Bugünkü yazımın ana başlığı hali ile Ocak Haziran istatistikleri oluşturacaktı ancak ilk altı aylık periyotta bu istatistikleri açıklanmadı. Sadece Turizm ve Çevre Bakanlığı bunları sitesinde yayınladı. Oysa ilk altı ayda turizm istatistikleri genellikle mevcut turizm sezonunun nasıl geçirileceği yönünde kamuoyuna önemli ipuçları vermesi anlamında çok önem arz etmektedir ve öyle düşünüyorum ki 507 bin konaklamalı turist sayısı ve toplamda Yüzde 36 lık bir doluluk tatminkar bir rakam değildir.
Yazının ana fikri sabit kalmak koşuluyla bu anlamda Türkiye ve Güney Kıbrıs’ı bizlere en yakın destinasyonlar olma anlamında mukayese edeceğiz.
Girne antik limanı, yeni Ercan havaalanı sürekli kamuoyunu meşgul ederken, günlük yaşamımızın önemli bir parçası olan bu tartışmalar; bizleri ülke olarak ciddi bir turizm Siyasetini ne yazık ki ortaya koyamamamıza vesile olmaktadır.
Kesinlikle ve kesinlikle eleştirmek değil niyetim. Ülkenin gittikçe kendi iç dinamikleri ile uğraşmaktan yabancı pazarlara tam anlamıyla ulaşamaması, turizm potansiyel pazarlarının hangi alternatif turizm modelleri ile ilerleyeceğini ciddi kestiremediğimizden dolayı; günlük tartışmalarda 2023 yılını ne yazık ki turizm anlamında başarılıdır demek gerçekten de çok iyimser bir yaklaşımdır. Aksini iddia eden varsa gelsinler tartışalım. Tartışmayalım aslında istedikleri mecrada konuşalım. Bu buluşmanın esas ana hatlarının kesinlikle antik liman ve veya Ercan havalimanı olmayacağını, üstüne üstük çevre kirliliğini, tarihi ve kültürel Miras yerlerinin kendi kaderine terk edilmişliğini, alçak orman arazilerinin turizm amaçlı kullanma açılımlarını, asla ve asla masaya yatırmayacağız.
Sadece tartışma konusu” ülkeye gelen turist sayısı( otellerde konaklayan) dikkat edin yolcu sayısı demedim, toplam doluluk oranları, geceleme sayıları, yatak sayıları, otel tiplerine göre konaklama sayıları, KKTC’ye gelen uyruklular, buyruklarının otellere göre dağılımı ve haliyle turist başına elde edilen gelir yani ilk altı aylık turizm gelirleri olacaktır. “ genellikle tartışılması kamuoyuna açıklanması gereken konular bunlar olmasına rağmen, ne yazık ki ülkede şu anda destinasyon yönetimi olmadığından dolayı uğraştığımız ana konular yukarda bahsettiğim ne antik liman ne de Ercan havalimanı ne alçak orman arazileri konusu olmamalıdır. Düşünün ki; Ağustosun ilk haftası geldi ve ne yazık ki altı aylık turizm istatistikleri açıklanmasına rağmen bunları dile getiren, konuşan yok. Ne Başbakanlığa bağlı Devlet Planlama Örgütü ne de Turizm Bakanlığı. Bu ne kadar doğru ne kadar yanlış bu satırları okuyan kişilerin takdirine bırakıyorum.
Türkiye’de ilk altı ayda durum nasıl?
İlk altı ayda Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı hali ile 2022 yılına göre artmış durumda. Bu turistlerin 19.6 milyonu yabancılardan oluşurken; 3.2 milyonu yurtdışında yaşayan TC vatandaşlarından oluştu. Toplamda 22.9 milyon kişi olarak gerçekleşti.
(23milyon diyelim ) .
Yüksek sezonu hesap edersek yani Temmuz, Ağustos ve hatta Eylül aylarını bu istatistiklerin içerisine yüzde 20 artı olarak koyarsak; milyon turist daha eder bu da demektir ki 27.600.000 turist demektir. Buda toplamda Türkiye’nin yıllık turist sayısını 2023 yılı sonu itibari ile 50.600.000 turist ile kapatacak demektir.
2023 yılı başlarında açıklanan 60 milyon turist hedefinden gittikçe uzaklaşıldığını görmekteyiz. Yani kısaca 60 milyon turist hedefini tutturmak biraz zor gibi.
Kültür ve Turizm bakanı Mehmet Ersoy’un da bir röportaj sırasında kabul ettiği yüksek sezonda otellerdeki dolulukların beklenenin altında olduğu gerçeği ‘Doluluk mu fiyat mı’ ? tartışmasını gündeme getirdi.
Turist başına elde edilen gelir ne kadar?
Bir diğer yandan sevindirici bir istatistik göze çarpmakta. Türkiye’de yaklaşık geçen yıla göre turist sayısında ilk altı ayda %20’lik bir artış olmasına rağmen, turizm gelirlerinde %27 lik bir artış söz konusu.
İlk altı aylık verilere göre gelir artış oranı ziyaretçi artış oranından daha yüksek gerçekleşmiş
Bu dönemde gerçekleşen turizm geliri 21.7 milyar dolar. Artış yüzde 27. Altı ayda ziyaretçi sayısı 23 milyon yani artış yüzde 19.88 . Uzun lafın kısası; Turizm gelirindeki artış oranı ziyaretçi sayısındaki artış oranından yüksek. Aslında son yıllarda turizm sektöründe Türkiye’de olması gereken bir ilk yaşanıyor.
Bu olması gereken nedir? Turist başına gelecek olan gelirin yıllardır beklentilerin altında kalması turist sayısının yükselmesine rağmen ciddi anlamda bir tartışmayı da beraberinde getiriyordu.
Neydi o tartışma? Turist sayısı ( ziyaretçi sayısı) mı gelirlerinin artması mı?
Burada çok önemli bir istatistiği de sizlerle paylaşmak istiyorum. Üzerinde yaşadığımız coğrafyada gelirler Euro para biriminden hesaplanır iken, aslında bütün dünyada Burak’ın dolar bazında hesaplanmaktadır. Uluslararası standart gelen turistten en az 1000 $’ı devlet kasasına koymaktan geçmektedir. Öyle devlet kasasına koymak derken aslında toplam turizm endüstrisinin çarpan etkisi ile birlikte devlet hazinesine dış ticaret açığını kapatmak anlamında koyduğu katkı dersek daha doğru olur. Hal böyleyken, gelen turistin sayı olarak çok yükselmesi çok bir anlam ifade etmez. Turizm de Sizlerin turistlerden kazanacağınız, yani elde edeceğiniz gelir çok daha fazla anlam taşımaktadır. Buda ülkeyi ziyaret eden turistlerin toplam kalitesi ile birebir orantılıdır. Takdir edersiniz ki; yıllardır üzerinde ısrarla durduğum Kuzey Kıbrıs Türk cumhuriyeti turizm destinasyonu sınıf atlama kriterleri bu anlamda çok ihmal edilmektedir.
Güney Kıbrıs’ta durum nasıl?
Tourist Arrivals
Rum Enformasyon dairesi web sayfasından elde ettiğim verilere göre toplamda ilk altı ayda 1.600.000 turist ziyaret ederken, geçen yıla göre bu rakam 1.200.000 turist rakamı ile %32 oranında bir artış göstermiştir.
Geçen yılki istatistikleri de göz önüne aldığım zaman bu yıl hem turist sayılarında hem de turist başına elde edilen gelirler de yüzde yirmilik bir artışın söz konusu olacağını Güney Kıbrıs’ta rahatlıkla söyleyebiliriz. 3.500.000 sayısına ulaşan bir turist ve yaklaşık 4 milyar Euro civarında bir gelir tahmini söyleyebiliriz. Ayrıca yıllık bazda yüzde 65 üzerinde bir doluluk oranı. Bekleyip göreceğiz.
Bizler günlük siyasi çekişmelerden, adeta birbirimiz ile uğraşmaktan, devlet adına bir turizm Siyaseti geliştiremiyoruz. Bizim yakınımızdaki turizm destinasyonları gerçekçi turizm hedefleri ile yollarına devam ediyor. Bir yerde bir hata var değil mi?
Turizm hayattır.