Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali, narenciye sektörü ile ilgili tüm kurum, kuruluş, üretici örgütleri ve ticaret kesiminin katılımıyla geniş kapsamlı bir toplantı gerçekleştirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, verimli geçen toplantıya Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanlığı, Tarım Dairesi, Ticaret Dairesi, Cypfruvex yetkilileri ile Kıbrıs Türk Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Ali Alioğlu, birlik eski başkanı Abdullah Cangil, Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Turgut Akçın, Güzelyurt Lefke Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Sami Dayıoğlu ve Kıbrıs Türk Narenciye İhracatçılar Birliği Başkanı Gökhan Saraç katıldı.
Erkut Şahali, tarım sektörünün tüm alanlarında olduğu gibi narenciye alanında da bugüne kadar anlık sorunlara anlık çözümler üretildiğinin, bundan sonraki çalışmaların ise ileriye yönelik ve sürdürülebilir olması gerektiğinin altını çizdi. Bunun için tarım master planı ve ülkesel fiziki planın gerekliliğine dikkat çeken Şahali, bu yönde çalışmalar olduğunu anlattı.
Akçın: Sarartma yöntemine geri dönülmeli
Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Turgut Akçın, toplantıda yaptığı konuşmada, narenciye üreticilerinin, ürettiği ürünün karşılığını alamadığını belirtti. Akçın, geçmiş yıllarda sarartma yöntemiyle piyasalara erken girildiğini, daha sonra kaldırılan sarartma uygulamasıyla Avrupa piyasalarının kaybedildiğini söyledi. Ağaçların gençleştirilmesi çerçevesinde ürün çeşitliliğinin azaltıldığına da dikkat çeken Akçın, king, mandora ve valensiya dışında ihraç ürün kalmadığını kaydetti.
Dayıoğlu: Narenciye sezonu yıla yayılmalı
Güzelyurt Lefke Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Sami Dayıoğlu, narenciye sezonunun uzatılması gerekliliğine değindiği konuşmasında, mevcut ürün çeşitlerine, talebi yüksek ürünlerin eklenerek, narenciye sezonunun tüm yıla yayılması gerektiğini söyledi. Dayıoğlu, narenciye ürününün pazarlanacağı yeni pazarların bulunması gerektiğini de belirterek, iç tüketimin de artırılması için okul, üniversite ve turizm sektöründe tüketimi artırmak için bir sistem kurulmasını istedi.
Alioğlu: Üretim planlaması yapılmalı
K. T. Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Ali Alioğlu da toplantıda yaptığı konuşmada, Doğrudan Gelir Desteği (DGD) ödemelerine değinerek, DGD’nin gübre olarak üreticilere verilmesinin, çiftçilerin DGD’yi tümüyle almasını sağladığını, ancak narenciye üreticileri için bunun geçerli olmadığını belirtti. Alioğlu, narenciye üreticilerinin DGD’nin sadece % 33’ünü almış olduğunu ifade ederek, bundan duydukları memnuniyetsizliği dile getirdi. Üretim sektöründe planlamanın önemine de değinen Alioğlu, öncelikle bu ülkede neyin ve ne kadar üretileceğinin bilinmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Aktekin: Rekabet gücümüz azaldı
Cypfruvex Koordinatörü İbrahim Aktekin ise, kurum olarak yaşadıkları zorluklara dikkat çektiği konuşmasında, düşük kalitede ürünü konsantre olarak değerlendiren Cypfruvex’in satılan ürünü paraya çevirmesinin zaman aldığını kaydetti. Piyasalarda yaşanan zorlukları da dile getiren Aktekin, narenciyede maliyetlerin yükseldiğini buna karşın kalitenin düştüğünü söyleyerek, bunun piyasadaki rekabet gücünü azalttığını vurguladı.
Saraç: Teşvik primi belirlenmeli
Kıbrıs Türk Narenciye İhracatçılar Birliği Başkanı Gökhan Saraç da, narenciyedeki sorunların çözülmeden, ihracattaki sorunların çözülemeyeceğini belirtti. Saraç, İhracat Teşvik Primi’nin belirlenmesinde gecikme yaşanmasının ürün fiyatlarının belirlenmesi ve pazarların yaratılmasını güçleştirdiğini ifade etti.