Eski siyasiler konuşuyor Özlem ÇİMENDAL
Ülkenin eski siyasilerinden Ergün Vehbi, özellikle CTP milletvekili olduğu dönemde mitinglerde yaptığı konuşmalarla taraftarları heyecanlandıran, düşündüren ve etkileyen bir milletvekiliydi. Daha sonraları Kıbrıs sorunu yüzünden partisiyle görüş ayrılığına düşerek istifa eden Ergün Vehbi, bir süredir sağlık sorunlarıyla boğuşuyor. Diyalog’un sorularını yanıtlayan Vehbi, ülkenin önemli sorunlarına dikkat çekerek, hükümeti ve meclisi önlem almaya davet etti.
Başkanlık sisteminin ‘tek adam’ rejimine ve ‘diktatörlüğe’ yol açacağına ilişkin endişesini dile getiren Vehbi, mevcut parlamenter sistemin devamını istedi. Vehbi, ülkenin en önemli sorununun pahalılık olduğunu, eğitimin gerilediğini, sağlıkta acil önlemlerin şart olduğunu belirterek, bu konuda tam güne geçilmesini önerdi.
****
Ergün Vehbi sorularımızı şöyle yanıtladı:
Soru: Kıbrıs Türk halkının geleceği konusunda ne yapılmalı?
Yanıt: Bu toplumun geleceği için öncelikli olarak kalkınma planları hayata geçirilmelidir. Eğitimde aşama kat ederek, ekonomiye doğru yön vermek gerekiyor. Personel politikaları değişmeli, torpile dayalı değil, liyakat esaslı olmalıdır. Böylelikle birçok alanda ileriye gidilebilir. Öte yandan sağlık sistemi de doğru çalışmalı, tam güne geçilmelidir. Doktorlar ve sağlık çalışanları hak ettikleri maaşı almalıdır. Eğitim kökten değişmeli, çağdaş araştırmacı gençlere ağırlık verilmelidir. Ekonomide üretime dönük, çağdaş modern tarım sistemine geçilmelidir.
Soru: KKTC yerine Kıbrıs Türk Devletine dönüş konusunda ne düşünüyorsunuz? Böylesi bir isim değişikliği ne getirir, ne götürür?
Yanıt: Devletin ismini ve biçimini tartışmaya gerek yok. Biz egemen, sınırlarına hakim, nüfusu kontrol altında ve uygar bir devlet istiyoruz.
Soru: Anayasada ne tür değişiklikler olmalı? Mesela sendikalara sağlanan haklar? Yargıç sayısının kısıtlanmasını öngören maddenin kaldırılması? Milletvekillerine bakanlık yolunun kapatılması? Başkanlık sistemine geçilmesi gibi konularda ne düşünüyorsunuz?
Yanıt: Anayasada değişiklik olabilir. Ancak bunların ne olacağı ve yapılacak değişikliklerin halka ne gibi yarar sağlayacağını ilgili çevreler oturarak belirlemeli ve tartışmalıdır. Yargıç sayısının mutlaka artırılması gerekir. Vekillere bakanlık yolunun kapatılmasından ziyade, bakanlığa gelecek kişiler liyakata dayalı ve bilgili olmalıdır. Başkanlık sisteminde tek bir kişinin bütün yetkileri kendi elinde toplaması doğru değildir. Parlamenter sistem olmalı. Başkanlık sistemi demokratik değil, tek adam sistemi zararlı.
Soru: KKTC’nin birçok yasasının önemini yitirdiği veya eksik kaldığı söyleniyor ama bu konuda bir adım da atılmıyor. Sizce bu tür sorunlar Kurucu Meclis ile çözülebilir mi?
Yanıt: Kurucu meclise bu aşamada gerek yok. Mevcut meclis isterse ve gerekli ilgili kişilerle bir araya gelerek bu sorunları çözebilir.
Soru: Elektrik sorunu nasıl çözülebilir? Bu konuda ne tür adımlar atılmalıdır?
Yanıt: Bir an evvel Türkiye ile gerekli işlemler tamamlanarak kablo ile elektrik getirilmeli ve daha sonrasında güneş enerjisi başta olmak üzere deniz dalgaları da dahil alternatif enerji modelleri hayata geçirilmelidir. Ancak bu yolla bu elektrik sorunu çözülebilir. Vakit daha fazla geçmeden modern tekniklerle acilen çözüm bulunmalıdır.
Soru: Hükümetlerin öncelikle ele alması gereken 5 konu başlığı verebilir misiniz?
Yanıt: Bir an evvel ekonomik sorunlara eğilmeleri ve acil bir çözüm bulunmaları gerekiyor. İkinci olarak da eğitimi baştan ele almamız gerekir, çok kötü bir eğitim sistemimiz var. Komite kur, eğitimi nasıl baştan ayağa kaldırabiliriz araştır. Sağlık sisteminin de ele alınması gerekiyor.
(Yarın Meclis Eski Başkanı Sibel Siber ve Sağlık eski Bakanı, DP eski Genel Sekreteri Mustafa Arabacıoğlu)