Endişe var

Özlem Çimendal-Esengül AYKAÇ 

Kuzey Kıbrıs’taki sivil toplum örgütlerinin yöneticileri, 2024 yılında öne çıkan sorunları Diyalog aracılığıyla ortaya koydu. Ülkede suçların arttığına dikkat çeken örgüt yöneticileri, hükümetin bu konuda etkin önlemler almasını ve polisin güçlendirilmesini istedi.
Hemen herkesin şikayetçi olduğu pahalılık konusunda önlem alınmaması halinde dar ve sabit gelirli insanların daha ciddi sıkıntılar yaşayacağı belirtiliyor. Ayrıca yolların yetersizliğinden, trafik kazalarının artmasından duyulan endişeler dile getiriliyor.

Ne dediler?

Kemal Atakan (Balıkçılar Birliği Başkanı)
“2023 yılı çok kötü geçti. Trafik kazaları, devalüasyon, hırsızlık başta olmak üzere suçlarda bir patlama yaşandı. Vatandaşın alım gücü kalmadı, insanlar hiçbir şey alamıyor. Sosyal Sigortalar Dairesindeki reçete soruşturması nedeniyle karmaşa oldu ve hastalar ilaçlarını alamıyor. Yollar ışıksız, delik deşik. Vatandaş vergisini veriyor ama hizmet alamıyor. 2024’te öncelik devlet dairelerinin çalışır hale getirilmesi olmalıdır. Dairelerde çalışanlar hizmet vermek için maaş alıyorlar, sadece bu olursa her şey düzelecek diye düşünüyorum.”
Gürsel Benan (Şehit Aileleri ve Malul Gaziler Derneği Başkanı)
“2023’te olumlu hiçbir şey olmadı maalesef. Ekonomi yerlerde sürünüyor, siyasi istikrar yok. Herkes kendi başına buyruk… Memleketin o kadar sorunu varken liderlerin sürekli yurt dışına gitmesi benimsenmiyor. Reçete sorunu ayrı bir acı yaşattı. Bir tek doktor ve eczacılar mı suçluydu bu olayda. Sigortalar ne yapıyordu. 
Öncelikler iyi belirlenmeli
“2024’te KKTC’nin önceliği ekonomi, sağlık, demografik yapının değişmesi, artan suçlar olmalı. Biz bunları derinden hissederken, siyasiler neden kayıtsız. Bu toprak satımı olayını biz bir yıl önceden siyasilere ilettik ama kimse kulak asmadı ve bugün koca bir sorun olarak karşımızda. Geleceğe ekonomik sosyal anlamda gelişmiş bir ülke bırakmak istiyorsak, siyasilerin toparlanması ve bu sorunlara çözüm üretmesi gerek. Siyasi istikrar ve ekonomide güven ortamı sağlanmalıdır.”

Pınar Başman Süren (Girişimci Kadınlar Derneği Asbaşkanı)
“2023 bizim açımızdan dernek olarak çok başarılıydı. Çok kişiye fayda sağladık. Birçok bireye sadece kadınlara değil. Deprem bölgesindeki insanlara da iyi anlamda dokunmaktan hem mutluyuz, hem gururluyuz. Hedeflerimizi hayata geçiriyor olmak bizleri motive ediyor. Ancak 2023 ülke açısından çok olumlu geçmedi. Dünya ve ülke açısından zor bir dönemdi. Ekonomik anlamda hep bir mücadele verdik. 2024’te öncelikle ülke eğitim ve sağlık açısından ileriye gitmelidir. Bu iki alanda bir şeyler başarılırsa gelecek daha parlak olur. Pozitif insanım. Karamsar olup karamsarlığa odaklanırsak bir şey yapamayız.”
Nurettin Çırakoğlu (Emekli Polisler Derneği Başkanı)
“2023 yılı maalesef hiç iyi geçmedi. Ülkede birçok olay oldu. Ülke güvenliği tedirginlik vermeye başladı. Bu olaylar karşısında polis hem sayıca yetersiz hem de araç gereç sayısında ciddi sıkıntılar var. Ancak tüm bunlara rağmen polis operasyonlarda oldukça önemli başarılar elde etti. Polis için bence başarılı bir yıl geçti. Diğer yandan polisin beklediği yasalar ve sosyal hakları açısından olumsuzdu. Tüm bunlar nedeniyle polisin motivesi düştü. 2024’ün öncelikli konusu Kıbrıs sorunu olmalıdır. Bundan sonra ne yapılacaksa nasıl bir yol çizilecekse çizilmelidir ve kalıcı bir yol izlenmelidir.”
Mehmet Nizam (Çiftçiler Birliği Başkanı)
“2023 hem üreticiler hem tüketiciler açısından çok zor geçti. Devalüasyon ve girdi maliyetlerinin yükselmesi ve kuraklık, dolu ülke ve üretici için oldukça sıkıntı yarattı. Evet belki tazmin edildi zararlar ama üretici kar edemedi ve bu da piyasalara yansıyamadı. Aynı zamanda yine maliyetlerin yüksekliği reyonlara yansıdı ve tüketici mağdur oldu. En önemli sorun da TL’nin döviz karşısındaki değer kaybıydı. 
2024’te umarım dövizin ateşi yine çıkmaz ve devalüasyona maruz kalmayız. Mevcut sorunlara bakacak olursak, çok umutlu görünmüyor tablo ama temenni etmek de gerekiyor. Bu nedenle 2024 yılının hem halka hem de ülkeye hayırlı olmasını diliyorum.”

Fuat Topaloğlu (Çağdaş Kamu Araçları İşletmecileri Derneği Başkanı)
“2023 yılı işimiz açısından olumlu geçmedi. Yapılan zamlarla geçmiş yılları arıyoruz. Hükümet pahalılığı frenleyemedi, bu yüzden vatandaşın kazandığı para cebinde kalmadı. Zamların karşısında vatandaşın cebindeki para eksildi. 
Yılbaşından dolayı uçak seferleri arttı. Fakat bizler yine para kazanamadık. Bunun nedeni ise işletme sahipleri ve korsan taksicilik yapan kişiler yüzünden. Bu da bizlerin işlerine yansıyor. Umutsuz yaşayamayız. Umutla yaşıyorum ama iyimser değilim. Ben olaylara ekonomik yönden bakıyorum. Para olan yerde huzur vardır, suç oranı düşüktür.”

Her alanda etkin denetim şart
Ahmet Yeşilada (Patates Üreticileri Birliği eski Başkanı)
“Ülkede olumsuzluk çok fazladır. Ülkemizde yabancılara arazi satışları yapılıyor bu yüzden ülkemiz ilerleyen zamanlarda tehlikeyle karşı karşıya kalacak. Dünyada hiçbir ülke yabancılara arazi satarak geçimini sağlayamaz. Bir başka olumsuzluk da ülkedeki denetimsizliktir. Tüm bu olumsuzlukları çözersek ülke daha güzel olur. 
2024’te KKTC’nin önceliği her alanda denetim olmalıdır. Denetimsizlikten dolayı ülkede yolsuzluk ve usulsüzlükler oluyor. Yani doğru işler yapılırsa ülkemiz adına güzel bizleri güzel bir gelecek bekliyor.”

Turgut Akçın (Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı)
“2023 yılı bizim için çok olumlu bir yıl olmadı. Pahalılık aldı başını gidiyor. 2024 yılının daha iyi olmasını ümit ediyorum. Ancak daha iyi olması için hükümetin üreticiler için plan, program ve proje hazırlaması gerekiyor. Üreticinin ihracatı yapabilmesi için plan ve proje ardında da teşvik edilmesi gerekiyor. Hükümetin tüm bu çalışmaları yapmadığı takdirde iyi bir yıl geçireceğimizi düşünmüyorum.”

Muhammet Biberoğlu (Gazimağusa Taksiciler Birliği Başkanı)
“2023 yılı çok kötü geçti. Zamlar karşısında mahvolduk. Ülkede kaçak işçilerle doldu. Memlekette herkes taksici oldu. Bu duruma kimse ses çıkarmıyor, bir şey yapmıyor. Bizler vergilerimizi verip yasal bir şekilde işimizi sürdürüyoruz. Yetkililer ise yaşanan bu durumları kaile almıyor. İşsizlik aldı başını gidiyor. Bu halk ne yapsın?
2024 yılından umutlu olmak istiyoruz ama ülkedeki denetimsizlikler düzülmediği sürece hiçbir şey iyi olmayacak.”
Cemal İnönülü (KKTC Berberler Birliği Asbaşkanı)
“2023 yılı çok kötü geçti. Ülkeyi ayakta tutan eğitim, ekonomi, pahalılık gibi temel olan şetlerin hepsi kötü olduğu için 2023 güzel geçmedi. 
2024 yılına daha kötü olacağı umuduyla giriyoruz. Ekonomi, sağlık ve eğitim düzelirse bir şansımız olur. Ben düzeleceğini düşünmüyorum. Umut yok.” 

Niyal Öztürk (Kıbrıs Girişimcilik Merkezi Direktörü)
“2023 yılında ciddi ekonomik kriz yaşadık. Olumlu olan kısım ise güzel projeleri hayata geçirdik. Yenilikler üzerinde çalışma fırsatımızın olduğu bir yıl oldu. 
Daha iyi olması için bir şeyler yapmazsanız hiçbir şey olmaz. Plan ve programa göre hareket etmeliyiz. Bir şey yapmazsak düzelmez. Ben düzeleceğini umuyorum.”