Çiğdem AYDIN
Deneyimli Mali Müşavir Göksel Saydam, döviz kurlarındaki yükselişin, özellikle borçlu vatandaşlar üzerinde olumsuz etki yaptığını belirterek, hükümetin ve Meclisin bu konuda bazı tedbirler alabileceğini söyledi.
Türkiye’nin savaş durumunda olduğunu ve bunun etkilerinin Kıbrıs’a da yansıdığını vurgulayan Saydam, Merkez Bankası’nın veya bankaların ‘kredilerin vadesini uzatma’ gibi kararlar alabileceğini söyledi.
Saydam, Diyalog’un sorularını şöyle yanıtladı:
Soru: Dövizdeki yükseliş nedeniyle birçok insan taksitlerini ödeyemez duruma geldi. Bu gerçek dikkate alınarak döviz borçları TL'ye çevrilebilir mi veya vadede uzatma yapılabilir mi?..
Saydam: Olabilir tabi ki. Merkez Bankası veya bu konuda ilgili banklalar karar alsınlar. Merkez Bankası bir karar üretirse bütün bankalar buna uyar. Bankalar TL’de faiz düşüşü yaptı. Döviz borçlarını TL’ye çevirirlerse daha başka sıkıntılar da olabilir.
Soru: Bakanlar Kurulu'nun buna yetkisi var mı?
Saydam: Bakanlar Kurulu Anayasaya göre ülkenin acil ihtiyacını düşünerek yasa gücünde kararname yayınlayabilir. Ama bu kararname özel sektörü de kapsar. Anayasa’nın 112. Maddesine göre; ekonomik konularda ivedilik varsa Bakanlar Kurulu karar alabilir. Özel sektörü de ayırmaz. Ekonomik konular sadece devleti kapsamaz. Vatandaşı da ilgilendirir. Bu nedenle karar alınabilir, Resmi Gazetede yayınlanır ve Cumhuriyet Meclisine sunulur. Komitelerde diğer bütün konulardan önce görüşülür ve 90 gün içinde karara bağlanır. Bu kapsamda yeni mali yükümlülükler getirilemez denir.
Soru: Deneyimli bir maliyeci olarak sizin bu konuda öneriniz nedir?
Saydam: Bana göre; Türkiye’deki sınır ötesi harekâtlar bitinceye kadar vatandaşın döviz olarak borçlanması uygun değildir. Hükümetin bu konuyu Bankalar Birliği ile görüşmesi gerek ve Merkez Bankası bağımsız bir kurum olarak da yetkisi varsa bir tavsiye kararı veya kesin bir kararname de yayınlayabilir. Ama faiz oranlarının belirlenebileceği bir çalışma yapmak lazım. Anayasa, Merkez Bankası’na yasak koydu ve dedi ki ‘bu konuda Meclis karar üretebilir.’ O zaman oturup meclis karar üretmesi gerekir.