Ömer KADİROĞLU
Başkent Lefkoşa’nın tarihi Arasta Çarşısı’nda bir ömür tüketen esnaf, son günlerde yaşanan ekonomik krizin etkisiyle eski günlerini arar oldu.
Diyalog muhabirine konuşan Arasta esnafı “Mücadele yıllarında da sıkıntılar yaşadık ama bu kadar kötü bir durum yaşamadık” diyor.
****
Ne dediler?..
Olgun Şila
“62 yıldır Arasta bölgesindeyim. Arasta ve Asmaaltı bölgeleri şu anda çok kötü durumdadır. Güneyden gelen Rum ve turistlerle işlerimiz iyi gidiyordu. Ancak Rumların salgını bahane ederek sınır kapılarını kapatması işlerimizi olumsuz yönde etkiledi. Burada güzel bir kitle vardı ancak sınır kapısının kapanması ile sıkıntılı bir sürece girdik. Köy esnaflarından bir farkımız kalmadı, içler acısı bir durumdayız. Şubat ayı itibariyle bu kapı kapatıldı ve o günden bu güne mağduriyet yaşıyoruz. Arasta ve Asmaaltı bölgelerinin en iyi zamanı 1976- 1980 yılları arasındaydı. O tarihlerde güzel bir iş potansiyelimiz vardı. 1980’lerden sonra Metropol, Terminal ve Lemar bölgeleri gibi bölgeler aktifleşmeye başlayınca bu bölgelerdeki iş potansiyeli düştü. Lokmacı Sınır Kapısı’nın açıldığı güne kadar işlerimiz düşüktü ancak kapının açılması ile yeni bir iş temposu yakaladık. Tam iyi oluyoruz derken Covid-19 salgını ile kapı yeniden kapandı ve kara kara ne olacağımızı düşünmeye başladık.”
Ahmet Cabacaba
“51 yıldır bu bölgede esnafım. Coronavirüs salgınının patladığı güne kadar bu çarşıda çok güzel kalabalık vardı. 11 Mart tarihine kadar bu bölgenin en iyi günleriydi fakat sonrasında öğrenciler, turistler gitti ve güneyden geçişler durdu. Böylece Arasta ve Asmaaltı bölgeleri büyük bir sessizliğe büründü. Şu an işlerimiz dibe vurmuş durumdadır. Şu anda bir oturma sürecindeyiz. Umarım bir an önce kapılar açılır turist, öğrenci ve Rumlar tekrar buralara gelmeye başlar da işlerimizi tekrar kurtarırız. 50 yıldır geçimimi bu dükkânımdan sağlıyorum ancak şu an sadece burada kalan ve ülkelerine dönmeyen çok az bir öğrenciye hitap ediyoruz. İşlerimizin eskisi gibi olabilmesi için uzun bir zamana ihtiyaç olacaktır.”
Ertan Ercantan
“Lise bittikten sonra 1961 yılından beri babamın mesleği olan kumaşçılığa merak salıp Arasta’daki dükkânımızda esnaflığa başladım. Geçen zaman içerisinde iki tane savaş gördük ancak hiç pandemi dönemindeki gibi bir yıl geçirdiğimizi hatırlamıyorum. Ne müşterilerde ne de bu bölgenin esnafında heves ve heyecan kalmamıştır. Esnaf da halk da gücünü pandemi döneminde kaybetti. Günde bir ya da iki müşterinin girdiği dükkân da var, hiç siftah yapmadan kapatan esnaf da var. Arasta bölgesinin en güzel zamanı 1974 sonrasında yaşandı. 1980’li yıllarda yine bir durgun süreç oldu ve sonrasında da Lokmacı Sınır Kapısı açıldı. Kapının açılması ile yine güzel bir iş potansiyeli yakalamıştık. Turistler, Rumlar ve öğrenciler bu bölgeyi ayakta tutuyordu. Şu anda kimse yok ve kötü bir döneme girdik. Bir diğer yandan 1963 yılından sonra da yaklaşık 5 yıl güzel işler yapmıştık ancak dediğim gibi şu an kötü bir durumla karşı karşıyayız. Pandemi ile tamamen sıfırlandık. Bu süreçte borcu olan ve kira ödeyenlerin Allah yardımcısı olsun. Bu pandemi 2021 yılının 6’ncı ayına kadar uzarsa çok daha günler bizi bekler olacak.”
Ömer Cabacaba
“50 yıldan fazla oldu Arasta bölgesinde esnafım. Buralarda gençlik yıllarımı geçirdim. Eskiden tek alışveriş yeri burası olduğu için her Cuma köylerden insanlar buraya geliyor ve müthiş bir kalabalık oluyordu. Özellikle Cuma günleri kurulan Pazar yeri vardı ve o tüm köylerden buraya insanlar geliyordu. Şimdilerde ise esnaf burada kara kara düşünmeye başladı. Kirasını ödeyemeyen, giderlerini karşılayamayan, siftah yapmadan dükkânını kapatan çok esnaf vardır. Arasta bölgesinde 1974 yılından sonra esnafın yüzünü güldüren bir canlılık oldu. 6-7 yıl sonra bir durgunluk yaşanmaya başlanmıştı ancak tam bitti derken Lokmacı Sınır Kapısı açıldı ve güneyden hatırı sayılır bir kalabalık buraya gelmeye başladı. Burada 7 yıla yakın bir gelişme yaşandı ancak her şey güzel oldu derken yine bir durgunluk yaşanmaya başladı. Asmaaltı ve Arasta bölgelerinde Rum, turist ve öğrencinin desteği ile ayaktaydı ancak bu kez de pandemi nedeniyle kötü bir duruma girdik. Pandemi süreci ile uçakların durması, öğrencilerin gitmesi ve sınır kapılarının kapatılması ile ciddi bir durgunluk yaşıyoruz. Umarım kısa sürede bu sıkıntılı süreci atlatırız.”