Hijyen değil

Özlem ÇİMENDAL

Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Birliği Başkanı Mustafa Erk, belediyelere ait mezbahalarda yapılan kesimlerin sağlıksız olduğunu söylerken, Diyalog’un ulaştığı bazı fotoğraflar gerçeği gözler önüne serdi.
Yerlere atılmış hayvan sakatatları, paslı iş aletleri, kan gölüne dönen zemin, etleri kesmekte kullanılan aletlerin hijyenik olmaması mezbahaların sağlık açısından risk taşıdığını ortaya koydu.
Diyalog’a konuşan Erk, “Sınırlardan geçen kaçak etin hijyenini tartışacağımıza öncelikle ülke içerisinde sağlıksız faaliyet gösteren belediye mezbahalarının halk sağlığı açısından iyileştirmesini yapalım. Hiçbir belediye mezbahası hijyenik değil” dedi.
Uzman veteriner Erk, AB standartlarına göre yapılan, şu anda kapalı olan Lefkoşa Türk Belediyesi’nin diğer mezbahalardan farklı olduğunun ve bunların dışında olduğunun altını çizerek şunları söyledi: “Ülke genelindeki belediye mezbahaların güvenilirliği ve hijyenikliği konusunda hiçbir belediye mezbahası geçer not alamaz. Ülkedeki belediye mezbahalarının usulüne uygun kesim ve ileti noktasında hijyen ve sağlık açısından geçerliliği yoktur” ifadelerini kullandı. 
Demirler paslı, çalışanların sağlık kontrolü yok 
Erk, belediye mezbahalarının durumunu işe şöyle açıkladı:
“Kimisinin yeri yanlıştır. Yolu olmayan ağıllar bölgesinin içinde hijyenik kesim olmaz. Kesimin tavanda olması gerek, yerde olmaz. Ama böyle mezbahalar var. Kimisinin mimarı ve teknolojisi 50 yıl öncesine dayanır. Kimilerinin kesim alanlarındaki demirleri paslıdır ve etlerin açıkta kalması halk sağlığı ve hijyene aykırıdır. Kimisinde eti kontrol edip mühürleyen veteriner hekimler dışında çalışanlarının bulaşıcı hastalıklar noktasında bir sağlık raporu yok. Yasa gereği hayvanı yüzen, kesen ve araçlara taşıyan kişilerin (sallaklar) hepatiti veya parazitel bir hastalığı var mı yok mu bilinmeli, bir sağlık karnesi olmalı. Gıda ve restoran işlerinde çalışan kişilerin bu yönde sağlık kontrolünden geçtiğini biliyoruz, aynı şekilde sallakların da olmalı. Hiçbirinin bu kontrolü yoktur. Tabipler Birliği ile bunları dile getirdik ve ilgili yerlere bildirimde bulunduk, birçoğu o süreçte bir haftalığına kapandı ancak şimdi hepsi yeniden hiçbir düzeltme yapmadan aynı şartlar altında açıldı ve faaliyet gösteriyor. Hiçbirinin sağlıktan uzaktan alakası yoktur. Evet veteriner var, ama veteriner sadece hayvanın sağlıklı olup olmadığına, kesime uygun olup olmadığına bakar. Burada asıl önemli olan kesim alanlarının sağlıklı ve hijyenik olup olmadığıdır ve hiçbiri şartlara uygun değildir. Etlerin taşındığı araç gereçler de aynı şekilde.”
Yönetmelik var, uyan yok 
Erk, mezbahaların denetimi ve kontrolünü belirleyen yönetmelikler olduğunu ancak bunların uygulanmadığını da savundu. Erk, “Yönetmelik var uygulayan yok. Siyasi irade buna göz yumuyor ve halk sağlığı ile oynanıyor” şeklinde konuştu. 
Veteriner Dairesi: Yasa ve mevzuatlarla koşullar belirlenmiştir 
Konuyla ilgili Diyalog’un ulaştığı Veteriner Dairesi yetkilileri ise, Bilgi Edinme Yasası çerçevesinde konu ile ilgili bilgi alınabileceği ve soruların yanıtlanabileceğinin altını çizerek, sadece basın değil normal vatandaşların da dairenin sorumluluk alanına giren konu hakkında gerekli prosedürü izleyerek bilgi alabileceğine dikkat çekti. Veteriner Hizmetleri Yasası’nın mezbahaların şartlarını kesin çizgilerle belirlediği kaydedildi. Daire yetkilileri mezbahaların denetiminin ilgili mevzuat ve tüzüklerle denetim altına alınarak, kesin şekilde sınırlarının çizildiğini söylerken, bazı net karşılığı olmayan suçların da daire veya bakanlıkça belirlenen yaptırımlarla karşılık bulduğunu kaydetti.
Kesim şartlarını belirleyen tüzük neleri içeriyor? 
Öte yandan belediyelerin kontrolünde olan kesimhanalerdeki ilgili tüzüğün ana hatlarının içeriği ise şöyle: 
4. (1) Kesimhanede kesim yapan herkes aşağıdaki şartlar yerine getirmekle mükelleftir:
(A) Sağlık karnesi olmalı, kesim yapmaya engel bedeni bir sakatlığı olmamalı, hayvanlardan geçebilecek veya hayvana geçirebileceği herhangi bir hastalıktan korunmuş olmalı;
(B) Her talep edildiği zaman sağlık karnesini ibraz etmeli;
(C) Temiz bıçak veya benzeri alet kullanmalı, temiz giyinmeli ve beyaz önlük kullanmalı;
(D) Kesimi, kesimhanede ve kontrol memurunun gösterdiği yerde ve şartlarda yapmalı, hayvanın yenmeyen kısımlarını temizlemelidir.
(E) Ruhsat almalı ve her talep edildiği zaman ruhsatını ibraz etmelidir.
2. (A) Hiçbir kimse kesimhanede kesimi yapılan bir hayvani;
(A) Kontrol memuru tetkik ve teftiş etmedikçe;
(B) Mühürlenmedikçe; ve
Bu Tüzükte belirtilen kesim ücretlerini demedikçe kesimhane dışına çıkaramaz.