Pelin YÜKSELAY
Kuzey Kıbrıs’ta son 10 yılın zam şampiyonları belli oldu. Diyalog muhabirinin elde ettiği istatistik bilgilere göre 2007 ile 2017 arasında en fazla zam yüzde 268 ile şekere geldi. Bunu yüzde 240 artış ile kuru fasulye izledi.
Kuzu etinde yüzde 187, tavukta yüzde 114, sütte yüzde 160, pirinçte ise yüzde 161 oranında artış oldu. Dolar kuru ise 2 Aralık 2007’de 1,17 iken 2 Aralık 2017’de 3,93’e yükseldi. KKTC hükümetleri, dövizde ve gıda maddelerinde meydana gelen yükselişi dikkate alarak 2007’de 950 TL olan asgari ücreti 2017’de 2 bin 175 TL’ye yükseltti.
Dövizin seyri
2 Aralık 2017 Döviz Kurları 2 Aralık 2017 Döviz Kurları:
Dolar: 1.17 Dolar: 3.93
Euro: 1.72 Euro: 4.69
Sterlin: 2.42 Sterlin: 5.33
DPÖ’ye göre fiyatlar
2007 ARALIK 2017 ARALIK DEĞİŞİM ORANLARI
Toz Şeker (Paket) 1,05 3,87 268,29
Kuru Fasulye 3,14 10,69 240,96
Kuzu Eti Pirzola 18,55 53,41 187,95
Kuzu But ve Kol 17,55 48,69 177,45
Hellim 10,43 28,83 176,46
Dana Eti Kuşbaşı 17,61 47,60 170,35
Dana Eti Kıyma 16,42 43,59 165,41
Pirinç Baldo 3,29 8,60 161,18
Süt Uzun Ömürlü 1,57 4,09 160,07
Tavuk 5,60 12,00 114,27
Ayçiçek Yağı 3,97 8,27 108,07
Tavuk But 7,70 15,01 94,93
Normal Ekmek 2,80 4,80 71,62
Asgari Ücret 950 TL’den 2 bin 175 TL’ye
Döviz ve fiyatlardaki artış bu iken, asgari ücrette tabi ki yerinde durmadı ancak 4 kişilik bir ailenin rahat bir şekilde geçinebileceği kadar da yükselmedi.
2007 yılında 950 TL olan asgari ücret 2017 yılında 2 bin 175 TL’ye ulaştı. Asgari ücretteki bu artış dövizin yükselmesi ve temel tüketim maddelerindeki artışla yine eridi.
Işık: Devlet önlem almalı
Bu fiyat farkını ve pahalılığını sorduğumuz Tüketiciler Derneği Başkanı Hasan Yılmaz Işık temel tüketim maddelerinde muazzam bir artış olduğunu ve devletin önlemler alarak bu artışın önüne geçmesi gerektiğini belirtti. Işık, şunları kaydetti: “10 yıldan bahsediyoruz... Tabi ki gıda fiyatlarında muazzam bir artış oldu. Tabi bu artışı değerlendirirken paralel olarak maaşlarda yaşanan artışlara da bakmamız gerekiyor, yeterli mi yetersiz mi? Fiyatların yüksekliği bir yana Tüketiciler Derneği olarak defalarca uyardık ve yine uyarıyoruz, tüketicilerimiz kandırılıyor. Haksız fiyatlarla karşı karşıyayız, aldatıcı fiyatlarla karşı karşıyayız. Serbest piyasa ortamı ve buna hiçbir merci de müdahale edemiyor. Mesela dana eti yerine inek eti satılıp, dünyanın parası talep ediliyor. Pirinci 1 kilo diye alıyoruz ama paketi açtığımızda içinden 500 gram çıkıyor. Devletin denetimlerini artırması ve bu tarz durumların önüne geçilmesi gerekiyor.”
Nizam: Alım gücünde düşüş var
Devpa Market Direktörü Tansel Nizam da Diyalog muhabirinin sorularını yanıtladı. Nizam, fiyatlardaki artışın tamamen döviz artışına bağlı olduğunu belirterek, alım gücünde bir miktar düşüş olduğunu gözlemlediklerini kaydetti. Gelirlerin de döviz artışı düzeyinde artması gerektiğini belirten Nizam, bu konunun çok iyi irdelenmesi gerektiğine vurgu yaptı.