. Öğretim görevlilerimiz devam edebilecek. Meslek ayrımı yapılacak. Bunun yanı sıra yönetici kategorisinde bulunanlar veya nitelikli pozisyonda bulunan belli bir maaşın üstünde maaş alan insanlarda bundan yaralanabilecekler.” açıklamalarında bulundu.
“KKTC vatandaşlarının çalıştırılması öngörülüyor”
“Zaten belli başlı mesleklerde artık KKTC vatandaşlarının çalıştırılması öngörülüyor” diyen Uluçay şöyle dedi: “Çünkü buradaki temel gerekçemiz, orta vadede ülke ekonomisinin geliştirilmesine yönelik politikalarla paralel kontrollü bir nüfus yapısı oluşturmamız gerekiyor. Son 3 yıldır devlet bütçesinde Bütçe Yasası’na göre istihdam kesin suretle sınırlandırılmıştır. 360’ın üstüne çıkamaz. Özel sektörün istihdam kapasitesi de bellidir.
“Ülke ekonomisinin geliştirilmesi amaçlanıyor”
Dolayısıyla ülkede oluşan nüfus yapısının ekonominin gelişmesine paralel istihdam yaratma kapasitesi de ve bunun devamlılığını hedefliyoruz. Temel gerekçemiz de budur. Herhangi bir kişi geldiği zaman 4 yıl çalışacak ondan sonra tekrar gelip çalışmak isterse tekrar gelip yine çalışabilecek. Kesin suretle gelemez diye bir uygulama söz konusu değil, öyle bir düşünce yok.
“Muhalefetle ortak bir görüş söz konusu”
Bu yasa taslağını muhalefetteki arkadaşlarla da tartışıyorum. Anlattığım çerçevede de en azından yaptığımız görüşmelerde bir ortak görüş var. Dolayısıyla biz mümkün olduğunca bir konsensüs hazırlayarak bunu hayata geçirmeyi düşünüyoruz. Çalışma bugünlerde tamamlanmış olacak ve Bakanlar Kuruluna sunulmuş olacak. Daha sonra da meclise sevk edilecek. Sonrasında yasalaşabilecek.”