Kriz uyarısı

 Pelin YÜKSELAY

Güney Kıbrıs ve Yunanistan’ın, komşu ülkelerle üçlü ittifaklar kurmasını Diyalog’a değerlendiren Dışişleri eski bakanlarından Turgay Avcı “Peki buna karşı biz ne yapıyoruz?” diye sordu. Avcı, ABD senatosunun, Güney Kıbrıs’a yönelik silah ambargosunun kaldırılması halinde Rumların daha da uzlaşmaz bir duruma geleceğini belirtirken, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın Meclis’i olağanüstü toplantıya davet ederek, Türk tarafının bir tepki kararı üretmesini önerdi.
Dışişleri eski bakanlarından Tahsin Ertuğruloğlu da Rumların hedefinin, Kıbrıslı Türkleri kendine muhtaç duruma getirmek olduğunu söyledi. Eruğruloğlu “Silah ambargo kaldırılırsa, Doğu Akdeniz’de beklenmeyen durumların yaşanmasına neden olabilir” dedi.

İşte görüşler: 
Turgay Avcı: Anastasiadis çözümün önünü tıkadı
KKTC; Güney Kıbrıs’la çözüm sürecini her zaman açık tuttu, çözüm çabalarını her zaman sürdürdü. İyi niyet de bu bağlamda her zaman devam etti. Bu durum 2003 yılından beridir Türkiye için de geçerli. Türkiye 2003 yılından beridir, 2004 Annan Planı da dâhil her zaman çözümü destekleyen taraf oldu. Bu süreçte karşı tarafın tutumu ise günden güne kötüleşti. Rum Lider Nikos Anastasiadis dönüşümlü başkanlığı reddederek sıfır asker-sıfır garanti tezini ortaya koyarak çözümün önünü tıkadı. İşte Güney Kıbrıs’ın tüm bu adımları Türkiye ile Kıbrıs’ın yakın olduğu Arap ülkeleriyle yakınlaşma içindi. Tek amaçları bize destek veren ülkelerle yakın ilişkiler sağlayabilmek. Görüyoruz ki bunu başarıyorlar da. Benim Dışişleri Bakanlığı dönemimde de bu durum aynı şekildeydi. Bizim şu an itibariyle üzerinde durmamız gereken şu; dünyaya Kıbrıs Türkü’nü nasıl daha iyi anlatabiliriz? Bunu düşünüp bu yönde çaba ortaya koymalıyız. Ancak ben ne Dışişleri Bakanlığı’nda, ne hükümette ne Meclis’te ne de siyasi partilerde bu çabayı göremiyorum. Hani Avrupa ziyaretleri, hani çalışmalar? ‘Tanınmıyorsunuz, temsilcilik açıyorsunuz’ diyorlar. Ben kendi döneminde Kıbrıs Türkü’nü dünyaya o temsilcilikler sayesinde anlattım. O temsilcilikler hem siyasi hem de ticari açıdan güç kazandırmıştır ülkemize. Hani çalışmalar nerde? Bir sürü siyasi partimiz var. Hepsinin de gerek Avrupa’da gerek başka kıtalardaki ülkelerde görüş ortaklığı olduğu partiler kurumlar vs. mutlaka vardır. Neden gidip Kıbrıs Türkü’nü anlatmıyorlar? Ciddi bir politika koymamız gerekiyor artık ortaya. Güney Kıbrıs ikili ilişkilerini geliştirmek için çaba harcasın, biz bu taraftan işte ekonomik protokol, özelleştirme konuşalım. Olmaz böyle. Avrupa Birliği’ne üye olan Güney Kıbrıs o bir taraftan Arap ülkeleriyle yakınlaşma çabasında. Peki biz? Yıllardır ‘Avrupa Birliği’ diye çırpınan, ‘Avrupa Birliği tek çıkış yoludur’ diyen siyasi partiler neden bugün Avrupa Birliği’nin kapısını aşındırıp bu durumu onlara anlatmıyor? Ben yıllardır bu konuda herhangi bir çaba göremiyorum. Biz adım atmadığımız sürece Rumlar bugün Ürdün, yarın Irak o bir gün İran iyi ilişkilerimiz olan ülkelerle temaslarını sürdürürler, daha güçlü konuma gelirler. 
Neden Amerikan Senatosu Rumlara silah ambargosunu kaldırma önerisi suncu? Bunlar hep danışıklı dövüştür. Fransa Mari’de deniz üssü kuruyor, Güney Kıbrıs buna izin veriyor. Güney Kıbrıs İngiliz üslerinde farklı silahların konuşlandırılması izni veriyor vs. vs. İşte tüm bunlar karşılığında Amerika bu öneriyi sunuyor. Peki, tüm bunlar yaşanırken biz nasıl barış adası olacağız? Gerginlik yaşanır mı yaşanmaz mı bilinmez ama Kıbrıs Türkleri bir an önce harekete geçmeli. İlk olarak Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı Meclis’i olağanüstü toplamalı ve ortak bir karar alınmalı. Ardından bu karar Cumhuriyet Meclisi tarafından dile getirilmeli. Daha sonra Birleşmiş Milletler de Avrupa Birliği’nde bu kararımızı, net bir şekilde ortaya koyup sesimizi çıkarmalıyız.

Tahsin Ertuğruloğlu: ABD böyle bir hata yapmaz 
Güney Kıbrıs’ın tüm temaslarında tek bir hedef var. Kıbrıs Türkü’nü daha fazla izole etmek. Haksız yere elde ettikleri tanınmışlığın avantajını kullanmak bizleri de dezavantajlı konuma sürüklemek. Bu temasların hedefi Kıbrıs Türkü’nü cezalandırmaktır, kendine muhtaç hale getirmektir. Güney Kıbrıs’ın an itibariyle tek hedefi bu.
Ben şahsen Amerika Birleşik Devletleri’nin Rum tarafına uyguladığı silah ambargosunu kaldırmak gibi bir hata yapacağını düşünmüyorum ama olmayacak iş de değil. Trump yönetiminden her şey beklenir. Böyle bir karar geçmesi halinde Rum tarafı daha şımarık olacaktır, daha pervasız hareket edecektir. Bu da Doğu Akdeniz’de beklenmeyen durumların yaşanmasına neden olabilir.