Çiğdem AYDIN – Hüseyin ABRAŞ
Güzelyurta bağlı Kalkanlı köyünde yıllar önce ‘geçici olacağı’ iddiasıyla oluşturulan çöplük yerinde duruyor. Buraya dökülen ve bir süre sonra yakılan çöpler çevreye büyük zarar veriyor.
En büyük zararı da çöplüğe sadece 100 metre mesafedeki Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) kampüsündeki öğrenciler ve buralarda otlanan hayvanları etkiliyor. Diyalog’a konuşan öğrenciler, bazı arkadaşlarının çöplükten çıkan dumanlardan zehirlenerek hastaneye kaldırıldığını belirtirken, Güzelyurt Belediyesi’nin ve Çevre Bakanlığı’nın duyarsızlığı, bölge halkının da tepkisine yol açıyor.
Diyalog’a konuşan vatandaşlar, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar’ın yıllar önce çöplüğün kaldırılacağı vaadinde bulunduğunu anımsatarak “verilen vaadleri unutan Başkan sayesinde hepimiz zehirleniyoruz”diyor.
Sütler içilmez, etler yenilmez
Birçok hastalığın kol gezdiği ülkemizde, Kalkanlı çöplüğünde hayvanların otlatılması, süt ve süt ürünü, et ve et ürünü tüketen vatandaşları ürkütüyor. Diyalog muhabirlerinin bizzat tanık olduğu yürekler acısı durum hepimize “bu ülkede hiçbirşey yenilmez ve içilmez” dedirtiyor.
Araziye çıkarılan hayvanlar yiyecek ot bulmadıkları için, çoğu kez ateşe verilen çöplüğün içindeki tehlikeli atıklarla beslenmeye çalışıyor.
Sağlık açısından büyük tehlike arz eden yanmış çöplerle beslenen bu hayvanların sütleri bizzat devlet kurumlarına satılıyor. Etleri ise çoğu kez veteriner kontrolünden geçirilmeden satışa çıkarılıyor.
Diyalog’a konuşan Hayvancılar Birliği Başkanı, Veteriner Mustafa Naimoğulları ‘hayvanların çöplüklerde otlanmasının sağlık açısından zarar verici olduğunu’ kabul etti. Naimoğluları “ancak hayvanları buralarda otlatanlar kadar, bu çöplüğe izin verenler ve tepkilere aldırmayanlar da suçludur” dedi.
Naimoğulları ülkede denetimsizlik, ilgisizlik ve umursamazlık nedeniyle kaos yaşandığına dikkat çekti, halkın bunalım içinde olduğunu kaydetti.
İnsan sağlığı ile oynanıyor
Diyalog’a konuşan bir başka veteriner ise (ismi bizde saklı), böylesi bir alanda otlatılan hayvanların ne sütünün içilebildiğini, ne de etinin yenebildiğini söyledi.
Çöplükte otlanan hayvanlarda hastalık riskinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Veteriner Hekim, çöplükten yenen küflü maddeler neticesinde bu hayvanların sütlerinde aflatoksin maddesinin olabileceğini belirterek “ bu hayvanların sütü ve sütünden yapılan ürünlerin yenmesi sakıncalıdır”dedi.
Yine çöplükte bulunan hayvan leşleri nedeniyle buradan beslenen hayvanların çeşitli hastalıklara yakalanma riski olduğunu belirten veteriner hekim “resmen insan sağlığı ile oynanıyor”dedi.
Ne dediler?
Ahmet Paslı
“Yıllardır aynı sorunu defalarca konuştuk, isyan ettik ama yetkililer ne yazık ki bu konuda da duyarsız. Daha önce Lefkoşa’da bir çöplük sorunu vardı, şimdi onu çözdüler burası kaldı. Biz insan değil miyiz? Özellikle yaz aylarında pis kokulardan evlerimizin bahçesinde oturamaz olduk. Bir de üzerine hurdacılar var onlar da gider yakar bazen hurda toplamak için. Ortalıkta küçük küçük çöp dağları oluştu cam şişeler var üzerlerinde hava sıcak mercek görevi görür onlar, korkarım bir gün çok ciddi bir yangın faciası olacak.”
Nihat Sıva
“Bu şikayeti benim yapmam gerekmez. Esas ODTÜ’nün yapması gerekir. Çünkü bizden fazla onlar mağdurdur. Hastalıkla iç içe yaşar oradaki insanlar. Çalışanı da öğrencisi de resmen zehirleniyor.Kalkar sinek o pisliğin içinden gider yemeklere mi konar ağızlarına yüzlerine mi konar sivrisinek en çok hastalık taşıyan hayvandır kan emer, kalkar, ordan hayvan leşinin üzerinde gider ısırır. İnsanlara hastalık böyle geçer. Kimse bu olayları önemsemiyor ama günün birinde bu ülkede çok ciddi sağlık sorunları patlak verecek.”
Mahmut Gökalp (ODTÜ İşletme Böl.öğrenicisi)
“Ben buraya öğrenci olarak geldim, okuldan eğitimden memnunum ama yaşam alanı olarak memnun değilim. Hayatım boyunca unutamayacağım tecrübelerim oldu burada. En kötüsü de çöplükle ilgiliydi. Arkadaşımla kafeteryada oturuyorduk kendisi astım hastasıdır. Çöplük yanıyordu her zamanki gibi, o kadar bir duman çıktı ki bize kadar ulaştı. Yaklaşık 5 dakika sonra arkadaşım astım krizine girdi, hastaneye zor yetiştirdik. Mosmor olmuştu çöplükten çıkan dumandan o an’ı hiç unutmayacağım. Nasıl savaşta silah arkadaşın yanında ölür derler ve unutmazsın işte bu da öyle birşey. Sonra arkadaşım okulu bırakarak memlekete döndü.”
Mehmet Salih Tombul
“Çöplükten ciddi rahatsızım. ODTÜ en iyi üniversitelerden biridir. Ama okul çöplüğün dibindedir. Gece gündüz yanan bir çöplük alanı var. Üstelik bizim çevre yetmez bir de Lapta’dan gelip dökerler. Ayrıştırma da yok. Hellim, nor suları mı ararsınız, hayvan ölüleri mi , şişeler mi, ne arasanız her türlü mikrop var. Sadee hayvanları değil, bazen çöplükte çocukları da görürürüz. Burada ciddi bir hastalık tehlikesi vardır.”
Atakan Kızılbey (Öğrenci)
“Ben böylesi bir çirkinliği ilk kez bu memlekette gördüm.Dehşete kapılıyorsunuz ilk anda anlamıyorsunuz sonra bakıyorsunuz memleketi yönetenler için normal zamanla alışıyorsunuz ama normal olmadığının bilinciyle tabi.İnanılmaz bir rahatsızlık bu. Pis kokulardan uyuyamıyor , yemek yiyemiyor duruma geliyorsunuz. Bir de başı boş hayvanlar oarada kol geziyor ölüp kalanların kokuları da rüzgarla okulun içine geliyor rezalet bir durum.”
Erhan Arslan (ODTÜ öğrenci )
“Ben en çok kokudan ve dumandan rahatsızım. Zaman zaman yemeklere konan sineklerden bile endişe duyuyorum. Okul içindeki çöp konteynrları yetmezmiş gibi bir çöplük alanının pisliği var.Okumaya geldik ama hastalanmadan dönersek iyi.”