Güney Kıbrıs’ta yayımlanan Fileleftheros gazetesine konuşan Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıs sorununda kalıcı bir çözümün ortaya çıkması için Kıbrıslı Rumların da güvenlik boyutundaki endişelerinin ciddi şekilde dikkate alınması gerekeceğini söyledi.
Fileleftheros gazetesi; “Ankara’dan Mesajlar” başlığıyla manşete çektiği haberinde, Çavuşoğlu’nun gazeteye verdiği demecindeki ifadelerinde çok dikkatli bir dil kullandığını ve gazete aracılığıyla, “Ankara’nın Kıbrıs sorunundaki öncelikleri ile önemli meselelerdeki tezlerini ortaya koyduğunu” yazdı.
Çavuşoğlu’nun, güvenlik ve garantiler meselesinin sürecin sonunda, beş taraflı bir konferansta ele alınacağına işaret ettiğini ve Kıbrıslı Türklerin güvenlik konusundaki endişelerinin giderilmesi gerekeceğini söylediğini ileten gazete, Çavuşoğlu’nun, Atina’nın bu başlıkta şekillendirmekte olduğu fikirlerle ilgili bir soruya ise “henüz bunları resmi olarak ele almadık” dediğini iletti.
Gazeteye göre, Çavuşoğlu sözlerinin devamında, aynı konuyla ilgili olarak şu ifadeleri kullandı; “Türkiye’nin garantiler konusunda çok esnek olacağının anlaşılmasını istemiyorum. Ortak bir tez şekillendirmek için, meseleyi Kıbrıslı Türklerle resmi olarak ele almamız gerekir. Kıbrıslı Türklerin güvenliği Türkiye için kritik önem taşımaktadır.”
Çavuşoğlu’nun garantilerle ilgili formüller konusunda görüş belirtmekten özenle kaçındığını da yazan gazete, Çavuşoğlu’nun “bunun için erken olduğunu söylediğini” iletti.
Gazeteye göre, güvenlik ve garantilerin kendilerini ilgilendirdiğini, çünkü kendilerinin garantör güç olduğunu belirten Çavuşoğlu, devamla, (toprakla ilgili) haritaların ise en sonda görüşülmesi gerekeceğine işaret etti.
Mülkiyet sorunu
Toprak ve Mülkiyet başlıklarının, müzakere etmeleri ve üzerinde mutabakata varmaları için, iki tarafın meseleleri olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, Türkiye’nin, Kuzey Kıbrıs’ta faaliyet göstermekte olan Taşınmaz Mal Komisyonu’nu sorunları çözmesi için desteklediğini ve komisyonun mülkiyet sorunlarını çözdüğünü ifade etti.
Gazeteye göre, Türkiye’nin, çözümün finanse edilmesi konusundaki rolüyle ilgili soruya karşılık ise Çavuşoğlu, Türkiye’nin Kuzey’deki Taşınmaz Mal Komisyonu’nu desteklediğini, aynı zamanda mevcut sürecin finanse edilmesine de katkıda bulunacağını dile getirdi.
Habere göre, ne Türkiye ne de Yunanistan’ın tek başlarına çözümün finansal ihtiyaçlarını karşılayabileceklerini ifade eden Çavuşoğlu, dolayısıyla AB, IMF ve Dünya Bankası’nın da yardım etmesi gerekeceğini; Türkiye’nin de payına düşeni yapacağını ifade etti.
Gazeteye göre, Rum Yönetimi’nin, sözde “Münhasır Ekonomik Bölgesi” içerisindeki parseller için ilan etmeyi planladığı 3’üncü tur ihale konusunda ise Çavuşoğlu, “3’üncü bir tur lisans ihalesinin, kaçınılmaz olarak iki taraf arasındaki uzlaşmaya olumsuz yansıması olacağını, şöyle ki, olası bir çözümden sonra hidrokarbonların araştırılması ve bunlardan istifade edilmesinin, federal hükümetin sorumlulukları (yetkileri) olacağını” ifade etti.
Gazeteye göre, Türkiye’nin “gerek piyasa, gerek doğal gazın taşınması güzergâhı olarak en iyi ve tek alternatif yol olduğuna da dikkati çeken” Çavuşoğlu, Türkiye’nin “buna ek olarak, sahip olduğu stratejik ve jeopolitik konumunu olumsuz şekilde kullanmayacağını, yapıcı olacağını” dile getirdi.
Gazete, Çavuşoğlu’nun gazeteye demecine, “Türkiye’nin Güvenlikle İlgili Açılımı” başlığıyla, iç sayfadan soru-cevap olarak geniş şekilde de yer verdi.
“Ankara’nın, güvenlik boyutuyla ilgili tezini kısmen farklılaştırma yoluna gittiğini” öne süren gazete, Çavuşoğlu’nun ilk kez, Kıbrıs sorununda kalıcı bir çözüm ortaya çıkması için, Kıbrıslı Rumların da güvenlikle ilgili endişelerinin dikkate alınması gerekeceğini söylediğini yineledi.
Gazeteye göre Çavuşoğlu, bir soru üzerine, Kıbrıs sorununun çözümüne ve barışa inandığını, aynı zamanda Kıbrıslı Türklerle Kıbrıslı Rumların birlikte yaşamaları gerektiğini de söyledi.
Gazetecinin, bunun devamında, “örneğin, ordunun çekilmesi veya kapalı bölge Maraş’ın açılması, Kıbrıs’taki iki topluma bağlı değildir” şeklindeki ifadesine karşılık ise Çavuşoğlu “Ordunun çekilmesini, askerlerin sayısının 30.000- 40.000 binden 650’ye düşürülmesini en nihayetinde yine (2004 yılında) kabul eden Türkiye’ydi. Anlaşma olursa, Türkiye kendine düşeni yapacaktır.”
Su konusu
Türkiye’den borularla KKTC’ye su taşınması projesi konusundaki soruya karşılık ise Çavuşoğlu, önemli konularda anlaştıklarını ve bazı küçük meselelerin açıkta kaldığını, bunun ise mühim bir sorun olmadığını söyledi.
Kıbrıs Türk tarafında ilk kez bu kadar büyük ölçekli bir proje yapılmakta olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, en nihayetinde (suyun) miktarını artırabileceklerini ve Kıbrıslı Rumlara da su temin edebileceklerini söyledi.
Çavuşoğlu, su konusunda Kıbrıslı Türklerle bir sorun olmadığını da ekledi.
Gazda eşit hak
Gazeteye göre Çavuşoğlu, enerji konusunda ise, Kıbrıslı Türklerin de bu konuda eşit haklara sahip olduklarını vurguladı.
Çavuşoğlu, Rumların bu konuda geçmişteki tek taraflı faaliyetlerinden şikâyetçi olduklarını, en nihayetinde birbirlerin tezlerini anladıklarını ve o zor günlerde Kıbrıslı Rumların, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in Kıbrıs Türk tarafının da doğal gaz rezervlerinde hakları olduğunu kabul ettiklerini dile getirdi.