Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 136 milyar 941 milyon TL olarak öngörülen 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı'nı görüşmek üzere dün saat 11.55’te Meclis Başkanı Ziya Öztürkler başkanlığında toplandı.
Bütçe görüşülmesine geçilmeden önce, CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman’ın 8 Ekim’de sunduğu erken seçim önergesinin komitede ivedilikle görüşülmesine ilişkin tezkere oylamaya sunuldu.
Başbakan Ünal Üstel, Doğu Akdeniz’de Filistin’de, Suriye’de Rusya-Ukrayna savaşı, Güney Kıbrıs’ta yaşananlara değinerek, erken seçimin gündemlerinde olmadığını belirtti.
Erhürman ise erken seçime ihtiyaç duyulduğunu, hükümet ortaklarından bazılarının da erken seçimi seslendirenler olduğunu dile getirdi. Tezkere oy çokluğuyla reddedildi.
Erhürman: Erken seçim tarihi belirlenmeli
Meclis, Bütçe Yasa Tasarısını görüşmek üzere toplandı.
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman’ın 8 Ekim’de sunduğu erken seçim önergesinin komitede ivedilikle görüşülmesine ilişkin tezkere oy çokluğuyla reddedildi.
Erken seçime ihtiyaç duyulduğunu söyleyen Erhürman, hükümet ortaklarından bazılarının da erken seçimi seslendirenler olduğunu dile getirdi. Erhürman, erken seçim tarihi belirlenmesine ihtiyaç duyulduğunu söyleyerek, komitede tarih belirlenmesi çağrısında bulundu.
“Ülkede birçok sorun var”
Erhürman, sağlık, eğitim, kanalizasyon gibi alanlarda sorunlar yaşandığını ancak hükümetin bunları çözmek için adım atmadığını, “tarihi bir bütçe açığı yaşandığını” savundu.
Turizm ve eğitimde yaşanan sorunlara değinen Erhürman, inşaat sektöründe de yabancılara mülk satışı bağlamında kriz yaşadığını, Merkez Bankası üçüncü çeyreğinde Kuzeyden Güneye artış, Güneyden Kuzeye geçişlerde eksilme olduğunu gösterdiğini söyledi.
Erhürman, Kıb-Tek’in uğradığı zarar ve kalitesiz yakıtın neden olduğu sorunlara değinerek, giderlerin şişirildiğini, Türkiye’den cari bütçeye katkının minimal bir dereceye gerilediğini savundu.
“Sizin hükümet olma iddianız kalmadı”
CTP Genel Başkanı Erhürman, ortada plan proje olmadığını, patateste yaşananların da bunu gösterdiğini belirterek, gelen patatesle ilgili de uzmanların şüpheleri olduğunu söyledi.
Deprem konusunda da adım atılmadığını, uzmanların görüşlerinden yararlanılmadığını savunan Erhürman, “Sizin hükümet olma iddianız kalmadı” dedi.
Limanlarda elleçleme ihalesinde neyin hesabının yapıldığını soran Erhürman, bir bebeğin alkollü mama verilmesi sonucu ölümüne yol açılması olayıyla ilgili Polis Genel Müdürü’nün açıklamaları sonrasında hükümetin sessiz kalmasını eleştirdi.
Erhürman, hayat pahalılığı rakamlarının “inandırıcı olmadığını” savunarak, “Sahada hissedilen rakamlar başka” dedi.
2018 yılından beri hayat pahalılığı sepetinin konuşulduğunu ancak değişen bir şey olmadığını söyleyen Erhürman, yüzde 0.78 olarak açıklanan hayat pahalılığı rakamlarına ilişkin hükümetin açıklama yapmadığını bunun da “kurumların yıpranmasına yol açtığını” savundu.
Üstel: Erken seçim gündemimizde yok
Başbakan Ünal Üstel de söz alarak, 2025’in bütçesinin görüşülmesinin ilk günü olduğunu ancak ana muhalefetin bütçe gününde erken seçimin ivediliğine ilişkin tezkereyi gündeme getirdiğini söyledi.
Üstel, erken seçimin gündemlerinde olmadığını, seçimin 2027 yılında yani zamanında olacağını söyleyerek, Doğu Akdeniz’de Filistin’de, Suriye’de Rusya-Ukrayna savaşı, Güney Kıbrıs’ta yaşananlara değinerek, erken seçimin gündemlerinde olmadığını belirtti.
Üstel, tezkereye onay vermeyeceklerini kaydetti. Daha sonra tezkere oyçokluğuyla reddedildi.
Berova: Maksimal düzeyde kaynak artışı yapıldı
Maliye Bakanı Özdemir Berova da , 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı sunuş konuşmasını yaptı. Maliye Bakanı Özdemir Berova, 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı’nın 41/2019 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Yasası çerçevesinde hazırlandığını kaydetti.
Ekonomide istikrarın ve sürdürülebilirliğin temininin, kamu ve özel kesim yatırımlarının, nitelikli büyümenin ve istihdamın desteklenmesinin bütçe hedefleri arasında yer aldığını söyleyen Berova, toplumsal refahın artışı ve adil paylaşımının da 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçesi’nde öncelikli amaç olarak ortaya konulduğunu dile getirdi.
Mali kaynakların stratejik önceliklere göre etkin, etkili ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasının önemine vurgu yapan Berova, bu çerçevede, 41/2019 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Yasası çerçevesinde 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı’nın hazırlandığını belirtti.
Özdemir Berova, sıkıntıların üstesinden gelinmesi için elzem olan önceliklerin belirlenerek, eğitim, sağlık, bayındırlık ve ulaştırma gibi sektörler kadar, iklim değişiklikleri, kuraklık, gıda sorunu diğer hizmet kurumlarının da altyapısının geliştirilmesi ve yatırımın artırılarak desteklenmesi gerektiğini belirtti.
Berova, bu doğrultuda çalışmalar yapıldığını, gıda üretiminin artırılması, çiftçilik ve hayvancılık sektörlerinin desteklenmesi gerektiğine işaret etti.
2024 Mali Yılı Bütçesinde Doğrudan Gelir Desteği'ne (DGD) artış verildiği, 2025 Mali Yılı Bütçesi hazırlanırken de söz konusu hedeflerin dikkate alındığını söyleyen Berova, maksimal düzeyde kaynak artışı yapıldığını vurguladı.
Maliye Bakanı Berova, 2024’te turizmde toparlanma dönemi yaşandığını, 2025'te de turizm gelirlerinin doğrudan ve dolaylı olarak etkili olduğu gelir kalemlerinde artış oranı ve gelir kalemlerine yansımalarının dikkate alınarak öngörüler yapıldığını hedefler konulduğunu dile getirdi. Berova, kısa vadeli turistik konaklama işlemlerinin kayıt dışı olması nedeniyle kayıt altına alınması çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi.
"Etkin ve fiili şekilde gelir artıcı önlemler..."
Bütçenin, gerçekçilik üzerine kurulan gelir ve gider hesaplamasıyla ortaya çıktığını dile getiren Berova, etkin ve fiili şekilde gelir artıcı önlemlerin önemine vurgu yaptı.
Gelir artırtıcı önlemler kapsamında yasa tasarılarının hayata gitmesinin en önemli nokta olduğunu söyleyen Berova, 2025 yılında kayıt dışılığın önlenmesinin en önem verecekleri konu olduğunu, kiralar, araba galerileri gibi alanlarda kayıt dışılığın önlenmesi noktasında çalışma yapılacağını, piyasalarda etkin denetim yapılacağını belirtti.
Görüşme programı netleşti
Bu arada Başkanlığın Genel Kurula sunuşları kısmında, Başkanlık Divanının 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı'nın Meclis’te görüşülme programına ilişkin detaylar paylaşıldı.
Bütçe Yasa Tasarısı programı şöyle :
"Bugün Başbakanlık ve bağlı kurumlar, yarın Başbakan yardımcılığı Turizm Kültür Çevre Bakanlığı, Bayındırlık Ulaştırma Bakanlığı, Perşembe günü PGM, Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı, GKK, İçişleri Bakanlığı, Cuma Ombudsman, Başsavcılık, Ekonomi ve Enerji Bakanlığı, 16 Aralık Pazartesi, Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, 17 Aralık Salı Dışişleri Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, 18 Aralık Çarşama, Sayıştay, Mahkemeler, YÖDAK, Sağlık Bakanlığı, 19 Aralık Perşembe, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, 20 Aralık Cuma Maliye Bakanlığı, Gelirler bütçesi, bütünü oylanacak."