Yabancı iş gücünün ucuz olması son yıllarda üçüncü dünya ülkelerinden Kuzey Kıbrıs’a getirtilen işçi sayısının artmasına neden oldu.
Bu ülkelerin başında Vietnam, Pakistan, Türkmenistan gibi ülkeler geliyor. Çalışma Dairesi Müdürlüğü’nün verilerine göre, en fazla yabancı işçinin geldiği ülkelerin Pakistan ve Türkmenistan olduğu görülüyor.
2017 verilerine göre, Ocak-Nisan ayları arasını kapsayan dört aylık dönemde 534 Pakistanlı işçi çalışma izni yaptırırken, aynı tarihi kapsayan zaman diliminde çalışma izni çıkartılan Türkmenistanlı sayısı ise 442 oldu.
Akın akın geliyorlar
Ülkelerindeki işsizlik ve kendi para birimlerinin düşük olması yabancı işçilerin akın akın Kıbrıs’a gelmesine neden oluyor.
Mesela 100 Pakistan Rupisi 3,39 TL ediyor. 2 bin Rupi ise Türk Parasına çevrildiğinde 67 TL’ye tekabül ediyor. Vietnam para birimi de Türk Lirasıyla karşılaştırınca ortaya ilginç tutarlar çıkıyor. 2 bin Vietnam Dongu TL olarak hesaplandığında 0.33 kuruşa denk geliyor. Pakistan, Vietnam gibi ülkelerden gelen işçiler, KKTC’de bin TL dahi alsalar kendi para birimlerine çevirdiklerinde iyi bir gelir ortaya çıkıyor. İşte bu nedenle bu ülkelerdeki işçiler, başka yerlere gidip çalışıyor. Kuzey Kıbrıs’taki ucuz iş gücüne olan talep, üçüncü dünya ülkesi işçilerinin başka ülkelere gidip çalışma isteği, “Aracılar ya da Komisyoncular” olarak adlandırılan kişilerin işine yarıyor.
Rahatlıkla izin çıkarttırabiliyorlar
Çalışma Bakanlığı’nda da sıkı bağlantıları olduğu öne sürülen bu şahıslar, ucuz iş gücü temini yaparken, hem işçi talep edenlerden hem de getirdikleri işçilerden para alıyor. İşçiler ise çok iyi kazanç, daha iyi bir yaşam vaatleriyle getiriliyor. Ancak buraya getirildikten sonra iş yaşamında istismara maruz kalıyor. Kimileri aylarca parasını alamazken, kimileri ise çok kötü şartlarda barındırılıyor. İşte iyi bir hayat için Kuzey Kıbrıs’a gelenlerden olan Pakistan uyruklu Muhammed Adnes, Abi Wadas ve Karamat Ali de sömürülen işçiler arasındaki yerini aldı.
Soluğu bakanlıkta aldılar
Aylardır maaş alamayan üç işçi ayrıca kötü şartlarda da barındırılıyor. İki yıl önce ülkeye gelen Muhammed Adnes, Abi Wadas ve Karamat Ali, yaşadıkları canlarına tak edince çareyi şikayetçi olmakta buldu. Üç işçi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na giderek şikayetçi oldu.
Parayı “Aracılar” kazanıyor
Şikâyetlerini yapan üç işçi Diyalog’a konuştu ve diğer işçilerin sesi olmak istediklerini söyledi. İşçiler, Kıbrıs’a nasıl geldiklerini, yabancı işçilerin yaşadığı sıkıntıları tek tek anlattı: Pakistan’da durumu kötü olanlar genellikle yurt dışında iş ararlar. Bizde aracılar denen şahıslarla iletişime geçtik. Bunlar Kıbrıs’ta yaşayan Pakistanlılardır. Onlar bize Kuzey Kıbrıs’a çok iyi iş imkânı olduğunu, çok iyi paralar kazanabileceğimizi söyledi. Ancak bizden iş bulmak için 3 bin ile 5 bin dolar arasında değişen paralar istediler. Biz de nasıl olsa kazanacağız diye parayı borçlanıp, aracılara ödeyip, buraya geldik. Kıbrıs’taki yabancı işçilerin neredeyse tümü aynı yöntemle buraya geliyor. Kıbrıs’a gelip çalışabilmek için aracı veya komisyoncu denen şahıslara ödeme yapıyor. Aracılar burada ya belli şirketlerle çalışıyor ya da bireysel olarak kendi hesaplarına iş yapıyor.
Canımızdan bezdik
Bizde iyi paralar kazanabilmek için buraya geldik. Üstelikte borçlandık. Ancak geldiğimize geleceğimize pişman olduk. Üçümüzde Alayköy’de bir kaynakçıda çalışıyoruz. Aylardır maaş alamıyoruz. Kalacak yer ve yemek veriliyor ancak maaşımız aylardır ödenmiyor.
Ayrıca sadece biz değil buradaki çoğu yabacı uyruklu işçinin kaderi bu… Çok kötü yerlerde beş-on kişi kalıyorlar. Neredeyse üst üste yatıyorlar. Çoğu parasını aylarca alamıyor ancak korktukları için şikâyette edemiyorlar. Çünkü buraya gelince zaten borçlanıp geliyorlar. Borcunu ödeyebilmek için buradaki kötü şartlara katlanmak zorunda kalıyorlar.
Şikâyet merkezi kurulmalı
Çoğu yabancı işçide vaat edilen maaşın altında paralarla çalıştırılıyor ancak buraya kadar geldiği için geri de dönemiyor. Biz aylarca paramızı alamadık ve bu yüzden Çalışma Bakanlığı’na şikâyet etmeye karar verdik. Artık yaşadığımız sorunlar canımızdan bezdirdi. İsterlerse bizi işten atsınlar. Bize göre buraya getirtilen yabancı işçiler için bir şikâyet merkezi kurulmalı. Herkes gidip orada hakkını aramalı.
Pakistan uyruklu işçiler Muhammed Adnes, Abi Wadas ve Karamat Ali, burada kazandıkları parayla ülkelerinde ailelerine baktıklarını söyledi.