Pahalı üretimi ve yüksek personel giderleriyle dikkat çeken Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu
hakkında yeni bir iddia ortaya atıldı. Enerjiden sorumlu Ekonomi Bakanı Özdil Nami, eski hükümet (UBP) döneminde yasaya aykırı hareket edilmesi nedeniyle kurumun 66 milyon TL zarara uğratıldığını söyledi. Nami, konu hakkında gereken yasal incelemeyi yapmak üzere Maliye Teftiş Kurulu’nun bilgilendirildiğini ifade etti.
UBP iktidarı döneminde ise, eski yönetimlerin ihaleye çıkmadan yüz milyonlarca dolarlık mal alımlarından şikayet edildiğini anımsatan siyasal çevreler, bu konuda savcılığın harekete geçmesi gerektiğini belirtiyor.
Yeni jeneratör ve santral alımları için bazen ihaleye çıkma gereği dahi duymadan büyük harcamaların yapıldığını belirten siyasi çevreler “Başsavcılığın, tüm iddiaları bir ihbar olarak kabul etmesi ve kapsamlı soruşturma başlatması gerekiyor. Aksi halde karşılıklı suçlamalarla hiçbir yere varamayız” diyor.
Nami zamların nedenini anlattı
Dünkü basın toplantısında Başbakan Tufan Erhürman sonrasında söz alan Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami de, elektrik konusuna değinerek, elektrik maliyetlerinin Elektrik İnkişaf Yasası’na göre, bunun da sabit bedel ve yakıt bedeline göre düzenlendiğini anlattı.
Maliyetlere nasıl ulaşıldığı konusunda bilgiler veren Nami, nizamnamede belirtilen sürelerde gerekli düzenlemelerin yapılmasının zorunlu olduğunu, kendilerinin de bunlara uymakla yükümlü olduklarını vurguladı.
Yasanın kendilerine doğrudan bir sorumluluk yüklediğine işaret eden Nami, Kıb-Tek’in tarifelerin düzenlenmesinde yasaya aykırı işlem yaptığının tespit edildiğini söyledi.
Nami, göreve geldikleri günden bu yana sürdürdükleri çalışmalar neticesinde, Elektrik İnkişaf Yasası uyarınca, maliyet hesaplaması dolayısıyla tarifelerin düzenlenmesinde baz alınması gereken düzenlemelerin geçmiş Kıb-Tek yönetimi tarafından yasaya aykırı olarak uygulandığı ve gereken düzenlemelerin yapılmadığının tespit edildiğini belirtti.
Bakan Nami, güneş enerjisinin daha azami şekilde kullanılabilmesi için çalışmalar yapıldığına işaret ederek, şu anda 18 megawatt olan üretim kapasitesinin yakında 25 megawatta, gelecek yıl da 45-50 megawatta ulaşmasını öngördüklerini bildirdi.
Haziran ayında fuil oil fiyatlarındaki artışı vatandaşa yansıtmadıklarını, 7.7 fiyat artışını kendilerinin yüklendiğini ifade eden Nami, talep yönetimi konusunda da çalışmaları olduğunu ifade etti.
Buna göre daha az talep edilen saatlerde, mevcut tarifelerden daha düşük tarife uygulama yapılması yönünde bir çalışmaları bulunduğuna işaret eden Nami, Türkiye’yle enterkonnekte kablo projesi konusunda çalışmalar yapıldığını, projenin hazırlanarak, maliyetlerinin netleşmesi gerektiğini kaydetti.
Güneyde daha pahalı
Özdil Nami, yenilenebilir enerji üretimi fazla olan Güney Kıbrıs’ın elektrik tariflerini Kuzey Kıbrıs’ın elektrik tarifeleriyle mukayese ettikleri zaman, elektrik üretim santralleri aynı tip ve aynı yakıt kullanmalarına rağmen KKTC’deki elektrik maliyetlerinin Güney Kıbrıs’a göre daha ucuz olduğu sonucuna vardıklarını belirtti.
Konu hakkında örnekler de veren Özdil Nami, göreve geldikleri Aralık 2017 tarihine bakıldığında KKTC’de 59 kuruş olan 1. Konut tarife fiyatının, Güney Kıbrıs’ta 63 kuruş; 1. Ticari tarife fiyatının KKTC’de 54 kuruş, Güney Kıbrıs’ta ise 62 kuru; Sanayi tarife fiyatının ise KKTC’de 54 kuruş, Güney Kıbrıs’ta 62 kuruş olduğunu aktardı.
Nami, Temmuz 2018’de fiyat ayarlamaları yapıldıktan sonra bakıldığı zaman ise 1. Konut tarifesinin KKTC’de 85 kuruş, Güney Kıbrıs’ta 90 kuruş; Ticari tarifenin KKTC’de 81 kuruş, Güney Kıbrıs’ta 88 kuruş; Sanayi tarifesinin ise Kuzey Kıbrıs’ta 81 kuruş, Güney Kıbrıs’ta 88 kuruş olduğunu belirtti.
Güneş enerjisinden azami şekilde faydalanmak için çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürdüklerini beliren Nami, yenilenebilir enerjiden daha fazla yararlanmak için gerçek ve tüzel kişilerin başvurularında Kıb-Tek’in ilgili yerdeki trafo ve fiberdeki kapasitesine göre teknik nedenlerden dolayı yaptıkları kısıtlamayı azalttıklarını kaydetti.