Aytuğ TÜRKKAN
Türkiye’den gelen su Geçitköy barajından denize boşaltılırken, KKTC genelindeki 19 baraj ve gölette doluluk oranının yüzde 20’ye gerilediği bildirildi.
Diyalog’un elde etiği bilgilere göre; Güney Kıbrıs’ta toplam 20 barajdaki doluluk oranı ise yüzde 36,2 oranında. Bu durumda KKTC barajlarında toplam su miktarı 3 milyon 335 bin metre küp iken, güneydeki barajlarda 105 milyon 230 bin metre küp.
Kuzeyde Gönendere ve Değirmenlik Çataldere Göletlerinin tamamen kuruduğu, Serdarlı Ağıllıdere Göletinin de dipsavak altı durumunda olduğu haber verildi. Ayrıca; Mersinlik Azganlıdere Göleti de ölçülemez bir pozisyonda.
Gemikonağı Madendere Göleti’nde doluluk oranı sadece yüzde 9.1 oranında. Ergazi Sayadere Göleti’nde de doluluk oranı yüzde 14.1. Haspolat Göleti’nde ise doluluk yüzde 17.
Doluluk oranı en yüksek olan Akdeniz Göleti. Bu göletin doluluk oranı yüzde 58.5 oranında.
Dağyolu Üçparmakdere Göleti’nde de doluluk oranı yüzde 54 seviyesinde. Geriye kalan tüm göletlerde doluluk oranları yüzde 50’nin altında.
Su İşleri Dairesi’nin verilerine göre; KKTC’de toplam 17 gölet var. Bu göletlerin toplam hacmi,16 milyon 515 bin 161.
Arada büyük farklar var
Güney Kıbrıs’ta ise 20 tane bürük baraj var. Tümünün faal olduğu, ancak yağışların az olması nedeniyle doluluk oranlarının geçen yıla oranla çok azaldığı öğrenildi.
Bune göre geçen yılın aynı döneminde barajlardaki doluluk oranı yüzde 59,7 iken birikmiş su miktarı ise 173 milyon 520 bin metre küp idi. Bu yıl ise doluluk oranı yüzde 36,2, birikmiş su miktarı ise 105 milyon 230 bin metre küp.
Güneydeki en büyük baraj olan baf bölgesindeki Asprokremmos’ta 33 milyon 86 bin metre küp (Doluluk oranı % 63,2), bir diğeri Limasol’daki Kouris’te ise 19 milyon 919 bin metre küp su bulunuyor. Barajın doluluk oranı ise yüzde 17,3.
Sadece bir barajdaki su miktarı, KKTC’dekilerin tümünün 10 katından fazla su barındırması dikkat çekiyor.
Denizden arıtmaya devam
Güney Kıbrıs yaklaşık 800 bin nüfusun su ihtıyacını kısmen barajlardan, kısmen denizden arıtma yöntemiyle karşılıyor. Barajlardaki doluluk oranı düştükçe, denizden arıtmanın artırılması hedefleniyor.
KKTC’de ise 300 bin dolayındaki nüfusun dadece kullanım amaçlı su ihtiyacı, kuyulardan karşılanıyor. Birçok bölgede kuyuların tamamen kuruması veya tuzlanması ise tehlikenin kapıda olduğunu gösteriyor.
Diğer yandan Anamur’dan deniz altı borularla getirilen içilebilir kalitedeki su ise aylardan beri KKTC’nin gerekli önlemleri almaması nedeniyle denize dökülüyor.