Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO), 2021 bütçesindeki rakamların, bugüne kadar zorlukla karşılanan kamu giderlerini karşılamanın nerdeyse olanaksız hale geldiğini göstermesi bakımından endişe verici olduğunu belirtti. Oda, 2021 yılında pandeminin ekonomik etkisinin devam edeceği ve ekonominin tekrar ivmelenmesi için ekonomik desteklerin önemli olacağı düşünüldüğünde özel sektör için Covid salgın desteğinin muhakkak artırılmasını istedi.
KTTO’nun 2021 bütçesiyle ilgili değerlendirmelere yer verilen basın açıklamasında, bütçe görüşmeleriyle ülkenin kronikleşmiş sorunlarından kamu maliyesinin bir kez daha gündeme geldiği belirtildi.
2021 bütçesinin 10 milyar 140 milyon TL gider, 9 milyar 380 milyon TL gelir ve 760 milyon TL genel açık, 1 milyar 810 milyon TL yerel açık öngörüsüyle hazırlandığı kaydedilen açıklamada, şu değerlendirmelere yer verildi:
Bütçenin yüzde 25’i Türkiye’den
“2021 yılı bütçesi önemli ölçüde bütçenin yaklaşık %25’ini oluşturan Türkiye yardım ve kredilerine dayanmaktadır.
KKTC Meclisi Genel Kurulu’nda görüşülmesine başlanan 2021 yılı bütçesi ile ilgili rakamlar, bugüne kadar zorlukla karşılanan kamu giderlerini karşılamanın nerdeyse olanaksız hale geldiğini göstermesi bakımından endişe vericidir. KKTC bütçesinin gider tarafının ağırlıklı olarak personel giderlerinden oluşması harcama esnekliğini olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Nitekim ekonomik olarak sıkıntı yaşanan pandemi döneminde dahi bu harcamaların kısılması yoluna gidilememektedir. Ek mesai ödemeleri kamu maliyesi yönünden sürdürülebilir olmamaya devam etmektedir.
2021 yılı bütçesinde ağırlıklı olarak personel ve diğer maaş nitelikli cari giderlerden oluşan harcamaların karşılanması için gelirlerde geçen yıla oranla %13,89 oranında artış öngörülmüş olmasına karşın, 2020 yılını ağır salgın koşulları altında tamamlamış olan ve ayakta kalmakta zorlanan özel sektörden nerdeyse geçen yılki kadar vergi toplanması (vergi gelirlerinde %0,58 azalma) öngörülmektedir. 2020 yılının bize yaşattığı sıkıntılar ortadadır ve bunların 2021 yılında da devam edeceği, salgın koşullarının yıprattığı hane halkının ve işletmelerin öngörülen vergi yükünü kaldıramayacağı ve verimsiz kamusal faaliyetleri finanse etmenin yükünü taşıyamayacağı açıktır. Gider bütçesine ilişkin bir diğer öncelikli konu ise ekonominin uzun dönem üretkenliğini ve verimliliğini artıracak harcama kalemlerinin payının artırılmasıdır. 2021 bütçe tasarısının temelde böylesi bir yaklaşımla hazırlanmadığı ve tüketimi destekleyen tarzda kamu harcamalarının aynen devam ettirileceği gözlemlenmektedir.”
Oda, her türlü katkıya hazır
Ticaret Odası açıklamasında, salgın krizine karşı destekler için yeterli kaynak tahsisi yapılmadığı, Coronavirüs’le Mücadele Projesi için 80 milyon TL, Türkiye kaynaklarından finanse edilen Turizm Salgın Destek Program Projesi için 20 milyon TL kaynak ayrıldığı anlatıldı.
“2021 yılında pandeminin ekonomik etkisinin devam edeceği ve ekonominin tekrar ivmelenmesi için ekonomik desteklerin önemli olacağı düşünüldüğünde özel sektör için Covid salgın desteğinin muhakkak artırılması gerekmektedir” denilen açıklamada, kamu harcamaları ağırlıklı bir yatırım ve hizmetlerin iyileştirilmesi yaklaşımı yerine kamu özel iş birliği uygulamalarının gündeme gelmesi istendi.
Kıbrıs Türk Ticaret Odası, hükümeti ve Meclis’i “yaşanan gerçeklere uygun çalışmalar içinde olmaya, 2021 yılı bütçesini gerçekçi bir tutumla ele almaya ve kamu maliyesinde ciddi reformalar yapmaya” çağırdı. Oda, bu konuda her türlü katkıyı yapmaya hazır olduğunu da belirtti.