Özlem Güran AKKORLU
Kilo alıyorsanız ve bir türlü veremiyorsanız, kendinizi aşırı yorgun hissediyorsanız, cildiniz çok kuruysa, saçlarınız dökülüyorsa, üstüne bir de üşüyorsanız; ya da aniden kilo kaybettinizse, çarpıntınız varsa, çok terliyorsanız, aşırı sinirlilik yaşıyorsanız, sıcağa hiç tahammül edemez hale geldinizse tiroit bezinizde sorun olabilir... Kendi küçük işlevi büyük tiroit bezi, hormonlar üreterek insan metabolizmasının çalışmasında önemli görevleri yerine getirirken; sorunlu olduğu zaman ise tiroit hastalıklarına neden olabiliyor. Tiroit hastalıkları ise, başka rahatsızlıkları tetikleyebiliyor.
İç Hastalıkları Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Osman Köseoğlu, yukarıda dile getirilen belirtiler varsa mutlaka tiroit testli yaptırılması gerektiği uyarısında bulunarak, teşhis edilmemiş tiroit rahatsızlıklarının kişi için ciddi sorunlar yaratabileceğini söyledi.
Tiroit, boyunun ön tarafında nefes borusunun önünde 20-30 gr ağırlığında, kelebek şeklinde bir bez ve bu bez bütün vücudu, metabolizmayı kontrol edecek kadar önemli…
Kalp atışlarının daha yavaş ya da daha hızlı olmasını, zihnin daha yavaş ya da daha hızlı çalışmasını, ter bezlerinin, bağırsaklarının, aslında bütün vücudun metabolizmasını ayarlayan bir bez.
Tiroit bezi, iyot kullanarak yaptığı tiroit hormonlarıyla görev görür; iyodun ana maddesi deniz ve deniz ürünleri. Bu kendisi küçük ama görevi büyük bez, deniz ürünlerinden aldığı iyotu kendi içinde bir takım amino asitlerle birleştirir, böylelikle triodotironin (T3) ve tiroksin (T4) hormonları yapılarak vücudun çalışmasını kontrol eder. Tiroit bezi bunları yaparken beynin etkisi altındadır.
Tiroit az çalışırsa…
Köseoğlu’na göre, tiroidin az çalışması halinde, kalp atışları yavaşlar, tansiyon düşer, cilt kurur, saçlarda dökülme yaşanır, hasta gittikçe kilo almaya başlar.
Köseoğlu, bu hastalarda soğuğa tahammülsüzlük, aşırı yorgunluk ve uykuya meyil olduğunu; kabızlık yaşanabildiğini, hastanın algı durumunun bile yavaşladığını dile getirdi. Tiroidi az çalışan hastanın vücudunun ödemli olduğunu, göz kapaklarının şiştiğini anlatan Dr. Köseoğlu, tiroit hastalıklarına eğer tanı konulmazsa hastalığın komaya ve ölüme kadar sebebiyet verebileceğini vurguladı.
Tiroit hızlı çalışırsa…
Köseoğlu tiroidin hızlı çalışmasında ise, bütün vücudun metabolizmasının arttığını, hastanın kilo kaybettiğini, devamlı çarpıntısı olduğunu, kalp atışlarının yükseldiğini, bağırsak hareketlerinin arttığını, hastanın bazen ishal olduğunu, ter bezlerinin çalışmasının arttığını, devamlı terlediğini, hastanın devamlı kilo kaybettiğini, bu hastalarda aşırı sinirlilik olduğunu, sıcağa tahammülsüz olduklarını, saçlarında dökülme olduğunu dile getirdi.
Hastalıklar, süreçleri ve tedavi yöntemleri
İç Hastalıkları Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Osman Köseoğlu, tiroit hastalıkları, hastalıkların süreçleri ve tedavi yöntemlerine ilişkin bilgiler de verdi.
Buna göre, bazı tedaviler ömür boyu sürüyor. Haşimato tipi tiroit hastalığında tiroit bezinin eksik yaptığı miktardaki hormon, hastaya hapla dıştan veriliyor. Hasta, eksik olan hormonu tamamlayacak hapı, her gün kahvaltıdan yarım saat önce almak zorunda… Böylelikle bir sorun yaşanmıyor. Dikkat edilmesi gereken bir nokta da, nodül olup olmaması açısından kontrollerinin yapılması. Hastanın tiroidinde nodül olması halinde ise biyopsisi şart. Kanser bulgusuna rastlanmazsa ilaçlara devam ediliyor; biyopside kanser hücresi görülürse çoğu zaman tiroit bezi aldırılıp ameliyatla tedavi yoluna gidiliyor. Bu durumda bazen atom tedavisi gerekiyor.
“Halk bilinçli olduğu için teşhisler fazla…”
Tiroit hastalıkları konusunda büyük bir hasta yoğunluğuna ve hasta memnuniyetine sahip olan Köseoğlu, herhangi bir resmi veri olmasa da, KKTC’de tiroit hastalıklarının oranın dünya verileriyle aşağı yukarı aynı olduğunu söyledi.
Köseoğlu’na göre, KKTC’de tiroit rahatsızlığına sahip olan kişilerin fazlaymış gibi görülmesi, halkın bilinçli olması ve kontrollerinin yapılmasından kaynaklanıyor. “Halk bilinçli olduğu için teşhisler fazla” diyen Dr. Köseoğlu, dünyadaki bütün toplumlarda toplumun 3’te birinde tiroit rahatsızlığı olduğunu kaydetti.