Başbakan Tufan Erhürman dün, haftalık basın toplantısında hükümetin son günlerdeki çalışmalarını anlattı, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Başbakan Tufan Erhürman, Evkaf’ın yaptığı 10 yıl ve daha uzun kira sözleşmeleriyle ilgili çalışma yaptıklarını ve şu anda 81 sözleşme bulunduğunu belirterek, kiralanan arazilerden ikisinin gece kulübü olarak kullanıldığını, casino ve otel yapılan araziler de bulunduğunu açıkladı.
Bu durumun “Vakıf malları vakfedenlerin amacına uygun biçimde kullanılıyor mu?” sorusunu gündeme getirdiğine işaret eden Erhürman, kiralamalardan bazılarının ihalesiz olduğunu, bir an önce Evkaf’ın kiralama kriterlerini belirleyeceklerini ve tüzüğün kiralamaları da içerecek şekilde değiştirileceğini açıkladı.
Başbakan Erhürman, ayrıca Sayıştay’dan uzun süredir denetim yapılmadığını gördükleri Evkaf’ta bir an önce denetim başlatmasını isteyeceğini de ifade etti.
Devleti zarara uğratanlara tazminat davası
Erhürman, Sayıştay raporları konusunda neler yapılması gerektiği konusunda bu hafta içinde bir genelge yayımladığını açıkladı. Erhürman, genelgede, suç işlendiği tespit edilen raporlar konusunda Başsavcılığa dava açılması için dosya gönderilmesi, sorumlu kişilerden devleti zarara uğrattıkları rakamı ödemesinin istenmesi ödemezlerse tazminat davası açılması, ayrıca disiplin işlemleri başlatılması yer aldığını bildirdi.
Erhürman, Piyangolar Birimi’nde böyle bir prosedürün başlatıldığını söyledi.
Sigorta cumaya kadar süre istedi
Başbakan Erhürman, Aralık 2016’da çıkan yangında büyük hasar gören Devlet Laboratuvarı’nın hasarının sigorta tarafından karşılanmaması konusunda ilgili şirketle toplantı yaptıklarını ve şirketin gelecek cumaya kadar süre istediğini; eğer ödeme yapmazlarsa dava açma yoluna gideceklerini açıkladı.
Basına yansıyan bazı okulların önündeki cübbeli kişilerle ilgili, devletin ilgili birimleriyle bağlantı kurup rapor istediğini de açıklayan Erhürman, sonuçları kamuoyuyla paylaşacağını ifade etti.
Özgürgün’ün dokunulmazlığı…
Başbakan Tufan Erhürman, UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün’ün dokunulmazlık açıklamalarıyla ilgili soruya karşılık, yargıdaki prosedüre işaret etti ve polisin dosyasını tamamlayarak Başsavcılığa sunmasının ardından eğer yargılamaya gidilecekse dokunulmazlığın kaldırılması noktasına gelineceğini kaydetti. Erhürman, bu noktaya gelinip gelinmeyeceğini söyleyebilecek durumda olmadığını ifade etti.
Başbakan Tufan Erhürman, Hüseyin Özgürgün’e herhangi bir suçlama yöneltmediğini ifade ederek, Özgürgün’e tek söylediğinin, seçimden önce 700 Bin Dolar’ı açıklamasını, açıklayamazsa seçimden çekilmesi, demokrasinin gereğinin halkın bunu bilerek oy vermesi olduğunu hatırlattı.
Geçen hafta kendisinin mal varlığını açıkladığını, görevden ayrılacağında da mal varlığını açıklayacağını söylediğini anımsatan Başbakan Tufan Erhürman, “Başbakan, bakan konumunda olan insanların gelirlerinde bir artış ortaya çıkarsa ve bu artış öngörülenden fazlaysa bu, kamuoyuyla paylaşılması gereken bir şeydir. Ben de hep şunu söyledim, ben suçlama yöneltmiyorum. Ama, bu yapılmadı.”
Akıncı’nın açıklaması…
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın önceki günkü açıklamalarıyla ilgili de Erhürman, Akıncı’nın “yol ayrımındayız” söylemine katıldığını, 16 Nisan’da Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis’le sosyal buluşmasının niyet anlamak için gidilecek bir buluşma olacağını kaydetti.
Taşkent Kooperatifi’nde gereken yapılacak
Taşkent Kooperatifi’nde devam eden soruşturma konusunda da bilgi veren Başbakan Erhürman, bir kişiye 3 milyon TL civarında sorumluluk yükleyen bir rapor bulunduğunu, ancak imza sahtelemenin de söz konusu olduğunu kaydetti.
“Önerimiz hızla bu paranın talep edilmesi için ceza davası da açılmasıdır” diyen Erhürman, kooperatiftekilerin tasfiye istemediğini, hükümetin mevduat sahiplerinin haklarını korumak için bazı yöntemler üzerinde çalıştığını bildirdi.
Erhürman, “Kooperatifteki mevduatlar fonun güvencesi altındadır. Kimse parası eriyecek endişesine kapılmasın” dedi.
Kıb-Tek’teki ihalesiz alımlar mercek altında
KIBTEK ve benzeri yerlerde ihalesiz yapılan tüm işlemlerin mercek altında olduğunu ifade eden Erhürman, Sayıştay raporlarının mahkeme kararı olmadığı için “o insanlar o paraları iç etti” algısı yarattığını, raporlarda adı geçen kişilerin aklanmasının yolunun mahkemeye gitmek olduğunu söyledi.
Dövizdeki yükseliş…
Başbakan Tufan Erhürman, dövizdeki yükseliş ve TL’nin değer kaybıyla ilgili önlemler konusunda uzmanlarla birlikte her ihtimalin ele alındığını, yapılabilecekleri yapacaklarını, ekonomide cesaretin akılla birlikte önemli olduğunu belirtti.
“Vakıfların bazı sözleşmeleri incelendi”
Vakıflar İdaresi’nin yaptığı sözleşmelerle ilgili Başbakanlık’ta çalışma başlattıklarını anlatan Erhürman, bu hafta 10 yıl ve daha uzun süreli sözleşmeleri incelediklerini söyledi; çalışma sonuçlarını paylaştı.
Hala yürürlükte bulunan 10 yıl ve daha uzun süreli olan kiralama sözleşmelerin sayısının 81 olduğunu aktaran Erhürman, bu sözleşmelerin yüzde 83’ünün gerçek kişilerle veya özel şirketlerle, yüzde 8’inin belediyelerle, yüzde 6’sının dernek ve vakıflarla, yüzde 3’ünün merkezi idareyle yapıldığını dile getirdi.
2 tane de gece kulübü olarak kullanılan arazinin Vakıflar tarafından kiraya verildiğini anlatan Erhürman, bu konuda açılan davayı Evkaf kazandığı halde istinaf süreci yaşandığını, kiracıların “Biz yıllardır bu işi burada yapıyorduk, siz de bizden kira alıyordunuz, bugün itibariyle bunu yeni fark etmiş gibi dava açmanız kabul edilebilir değil” diyerek çıkmayı reddettiğini dile getirdi.
Başbakan Tufan Erhürman, bütün bu örneklerin vakıf mallarının amacına uygun kullanılıp kullanılmadığı açısından önemli olduğunu belirtti.
Kiralanan araziler arasında, oto galeri, makinist garajı, daire ve dükkan, oto yedek parça satış ofisi, showroom, personel lojmanı gibi amaçlarla kullanılanlar olduğuna işaret eden Erhürman, eğer bu kiralamalar Vakıflara gelir getirmek için yapıldıysa, bu amaçla ihaleye çıkıldı da en fazla parayı verene mi verildi sorusunun gündeme geldiğini ancak şu anki kiralama tüzüğünde ihalelerle ilgili kural bulunmadığını dile getirdi. Erhürman bazen ihalesiz bazen ihaleli kiralamalar yapıldığını, öte yandan ihalelerin neye göre yapılacağına dair düzenleme de bulunmadığını anlattı.
“Tüzüğe ihale konusu da eklenecek”
Erhürman bir an önce Evkafın kiralama kriterlerinin belirleneceğini, kamu yararı kriterinin tanımlanacağını, kiralama tüzüğünün ihaleleri de içerecek şekilde değiştirileceğini belirterek, vakfedenlerin amaçlarına ters düşen, gece kulübü, casinolu oteller gibi yatırımlar için kiralama yapılamayacağının tüzüğe eklenmesi ve Evkaf’ın gelirlerinin doğru bir şekilde sağlanması için gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiğini anlattı.
Erhürman, bugün ya da yarın Sayıştay Başkanıyla görüşerek Sayıştay’ın Evkaf’ta bir an önce denetim yapması için talimat vereceğini dile getirdi.
“Vakıfların Yönetim Kurulu Yapısının Değişmesi…”
Bir gazetecinin “Vakıflar’ın yönetim kurulu yapısı da tartışmaya açılmalı mıdır” sorusuna cevaben ise Erhürman, Vakıfların yönetsel yapısı ile ilgili meselenin sadece siyasetin meselesi olmadığını, bu konunun değerlendirilebileceğini, buna kapalı olmadığını kaydetti.
Vakıflarda yönetimde kim olursa olsun, belli kriterler çerçevesinde iş yapmak zorunda olduğunun bilinmesi gerektiğini vurgulayan Başbakan Tufan Erhürman, eğer kriter yoksa, yönetime hangi yöntemle getirilirse getirilsin, vakıfların hukuka, kamu yararına ve vakıfların yararına aykırı işlem yapmasının önüne geçilemeyeceğini söyledi.
Erhürman, öncelikle kriterlerin konulması, ihale tüzüğünün belirlenmesi gerektiğini vurgulayarak, yönetimin hangi yöntemle belirlenirse belirlensin takdir yetkisinin bu kadar geniş olmaması gerektiğini vurguladı.
“Taşkent Kooperatifi için bir takım yöntemler bulundu”
Taşkent Köy Kooperatifi ile ilgili sorular üzerine ise Başbakan Erhürman, bu hafta içinde Taşkent muhtarı ve kooperatif yetkilileri ile bir araya geldiğine işaret ederek, sürecin değerlendirildiğini söyledi.
Kooperatifle ilgili ortaya çıkan rapora değinen Başbakan Erhürman, bu rapora göre bir kişiye yaklaşık 3 milyon TL civarında bir sorumluluk yüklendiğini söyledi.
3 milyon TL’nin Taşkent Kooperatifi’nin sürdürülebilirliği açısından sıkıntılı olduğuna işaret eden Başbakan Tufan Erhürman, kişiyle ilgili polis soruşturmasının devam ettiğini, ancak bir takım imza sahteleme durumu da bulunduğu için sürecin yavaş ilerlediğini anlattı.
Kooperatife, paranın talep edilmesi için hızla bir hukuk davası açılmasını söylediklerini belirten Başbakan Erhürman, o paranın geri ödenmemesi durumunda kooperatifin sürdürülebilirliğinin sıkıntılı olacağını kaydetti.
Kooperatifler bünyesinde bir fon bulunduğunu, o fonun tasfiyeye giren kooperatiflerin ödemelerini yapma konusunda kullanılabileceğini anımsatan Başbakan Erhürman, kooperatifin tasfiyeye girmesinin arzu edilmediği için fondan para aktarımının da olamayacağını söyledi.
Bu konudaki çalışmaların devam ettiğine işaret eden Erhürman, bir takım yöntemlerin bulunduğunu, ancak bunları sonuçlanmadan paylaşmak istemediğini belirtti.
Mevduatlar fon güvencesi altında
Erhürman şöyle devam etti:
“Hükümet olarak hem Taşket Kooperatifini tasfiyeye götürmemek, hem de mevduat sahiplerinin haklarını korumak. Bu iki amacı birden gerçekleştireceğimiz bir takım arayışlar içindeyiz. Kooperatiflerde mevduatı bulunan insanlarımızın mevduatları fonun güvencesi altındadır. Yani hiç kimse buharlaşıp gidecek, paramı alamayacağım endişesine girmesin.”
“Cesaret önemlidir…”
Hükümetin Türk Lirası karşısında alacağı tedbirler konusunda ise Başbakan Erhürman şunları kaydetti: “Evet hükümet cesurdur, ama cesaret akıl olmadan uygulanan bir yöntem haline gelirse çok da kabul edebileceğimiz bir şey değildir. Bu yüzden bütün bunlar uzmanlar tarafından ele alınıyor. Ekonomide, öyle kahramanlık yapacağım diye irrasyonel olan yollara başvurursanız, memleketin başına çok işler gelir. Cesaret önemlidir, akılla birlikte olduğu zaman. Bu konuda uzmanlar ve Merkez Bankası’ndan da görüş istedik. Gelen tüm sonuçları değerlendireceğiz. Yapabileceğimizi yapacağız, bu palyatif mi olur, daha radikal noktalara mı gelir, bu çalışma sonucunda göreceğiz.”
Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) konusundaki soruları da yanıtlayan Başbakan Tufan Erhürman, TMK konusunda hükümetin görev süresinde muhakkak bir çalışma yapacağını vurgulayarak, bu konuda bugüne kadar Şerefiye Vergisi ve birçok yöntemin gündeme geldiğini söyledi.
Şerefiye Vergisi’nin, gelir, değer arttırımı vergisi olduğunu ifade eden Başbakan Erhürman, bu konunun çok teknik ve değişik hukuki sıkıntıları olan bir durum olduğunu belirtti.
Başbakan Erhürman, TMK‘nın sadece malların değeri değil, kullanım kaybından doğan zararlar için de ödeme yaptığına işaret ederek, onun için konunun çok ciddi ve teknik bir çalışma gerektirdiğini ve bu çalışmanın da zaman alacağını kaydetti.