Avrupa Savunma Ajansı (EDA) Genel Müdürü Jiří Šedivý Güney Kıbrıs’ın, Avrupa savunmasının ana bacağını oluşturan NATO’ya üye olmamasına rağmen aktif EDA üyesi olarak Avrupa’nın savunmasında önemli rol oynayabileceğini söyledi.
Šedivý Fileleftheros’a verdiği söyleşide Güney Kıbrıs’ın son dönemde EDA’nın 12 program ve projesine aktif katıldığını, daha fazlasını da yapabileceğini belirterek “çok iyi bir araştırma ve teknoloji ekosistemine sahip bu nedenle Avrupa düzeyindeki faaliyetlere aktif katılımının gelişerek devam etmesi gerekiyor” dedi.
Güney Kıbrıs’ın katıldığı 12 EDA program ve projesinin Deniz İzleme, Askeri Hareketlilik ve AB multimodal taşıma merkezleri ağı, helikopterlerde ortak eğitim veya üye devletler arasında ortak askerî yedek parça kullanımı ile ilgili olduğunu, PESCO’nun 10 projesine de aktif katılım sağladığını belirtti.
Šedivý Güney Kıbrıs’ı Ekim 2021’de ziyaret ettiğini EDA, AB ve NATO programlarına katılmasını görüştüğünü, katıldığı PESCO programlarını uygulaması için cesaretlendirmeye devam edeceğini belirterek şunları söyledi:
“Küçük ortak girişimler için Özel Harekat Komutanlığı’nın geliştirilmesi ve işletilmesi için Kıbrıs ve Yunanistan liderliğindeki PESCO projesini değerlendirin. Kıbrıs’ın küçük bir yerel savunma sanayii olursa kobiler AB’nin diğer ülkeleriyle ortak askeri kabiliyet geliştirme projeleri için işbirliğine de gidebilir.”
Türkiye üye değil
Türkiye’nin ne AB ne de EDA üyesi olduğunu ancak NATO’nun önemli bir üyesi olduğunu belirten Šedivý, Avrupa düzeyinde üçüncü taraflarla ilişkilerin EDA tarafından değil Avrupa Konseyi tarafından belirlendiğine dikkat çekti. Üçüncü ülkelerin EDA’nın faaliyetlerine katılabilmesi için her biri ile ayrı ayrı idari düzenleme yapılması gerektiğini ancak şu ana kadar Türkiye ile böyle bir düzenleme yapılmadığını söyledi.
Šedivý “AB’ye devletler, karşılaştığı zorluklarda Kıbrıs’ı destekliyor. EDA Avrupa sınır koruma otoritesi Frontex ile yakın çalışıyor” dedi, özetle şunları ekledi:
“Gerek EDA gerek Frontex AB üyelerinin emellerinin ifadesidir. Kaynak ve emellerimiz artıyor ve üye ülkeler bizden güvenlik istiyor. Denizdeki durumla ilgili daha iyi farkındalığa ihtiyacımız var. Buna ortak, tanınmış bir deniz görüntüsü diyoruz. Görüntü zamanında uyarının AB’nin ve üye devletlerin yüksek istihbarata sahip olması anlamına gelir ki bu sınırların daha iyi korunması anlamına gelir, bunu başarmak için Frontex ile sıkı çalışıyoruz.”