Serap Turan EVRAN-Hüseyin ÇİÇEK
Kuzey Kıbrıs’ta, 2014-2015 eğitim ve öğretim yılının ilk ders zilinin çalmasına sayılı günler kaldı. Yeni eğitim yılına hazırlanan öğrencileri oku heyecanı, velileri de alışveriş telaşı sardı.
Diyalog muhabirlerinin, ülkenin çeşitli ilçelerinde yaptığı araştırma sonucunda bir öğrencinin ortalama okul masrafı 400 ile 480 TL arasında değişiyor.
Çocuklarını mutlu etmenin yollarını arayan veliler, okulların açılmasına kısa bir süre kala, alışveriş merkezlerinin yollarına düştüler.
Diyalog muhabirlerinin görüşüne başvurduğu velilerin bir çoğu, çocuklarının okul malzemelerini alırken yaptıkları masrafın bütçelerini zorladığını belirtti.
Alışveriş yapmadan önce mağazaları ve dükkanları gezdiklerini, fiyat araştırması yaptıklarını anlatan veliler, bazen evdeki hesabın çarşıya uymadığını söyledi. Öğrencilerin, okul ihtiyaçlarını satan işyeri sahipleri ise, eğitim yılının başlamasına sayılı günler kalmasına rağmen, bekledikleri hareketlikliğin olmadığından dert yandı.
Sadece kıyafetler 320 TL
Gazimağusa’da, okul kıyafeti satan Şadan Mağazası direktörü Ahmet Uyaran full okul giyim setinin 300 ile 320 TL arasında olduğunu söyledi. Sette pantolon, gömlek, 2 tane t-shirt, eşofman takımı, kazak ve montun bulunduğunu ifade eden Uyaran, en pahalı fiyatın 320 TL olduğunu dile getirdi.
Okul çantaları 45 ile 55 TL arasında.
Kırtasiye malzemeleri satan Harmony Kırtasiye de ise fiyatlar değişkenlik gösteriyor, fiyatlar ile ilgili bilgi veren yetkili İntizar Alrai, defter masraflarının bir lise öğrencisi için ortalama 50 TL, ortaokul öğrencisi için 40, ilkokul öğrencisi için ise 35 TL olduğunu söyledi. Kalemlerin 25 kuruş ile 1 TL arasında değiştiğini söyleyen Alrai, silgi fiyatlarının da aynı fiyat aralığında olduğunu ifade etti. Alrai okul çantalarının da 45 ile 55 TL arasında olduğunu sözlerine ekledi.
Ayakkabılar 25 ile 50 TL arasında.
Halil Hamza ayakkabı mağazası direktörü Halil Tölük ise çocuk spor ayakkabı fiyarlarının 25 ile 50 TL arasında olduğunu söylerken, klasik deri okul ayakkabılarının da 40 ile 50 TL arasında olduğunu ifade etti.
Şeker – Ertan Yıldırım: Ailemiz de destek olacak
Başkent Lefkoşa’da, 4 çocuğunun 4’ü de bu yıl okula gidecek olan Yıldırım ailesi, alışverişe çocukları ile çıkmamayı tercih edenlerden. Nedeni ise çocuğunun istediği her şeyi alamama korkusu. Yıldırım çifti, “4 çocuğumuz var, 4’ü de okula gidecek. Bütçemizi bir hayli zorlayacağız, çünkü her birinin ayrı ayrı masrafları var. Her şeyin en uygun olanını almaya çalışıyoruz, onun için alışverişe çocuklarımızla gelemedik. Çünkü onlar her gördüklerini almamızı istiyorlar ama bu şartlarda biraz zor. Hem kendimizin hem de onların gönlü olsun diye mücadele ediyoruz. 4 çocuk için sadece kırtasiye alışverişi için ayırdığımız bütçe 500 TL ancak bunun yetmeyeceğini biliyoruz. Çocuklarımızın alışverişinde dedeleri ve nineleri de yardımcı olacak. Allah onlardan razı olsun, onlar da destek çıkmaz ise işimiz zor. Gördüğümüz kadarıyla kalitesine göre fiyatlar normal” dedi.
Feriha Çiko: Kesemizi bir hayli zorlayacağız
Çocukları için masraftan kaçınmadığını söyleyen Feriha Çiko ise şunları söyledi, “2 çocuğum var, ikisi de bu yıl okula gidecek. Şimdilik 400 ile 500 TL arasında bir bütçe ayırdık. Yeteceğini düşünmüyorum onun için bu ay kesemizi bir hayli zorlayacağız çocuklarımız için. Fiyatlar ne ucuz ne de pahalı, idare eder. Genellikle çocukların istediği oluyor, kesemizi düşünsek bile önceliğimiz çocuklarımız.”
Fegül Çelik: En uygun olanını seçiyoruz
Alışverişe kızı ile çıkan Fegül Çelik de “Bütçemizi çocuğumuza göre ayırdık, ne lazım ise, okul ne istiyorsa alacağız, ona göre de bütçemizi ayarlayacağız. Önceliğimiz ihtiyaçları, genelde her istediği oluyor. Ama o bizi düşünüyor ve genellikle en uygun olanını seçiyor. Bugüne kadar hiçbir zaman alışverişimi Güney’den yapmayı tercih etmedim. Ülkem dururken neden Güney’den alışveriş yapayım ki? Pahalı da olsa ben her şeyimi KKTC’den alıyorum” dedi.
Yıldız Şahin: Fiyatlar gayet normal
Kızı bu yıl okula başlayacak olan Yıldız Şahin, heyecanlı. Alışverişe de kızıyla çıkan Yıldız Şahin, fiyatlardan da memnun olduğunu belirterek “Fiyatlar gayet iyi geldi bana, bence her keseye uygun. Bu yıl kızım için 350 TL’lik bir bütçe ayırdık. Az çok her şeye yeteceğini düşünüyorum. Genelde kızım beğeniyor, ben uygun bulursam alıyorum. Okul alışverişimi ve diğer her şeyimi ben her zaman KKTC’den alıyorum” dedi.
Rüştiye Öncü: İstediklerini almaya çalışıyoruz
“Bu yıl okul alışverişi için belirli bir bütçe ayırmadık. Ne lazım ise onu alacağız. Genelde kızımın isteklerine yanıt vermeye çalışıyoruz. Fiyatlar fena değil, pahalı olan da var, idare edenler de var. Biz alışverişlerimizde Güney Kıbrıs’ı tercih etmiyoruz, hiç bakmadık bilmiyoruz da. Ucuz da olsa gitmeyiz.”
Beyhan Berova: Türkiye’ye oranla biraz pahalı
Oğlu ile alışverişe çıkan Beyhan Berova ise fiyatların pahalı olmasından şikayetçi, ancak ne lazım ise alacaklarını söylüyor. Berova, “Net olarak şu kadar bir bütçe ayırdım diyemem ama gerekli olanı alacağız. Fiyatlar, Türkiye ile kıyasladığımız zaman bize biraz pahalı geldi. İlk kez KKTC’den alışveriş yapıyoruz. Güney Kıbrıs’ı pek tercih etmiyoruz ancak gittiğimiz zaman farklı ve güzel bir şey bulursak alıyoruz. Ama ilk tercihimiz her zaman Kuzey Kıbrıs” dedi.
Özel Berova da annesi gibi düşünüyor
Özel Berova da annesi gibi düşündüğünü ifade ederek, “Biz genellikle alışverişimizi buradan yapmıyoruz. Genellikle İstanbul’dan yapıyoruz. İlk kez buradan yapacağız. Bana göre fiyatlar biraz pahalı, biraz daha ucuz olabilirdi. Bir şey alırken genellikle güzel ve kaliteli olmasına önem veriyorum, ailem de eğer pahalı bulmaz ise istediklerimi genellikle alıyor” ifadelerini kullandı.
Muazzez Emin: Defterler biraz pahalı
Alışverişe çocukları ile birlikte gitmeyi tercih edenlerden Muazzez Emin ise “Okul masrafları için tam belli bir bütçe ayırmadık, çünkü içinde okul kitapları da var. Sanırım ne kadar bütçe ayırdığımızı alışverişin sonunda kasada anlayacağız. Çok masraflı olacağını şimdiden görebiliyorum. Fiyatlar uygun sayılır ancak özellikle defterler biraz pahalı gibi. Çocuklarımın da isteklerine önem veririm ama para hesabı bizde olduğu için son kararı da biz veririz. Bugüne kadar alışveriş yapmak için asla Güney Kıbrıs’ı tercih etmedik. Genellikle alışverişlerimizi kendi ülkemizden yapıyoruz” şeklinde konuştu.
Esra Uskan: Kızımın tercihi benim için önemli
Kızı Ela ilk kez okula başlayacağı için heyecan ve mutluluğu bir arada yaşayan Esra Uskan Akça ise kişiliği için ihtiyaçlarını kızının seçmesi taraftarı olduğunu aktardı. Uskan, “Sadece çantası için 90 TL verdik. Okula yeni başlayacağı için henüz nelerin lazım olduğunu bilmiyoruz. O yüzden bir bütçe belirleyemedik. Fiyatları sadece çanta üzerinden değerlendirecek olursam en ucuzu 80 TL, bence biraz fazla. Çanta konusunda kızımın istediği olsun diye kendisi de getirdik, seçti. Bizim için kızımızın tercihi önemli çünkü bu kişilik açısından da çok önemli. Güney mi yoksa Kuzey mi daha ucuz bilmiyorum açıkçası merak edip de gidip bakmadım. Direk kendi ülkemden almayı tercih ettim” dedi.
Müride Güvercin: Biraz masraflı olacak
2 çocuk annesi Müride Güvercin ise “Henüz bir bütçe ayırmadık, çünkü şimdi sadece fiyatlara bakmak için geldik. Bu yıl 2 çocuğumuz okula gidecek, onun için biraz masraflı olacağını düşünüyorum. Pahalı bile olsa alsa başka alternatifler aramam, alışverişimi her zaman kendi ülkemden yaparım, Güney’den alışverişi asla düşünmedim” dedi.
İnci Oran: Ülkemiz, Güney’den daha hesaplı
“Annem ile beraber geldim alışverişe. Bana göre fiyatlar uygun, genellikle de ailem her istediğimi alıyor ancak ben de aşırıya kaçmıyorum onları düşünerekten hareket ediyorum.
Güney Kıbrıs’a göre bizim ülkemiz daha hesaplı ve kaliteli, onun için tercihim hep Kuzey Kıbrıs.”
Gülseren Karatok: Üniformalara 700 lira harcadık
Biri kız 2 çocuk annesi Gülseren Karatok ise kara kara düşünenlerden. Karatok şunları ifade etti, “2 çocuğumuz var, onlar için şimdilik sadece kırtasiye malzemeleri için 500 TL’yi gözden çıkardım. Üniformaları için ise 2 çocuk için 700 TL harcadık. Maalesef tüm bunları almak bizi biraz zorluyor. Alışveriş yaparken her zaman ortasını bulmaya çalışıyoruz, çocuklarımız istiyor ancak kesemize uygun ise alıyoruz.”
Kazım Eskidemir: Çocukların beğenmesi önceliğimiz
“Bu yıl okula başlayacak 2 çocuğumuz var, özellikle ayrılmış bir bütçemiz yok. Tüm ihtiyaçlar alındıktan sonra kasada ne kadar bütçe ayırdığımız ortaya çıkacak. Çocuklarımızın isteklerine göre hareket ediyoruz, onların beğenmesi önceliğimiz. Her istediğini alamasak bile isteklerine yanıt vermeye çalışıyoruz, gücümüz yettiğince.”
Çarşıdaki bazı ürünlerin fiyatları şu şekilde:
En ucuz kurşun kalem: 0.75 kuruş
En pahalı kurşun kalem: 4.75 TL
En ucuz defter: 1.40 TL
En pahalı defter: 7.50 TL
En ucuz çekmeli çanta: 35 TL
En pahalı çekmeli çanta: 200 TL
En ucuz sırt çanta: 15 TL
En pahalı sırt çanta: 75 TL