Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, enerji maliyetlerini düşürmenin ekonominin rekabet gücünü artıracağını ve tüketicilerin cebini rahatlatacağının fakında olduklarını ancak bunların maalesef iki dudakları arasında veya bir kalemle imzalayacakları bir talimatla olmadığını söyledi. Bakan Nami, “Gerçek hayat birçok tedbiri bir arada hayata geçirmemizi gerektiriyor” dedi.
Verilen bilgiye göre, dün katıldığı bir TV programında soruları yanıtlayan ve açıklamalarda bulunan Nami, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu ile ilgili kamuoyunda konuşulan maliyet hesaplamaları ve son yapılan fiyat düzenlemesine açıklık getirdi.
Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, göreve geldiklerinde birçok sorunu önlerinde birikmiş bulduklarını ve elektrik konusunun da bunlardan biri olduğunu söyledi.
Son derece yüksek maliyetle elektrik üretildiğini ve bunu da tüketiciye yansıtmak durumunda olan bir sistem olduğuna dikkat çeken Nami, şöyle konuştu:
“Elektrik maliyetlerini oluşturan bileşenler göreve geldiğimizde ne ise bugün de odur. Başbakanla yapılan basın toplantısında maliyet hesaplamasının da nasıl olduğunu açıkladım. Ve bu bir yasa ile sabitlenmiştir. Gelen veya giden hükümetler popülist davranmasın ve elektriğin gerçek maliyetini tüketiciye yansıtsın diye geçmiş yönetimler bunu bir yasa ile belirlemişler. Maliyet hesaplamanın 3 tane ana bileşen var. Petrol fiyatları-döviz kuru ve kurumun kendi sabit giderleri (personel giderleri). Herhangi bir öngörülemeyen fiyat ayarlaması söz konusu değil.”
“Kimse arayıp sormadı”
Bakan Nami, akaryakıt ve elektrik konusunda hükümetin yaptığı düzenlemelere de açıklık getirerek, eleştirilerin tek taraflı yapıldığını söyledi.
Göreve geldikten sonra dövizdeki anormal yükseliş trendinin başladığını belirten Bakan Nami, hükümetin bazı tedbirler almaya başladığını ve akaryakıtta uygulanan Fiyat İstikrar Fonu’nun yasanın izin verdiği en alt seviyeye kadar çektiğini kaydetti.
Yapılan çalışmayla Güney Kıbrıs ile arada ciddi bir fiyat farkı oluştuğuna işaret eden Nami, şöyle devam etti:
“Enerji maliyetleri için de çalıştık. Yapılan eleştirilerde hükümet hiçbir tedbir almadı, hiçbir girişim yapmadı gibi çok sıkça tekrarlanan ezberler olduğunu gördük. Halbuki bir kişi bile bu yorumları yaparken, bizi telefonla arayıp acaba ne yaptınız diye sormadı. Akaryakıtta yaptığımız gibi enerjide de yaptığımız ilk fiyat uygulamasında Devletin elektrik ücretine ödediği parayı daha yüksek seviyelere çekerek, diğer basamaklarda elektrik tüketen insanlara zam yükü yansıtmadık. Devlet olarak biz üstlendik bu yükü. Bir nevi sübvansiye ettik. Ama bunun da bir limiti var. Bunu yaparken de yasanın bize emrettiği nizamname denilen elektrik bedelini belirleyen formüle sadık kalarak, yasal yükümlülüğümüzü yerine getirerek yaptık.”
“Popülist yaklaşımlar KIBTEK’i iflasa sürüklemişti”
Nami, geçmiş dönemde nizamnameye uyulmayarak finansman bedelinin KIBTEK’in üzerine yüklendiğini ve popülist davrandığını ifade etti.
Bir önceki hükümet döneminde nizamnameyle ilgili hiçbir düzenlemeye gidilmediğini belirten Nami, şöyle devam etti:
“Bundan da ne anlaşılabilir, demek ki siz o formülün aslında doğru bir formül olduğunu kabul ediyorsunuz. Maliyet budur diyorsunuz. Bunu halka yansıtmıyorsanız bunu nereden çıkarıyorsunuz? KIBTEK’in kendinden. Burada yaptığınız hareketin finansmanını kuruma yüklüyorsunuz. Geçmişte bu tip davranışlar KIBTEK’i yok oluş noktasına getirdi. Bu yaklaşımlara son veren, KIB-TEK’in gerçek maliyetini faturalara yansıtmasını, tahsilatının üst noktalara gelmesini sağlayan, geçmişte CTP’nin de ortak olduğu hükümetler yaptı. Ve KIB-TEK belirli bir güce erişti. Sonra göreve gelenler bu gücü maalesef yerinde kullanmayarak nasıl olsa KIB-TEK güçlendi, bir şey olmaz onun için bu popülist politikaların faturasını KIB-TEK’e yükleyelim. Bizim ayni metotla devam etmemiz mümkün değildi çünkü kurumu yok oluş noktasına tekrardan götürürdü.”
66 milyon TL gelir kaybı var
Özdil Nami, KIBTEK’in kendi içinde hazırladığı raporda, geçmiş KIBTEK yönetimi ve hükümetlerin nizamnamenin emrettiği fiyat artışını yapmadığı için 66 Milyon TL daha az gelir elde etmesine sebebiyet verdiğine de dikkat çekti.
Özdil Nami, güneş enerjisinden şu anda üretim kapasitemizin ancak yüzde 20’si kadar faydalanabilindiğini ifade ederek bunun önünü açmak için de daha büyük bir sisteme enterkonnekte bağlanılması gerektiğine dikkat çekti.
Bakan Özdil Nami, güneş enerjisi hedefi için Türkiye’den kablo ile elektrik gelme projesine büyük önem verdiklerini söyledi ve bu yöndeki çalışmaların da ne aşamada olduğunu da anlattı.