Cumhuriyet Meclis Genel Kurulu, dün saat 10.20’de Meclis Başkanı Teberrüken Uluçay başkanlığında toplandı.
2020 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nı dün görüşmeye başlayan Genel Kurul’un dünkü toplantısının gündeminde, Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi bütçeleri vardı.
Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülürken ilk sözü alan YDP Genel Başkanı Erhan Arıklı, Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülürken akla gelen ilk sorunun örtülü ödenekler konusu olduğunu söyledi. Arıklı, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın seçilmeden önce kaldırılacağını söylediğini ancak seçildikten sonra bu yönde bir adım atmadığına işaret etti.
Cumhurbaşkanı Akıncı’nın geçmişte verdiği beyanatların yanı sıra Berlin görüşmesi sonrasındaki “tren rayına oturdu” yönündeki değerlendirmesini anımsatan Arıklı, tarihi bir tren fotoğrafı göstererek, federasyon düşüncesinin, tren gibi tarihi olduğunu ve tarihte kalması gerektiğini söyledi.
Rum Lider Anastasiadis’in zihniyetinde bir değişiklik olmadığını söyleyen Arıklı, Akdeniz’de ciddi gelişmeler yaşandığını ve bazı ülkelerin Türkiye’yi devre dışı bırakmaya çalıştıklarına işaret ederek, Türkiye’nin Libya ile yaptığı anlaşmalarla bu oyunu ve dengeleri bozduğunu belirtti.
“Bunda sonra hesaplarda ve denklemlerde KKTC ve Türkiye olacaktır. Bu noktada Cumhurbaşkanlığı seçimler önem taşıyor” diyen Arıklı, Türkiye ile birlikte uyum içinde çalışacak bir Cumhurbaşkanının seçilmesi gerektiğini söyledi.
Yapılması gereken KKTC’nin tanıtılması
Son dönemde iki kesimde yapılan bazı anketler arasında dağlar ve uçurumlar olduğunu kaydeden Arıklı, yapılması gerekenin KKTC’yi tanıtmak olduğunu belirtti. Arıklı, Tayvan ve Kosova modellerini örnek göstererek, ticari temsilcilikler açılabileceğini kaydetti.
Kıbrıslı Türklerin olmazsa olmazı güvenlik ve garantileri tartışmaya açmanın doğru olmadığını belirten Arıklı, KKTC’nin bazı vatandaşlarının güneye geçemediğini bunun da Akıncı tarafından gündeme getirilmediğini söyledi. Arıklı, Akıncı’nın hangi hedefleri gerçekleştirmek için aday olmak istediğini sorarak, iki devletliliği savunacak bir Cumhurbaşkanı seçilmesi görüşünü yineledi.
Hasipoğlu: Akıncı verdiği sözleri tutmadı
UBP Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu, 10 Aralık İnsan Hakları Günü olan bugünün önemine vurgu yaparak başladığı görüşmede, Kıbrıs Türk halkına yönelik insan hakları sorununun devam ettiğini söyledi.
Kıbrıs Rum tarafının, ambargo ve izolasyon uygulanan Kıbrıs Türk halkının ticaret, kültür ve spor anlamında dış dünyayla temas kurmasını hazmedemediğini savunan Hasipoğlu, “Maalesef böyle bir komşuyla anlaşma yapmaya çalışıyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanının seçilirken ettiği yemini okuyan Hasipoğlu, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın dört boyutlu siyaset sözü vererek göreve geldiğini ancak hiçbirini gerçekleştiremediğini, örtülü ödenekle ilgili şeffaf olmadığını ve barış dili kullanmadığını savundu.
Hükümetin Maraş’ın açılması için başlattığı çalışmanın müzakere masasındaki pozisyona ters olduğunu ve olmaya devam edeceğini belirten Hasipoğlu, Crans Montana’da ortaya konan haritayı istemelerine rağmen alamadıklarını, haritanın o dönemde sunulmasıyla yanlış yapıldığını söyledi.
Hidrokarbon konusunda Kıbrıs Türk halkının haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini belirten Hasipoğlu, hidrokarbonun çözüm için fırsat olabileceği gibi, ayrılma anlamında da bir alternatif olabileceğini kaydetti.
Türkiye ile Libya arasındaki anlaşmanın çok önemli olduğunu belirten Hasipoğlu, uluslararası deniz hukuku bağlamında Türkiye ve KKTC’nin doğru yolda olduğunu ifade etti.
Toros: UBP kafa karışıklığından kurtulmalı
CTP Milletvekili Fikri Toros konuşmasında, UBP’nin kafa karışıklığından kurtulması ve siyasi vizyonunu belirlemesi gerektiğini söyleyerek, “Ya Kıbrıs Cumhuriyetinden doğan haklardan vazgeçin, ya da KKTC’yi tanıtmak için ciddi çaba harcayın” dedi.
Toros, Cumhurbaşkanlığı bütçesine yapılan artışın düşük olduğuna işaret ederek, bunun hükümetin bu makama verdiği önemin göstergesi olduğunu kaydetti.
Doğalgaz konusunun giderek önem kazandığı bu dönemde Cumhurbaşkanlığı’nda bir enerji birimi kurulmasına ihtiyaç duyulduğundan kapasite artışı ihtiyacı bulunduğunu söyleyen Toros, ayrılan bütçenin buna olanak tanımadığını belirtti.
Akansoy: Örtülü ödeneğe ihtiyaç var
CTP Milletvekili Asım Akansoy da konuşmasında, örtülü ödenek konusunun çeşitli zamanlarda konu olduğunu ancak Kıbrıs görüşmelerinde bu ve benzeri kaynaklara ihtiyaç olduğundan, bu kaynağın kişi bağlamında değerlendirilmemesi gerektiğini söyledi.
Akansoy, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın çalışmalarından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, ambargolar altındaki ülkenin her alanda kuşatıldığı düşünüldüğünde bu gibi toplulukların Kıbrıs Türk halkının kültür alanında sesini duyurduğunu kaydetti.
Kıbrıs görüşmelerinin Kıbrıs Türk tarafının istemiyle 1955’lerden bugüne federasyon teziyle sürdürüldüğünü ifade eden Akansoy, bunun Türk resmi tezi olduğuna işaret etti. Özellikle Türkiye’nin Kıbrıs’ta iki kesimliliği savunduğunu ifade eden Akansoy, Türkiye’nin eski Başbakanlarından Bülent Ecevit’in konuşmalarından konuya ilişkin kesitler okudu.
Erhürman: Statükonun tarifi yapılmalı
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman da konuşmasında son dönemde siyasette yaşanan ilginç gelişmelere işaret ederek, bazı kavramların ortak kullanılmaya başlandığını ifade etti. Erhürman, statükonun ne olduğunu ortak bir şekilde dile getirmeleri durumunda ortak kararların daha kolay alınabileceğini belirtti.
Erhürman, kendilerine göre statükonun, doğrudan ticaret yapamama, direk uçuşların olmaması, Maraş’ın kapalı kalması, sanatçıların ve sporcuların uluslararası alana çıkamaması, turizm ile yükseköğretimde yaşanan sıkıntılar ve sonuçları olduğuna işaret ederek, bunun da bu şekilde devam etmesini kimsenin istemediğini kaydetti.
Bu statükonun aşılması için akıl yoluyla düşünülmesi ve ortak hareket edilmesinin önemine işaret eden Erhürman, statükonun kırılması için en önemli imkanın önce Annan Planı döneminde, daha sonra da Crans Montana’da yaşandığını ancak “o” veya “bu” sebeple bunun kaçırıldığını belirtti.
Zaroğlu: Ödeneğin kullanılması hukuk dışı
Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülürken söz alan YDP Milletvekili Bertan Zaroğlu, Rumların vatandaşlık vererek nüfuslarını sürekli artırdığını dile getirerek, nüfus farkının giderek açıldığını kaydetti.
Nüfus oranında Türk tarafının aleyhinde gerileme olduğunu dile getiren Zaroğlu, müzakere masasında Cumhurbaşkanı’nın bu konuyu gündeme getirmediğini belirtti. Kıbrıs’ta Türk nüfusunun artmasının Rumların korkulu rüyası olduğunu dile getiren Zaroğlu, artan nüfusun demokratik yapıyı bozduğunu iddia edenlerin Rum nüfusunun artmasından şikayetçi olmamasını eleştirdi.
Teslimiyetçi politikalara artık son verilmesi gerektiğini dile getiren Zaroğlu, garanti ve ittifaklar konusunun tartışmaya açık olmadığını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneğinin Anayasa’ya aykırı olduğunu savunan Zaroğlu, milyonlarca liranın denetimsiz şekilde harcandığını iddia etti.
Anayasa’ya aykırı olarak devletin parasının harcandığını iddia eden Zaroğlu, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın devletin parasının hesabını vereceğini yönünde açıklaması olduğunu söyledi. Zaroğlu bu ödeneğin kullanılmasının hukuk dışı olduğunu ve bu yanlışlıktan derhal dönülmesi gerektiğini kaydetti.
Amcaoğlu: İddialar doğru değil
Maliye Bakanı Olgun Amcaoğlu, Cumhurbaşkanlığı bütçesini seçimden dolayı kısıldığı yönündeki eleştirilerin doğru olmadığını kaydetti.
Cumhurbaşkanlığı'nın ihtiyaçları konusunda hiçbir olumsuz konuşma yapılmadığını dile getiren Amcaoğlu, hükümetin yaptığı bütçe artışının yüzde 7.66 olduğunu söyleyerek, önceki bütçelerdeki Cumhurbaşkanlığı kalemlerini karşılaştırdı.
Amcaoğlu, hükümetlerin tasarruf konusunda Cumhurbaşkanlığı bütçesinde hassas davrandığını söyledi.
Tatar: Dört buçuk yılda çok şey değişti
Başbakan Ersin Tatar da konuşmasında Cumhurbaşkanlığı bütçesinin önemine vurgu yaptı. Başbakan olduğu zaman Cumhurbaşkanı Akıncı'yı ziyaretinde yaptığı konuşmanın abartıldığını kaydeden Tatar, Cumhurbaşkanı’nın dört buçuk yıl önce seçildiğini ve o günden bugüne çok şeyin değiştiği ve parlamentonun yapısına bakıldığı zaman tek çözümün federasyon olmadığı mesajını vermek istediğini söyledi.
Doğu Akdeniz’de yaşanan olaylarla Kıbrıs meselesinin yeni boyut kazandığını vurgulayan Tatar, Türkiye ile ilgili yapılan açıklamalara da dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
İki bütçe de onaylandı
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu dünkü oturumunda Cumhurbaşkanlığı bütçesini oy çokluğuyla, Cumhuriyet Meclisi bütçesini ise oy birliğiyle onayladı.
Genel Kurul bugün Başbakanlık ile Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı bütçelerini görüşecek.