Röportaj: Cemre AKAR
Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğrenim ve Dış İlişkiler Dairesi Müdürü Ziya Öztürkler, KKTC’deki üniversitelerde 140 ülkeden 93 binin üzerinde öğrencinin öğrenim gördüğünü belirterek, bunun takdire şayan olduğunu söyledi.
Eğitimde kalitenin yükselmesi için YÖDAK’a görevler düştüğünü belirten Öztürkler, gerekli denetimlerin de yapılması üzerinde durdu. Öztürkler, eğitim sektörünün ülke ekonomisine yılda 2,5 milyar dolarlık bir katkı yaptığına dikkat çekti.
Öztürkler sorularımızı şöyle yanıtladı:
Soru: KKTC’de yükseköğrenimi kısaca nasıl değerlendirirsiniz?
Yanıt: 38 yıl önce başlayan yükseköğrenim yolcuğumuzda bugün 15 üniversite 93 binin üzerinde öğrenci ülkemizde eğitim ve öğrenim görmektedir. KKTC yükseköğreniminin geldiği nokta takdire şayandır. Bugün 4 binin üzerinde bilim insanı ülkemizdeki üniversitelerde görev almaktadır. 140 ülkeden öğrenci ile uluslararasılaşma noktasında da önemli adımlar atılmıştır. Şu an 12 bin KKTC vatandaşı, 55 bin TC vatandaşı, 27 bin de üçüncü ülke vatandaşı üniversitelerimde eğitim almaktadır. Üniversitelerimizden mezun birçok kişinin kendi ülkelerinde önemli noktalara gelmesi bizleri mutlu etmektedir.
Soru: KKTC Üniversitelerini Avrupa Üniversiteleriyle karşılaştırdığınızda ne noktadayız?
Yanıt: Bugün anladığımız manada ilk üniversitelerin 11. yüzyılın sonlarında, 12. yüzyılın başlarında Avrupa’da geç feodal dönemin soysa-kültürel şartları içerisinde ortaya çıktığı bilinmektedir. Bologna (1088 ), Paris (1150 ) ve Oxford (1167 ) ilk kurulan üniversitelerdir. Avrupa’da üniversitelerin köklü bir geçmişi vardır. Biz ise 38 yıllık bir geçmişe sahibiz. Ama bugün birçok üniversitemiz Bologna sürecini takip etmekte ve bu sürecin şartlarını yerine getirmeye çalışmaktadır. Avrupa’da yükseköğrenim eğitim, araştırma geliştirme ve topluma hizmet üçgeni içerisinde ilerlemektedir. Bizim üniversitelerimizde eğitim boyutu ön plandadır. Araştırma ve topluma hizmet noktasında atılması gereken adımlar vardır. ARGE, Teknopark, Diploma eki gibi uygulamaların üniversitelerimizde yaygınlaşmaya başlaması önemlidir.
YÖDAK’ın yapması gerekenler
Soru: Yükseköğrenimde kalitenin artırılması için neler yapılabilir?
Yanıt: Yükseköğrenimde kalite anlayışı ülkemizde benimsenmiştir. Kaliteyi daha yukarı çekebilmek için yükseköğrenim kurumlarının bir araya gelerek ortak kalite standartları geliştirmesi gerekmektedir. Bu noktada YÖDAK’a ciddi görevler düşmektedir. Üniversiteler arasında öğrenci kabul standartları konusunda uzlaşılmış ilkeler belirlenmeli, her üniversitenin kurumsallaşmasının bir gereği olarak kalite ve etik kuralların daha etkili bir şekilde işletilmesi gerekmektedir. Yurt dışı tanınmış, bağımsız, akreditasyon kuruluşlarından üniversitelerin akredite olmalıdırlar. U- Map ve U-Mul TILINK tarzı Avrupa Birliği odaklı ranking sistemlerini üniversitelerin kullanması özendirilmelidir. Dünyada kabul gören iş piyasası standartlarına göre yükseköğretim programlarının gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte güçlü ve yaptırım gücü olan YÖDAK tarafından üniversitelerimiz denetlenmelidir.
Soru: KKTC’deki üniversitelerin tercih edilme nedenleri nelerdir?
Yanıt: Üniversitelerde öğrenciyi merkeze alan samimi kültürel yapı, öğretim elemanları ve yöneticilere kolay ulaşma, üniversite öğretim ücretinin diğer ülke üniversiteleriyle karşılaştırıldığında düşük olması üniversitelerimiz tercih edilmesinde önemli etkendir.
Yabancı ve Türk öğrencilere sağlanan burs olanakların üniversitelerimiz tarafından sağlanması, İngilizce programlar, Ada kültürü, ilkim ve turizm destinasyonunun olması ülkemizin avantajlarıdır. Tabii ki modern kampüs ve güvenli ortamın olması, ideolojik kamplaşmanın az olması üniversitelerimizin tercih edilmesini katkı sağlamaktadır.
Ekonomiye büyük katkı
Soru: Yabancı uyruklu öğrencilerin üniversite ve ülke ekonomisine katkılarını nasıl değerlendirirsiniz?
Yanıt: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin dünyaya açılan en önemli kapısı yükseköğrenimdir. Ülke nüfusunun üçte biri kadar öğrenci ülkemizde okumaktadır. Yapılan anket çalışmalarında yabancı uyruklu bir öğrencinin yılda 18000 dolar getirisinin olduğu göstermektedir. Bu oranın %30 civarı üniversitelere eğitim harcı olarak kalmaktadır. DPÖ verilerine göre de 2 - 2.5 milyar dolar civarında yükseköğrenim öğrencisinin ülke ekonomisine katkısı söz konusudur.
Soru: Yurt dışından gelen üniversite öğrencileriyle ilgili yaşanan sıkıntılar nelerdir?
Yanıt: Ev kiralarının yüksekliği, barınma yetersizliği, kültürel uyum, ada içi ulaşım, esnaf ve yerel yönetimlerin öğrenciye karşı tutumları, adaya ulaşımın havayolu temelli ve pahalı olması yurt dışından gelen öğrenciye sıkıntı yaratmaktadır. Bir de yükseköğrenimde öğrenci memnuniyetinde sadece üniversite, bakanlık ve YÖDAK’a görev düşmemektedir. Toplumun her kesimine görev düşmektedir. Belediyelere de ciddi görevler düşmektedir. Bizim belediyelerimiz en başarılı olduğu nokta düzenlediği festivaller. Peki, bunun dışında Yükseköğrenim öğrencisi için ne gibi projeleri var? Ulaşım, bisiklet yolu ile ilgili projeler yapılmalı, yapılan projeler varsa bir an önce sonuçlandırılmalı. Kültürel ve sanatsal etkinliklere ağırlık verilmeli. Bu noktalarda belediyelerimiz üzerlerine düşen görevi yerine getirmelidir.
Soru: KKTC’de geçtiğimiz yıllarda üniversite sayısının hızla artması konusunda görüşleriniz nelerdir?
Yanıt: Yükseköğrenimin KKTC’de ön planda olması, 2010 yılından sonraki süreçte yükseköğrenimdeki öğrenci artışı beraberinde üniversite sayısının da artmasına neden olmuştur. Buradaki en büyük sorun üniversite kurulumunun çok kolay oluşuydu. Yükseköğrenim yasasında bu anlamda sıkıntı vardı. Uzun uğraşlar sonucunda 11 Nisan 2017 yılında yeni hazırlanan Yükseköğretim Yasası onaylanarak resmi gazetede yayınlandı. Artık ülkemizde gerekli şartlara haiz olan üniversiteler meclis onayıyla hayat bulacağından dolayı üniversite kuruluşları da kontrol altına alınmış oldu.