Başbakan Ersin Tatar, 20 Temmuz'da Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile imzalanan TC- KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması ile ilgili basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Maliye Bakanı Olgun Amcaoğlu ve Başbakanlık Müsteşarı Ömer Köseoğlu da hazır bulundu.
Tatar, anlaşmanın 2019 için "bir geçiş dönemi anlaşması" olduğunu ifade etti.
Tatar, anlaşma ile 750 milyon TL'lik bir kaynak aktarılacağını, ilk dilimini çok kısa bir sürede verileceğini ifade etti.
Tatar, talep edilmesi halinde ek destek sağlanabileceğini, Ekim ayın sonuna kadar ekonomik program hazırlanıp ve TC Hükümeti'ne sunulacağını da kaydetti.
Paranın borçların ödenmesi, bazı harcama ve yatırımlar için kullanılacağını belirten Başbakan Tatar, “Bu para ekonomiye iyi yansıyacak, ivme kazandıracak. Her şey güzel olacak” dedi.
Öncelikli projeleri arasında Lefkoşa Çevre Yolu, Lefke-Güzelyurt ve Değirmenlik yolunun bulunduğunu ifade eden Başbakan Ersin Tatar, anlaşmada, reform destekleme kalemi olmadığını, dolayısıyla kaynak aktarımının herhangi bir performansa bağlı olmadığını söyledi.
“2019 kaybedilmiş bir yıl…” Başbakan Ersin Tatar, “Maalesef 2019 yılı bizim için kaybedilmiş bir yıldır. Esas ekonomik atılımların olacağı yıl 2020 olacaktır” dedi.
Anlaşma gereği gelecek 750 Milyon TL’nin hibe olduğuna dikkat çeken Başbakan Ersin Tatar, bu para içinde kamu maliyesine katkı, reform destekleme kalemi bulunmadığını, paranın aktarılmasının performansa da bağlı olmadığını kaydetti.
Tatar, 750 Milyon TL’nin bir kısmının öncelikli yollar için kullanılacağını vurguladı.
Başbakan Tatar, göreve gelir gelmez konunun üzerinde önemle durduklarını, biriken sorunların aşılması ve ekonomiye bir can suyu sağlamak için Maliye Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti ile gerekli çalışmaları yaparak, Anavatan Türkiye ile bir ara anlaşmaya imza konduğunu vurgulayarak, “Cumartesi günü imzalanan anlaşma ile bize bu aşamada 750 milyon TL´lik bir kaynak aktarılacaktır. Böylece Maliye Bakanlığımızın eli rahatlayacak, ekonomimizin ihtiyacı olan can suyu sağlanmış olacaktır” dedi.
TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın da ifade ettiği üzere, 750 milyon Türk Liralık hibe şeklindeki bu kaynağın çok kısa bir sürede kullanabileceğine işaret eden Başbakan Tatar, bu konudaki gerekli bürokratik işlemlerin devam ettiğini söyledi.
“Detaylı bir ekonomik program hazırlanacak” Bu anlaşmaya göre, Ekim ayı sonuna kadar ekonomik atılım yapılabilecek daha kapsamlı ve detaylı bir ekonomik program hazırlayarak, Türkiye Cumhuriyeti´ne sunulacağını söyleyen Başbakan Tatar, görüşmelerin tamamlanması ardından ise kalkınma için rehber olacak, Anavatan Türkiye’nin kalkınmaya nasıl destek sağlayacağını içerecek detaylı bir anlaşma imzalanacağını kaydetti.
İmzalanan anlaşmanın uluslararası olduğunu ve mevzuat gereği bunun Bakanlar Kurulu onayından geçtikten sonra Cumhuriyet Meclisi’ne bilgi için sunulacağını söyleyen Başbakan Tatar, halktan gizleyecek hiçbir şeyleri olmadığını vurguladı.
Başbakan Tatar, “Bizim yapmayı taahhüt ettiklerimiz reform eylem planı olarak ortaya konulmuştur” dedi.
Başbakan Tatar’ın konuşması ardından reform eylem planı gazetecilere dağıtıldı.
Öncelikli işler yollar… Öncelikli işlerin hangileri olduğu yönündeki bir soru üzerine ise Başbakan Ersin Tatar, Lefkoşa çevre yolu, Değirmenlik, Lefke-Güzelyurt yolu gibi işlerin öncelikli olduğunu belirtti.
750 Milyon TL’nin hibe olduğunu vurgulayan Başbakan Tatar, bu paranın tamamen yatırımlara, reel sektör dahil bir takım projeler ve savunmaya harcanacağına işaret etti.
“2019 reform eylem planı açıklandı” Hükümetin 2019 için planladığı reform eylem planı açıklandı.
Türkiye ile KKTC arasında 20 Temmuz’da imzalanan İktisadi ve İşbirliği Anlaşması’yla ilgili Başbakan Ersin Tatar’ın düzenlediği basın toplantısında basına dağıtılan “2019 Reform Eylem Planı”nda, kamu, eğitim, finans, turizm, yükseköğretim, sanayi ve ticaret, tarım, bilişim, enerji, ulaştırma alanlarında bu yıl içinde hayata geçirilmesi öngörülen hedefler yer alıyor.
Plan uyarınca kamu harcamaları disiplin altına alınacak; vergiyi tabana yayacak, kayıt dışılığı azaltacak gelir politikaları uygulanacak; iş yapmanın önündeki engeller kaldırılacak; yerel yönetimler yeniden yapılandırılacak; e-devlet projesine devam edilecek; Genel Sağlık Sigortası hayata geçirilecek.
Öğretmen başına düşen öğrenci sayısında OECD ortalaması yakalanacak; 2019-20 öğretim yılında okul öncesi eğitimde tam gün uygulamasına başlanacak, yükseköğretim strateji belgesi hazırlanacak.
Kooperatif Merkez Bankası yeniden yapılandırılacak; turizm teşvikleri gözden geçirilecek; tarım entegre kayıt sistemi oluşturulacak.
Plana göre, Enerji Dairesi Yasası çıkarılacak; Enerji Verimliliği Yasası hazırlanacak; Kıb-Tek faaliyetleri ayrıştırılacak.
Limanlar Dairesi’nin Denizcilik İşleri Dairesi’ne dönüştürülmesinin öngörüldüğü 2019 Reform Eylem Planı’na göre Telekomünikasyon Dairesi kamu-özel iş birliğiyle yeniden yapılandırılacak.
Plan, kırsal kalkınma planları oluşturulup uygulanmasını da içeriyor.
Reform Eylem Planı’nda, limanlar, Telekomünikasyon Dairesi ve belediyeleri ilgilendiren reform niteliğinde düzenlemeler bulunuyor.
Limanların ihale dosyaları hazırlanacak Planda, limanlarla ilgili olarak hedefler arasında, Kıbrıs Türk Liman İşçileri Şirketi imtiyazını kaldırılması yer alıyor.
Mağusa Limanı Dönüştürme Projesi ile Girne Antik ve Turizm Limanlarının gelişimini içeren projelere ilişkin fizibilite çalışmasının Kasım 2019’a kadar, kamu - özel iş birliği çerçevesinde ihale dosyalarının Aralık 2019’a kadar hazırlanması tasarlanıyor.
Telekomünikasyon da ihaleye çıkılacak Reform Eylem Planı uyarınca Telekomünikasyon Dairesi’nin yapılandırılması çerçevesinde Aralık 2019’da kamu - özel işbirliği modeliyle ihaleye çıkılacak.
Yeni hak ve menfaat içeren TİS olmayacak 2019 Reform Eylem Planı’nda Kamu Çalışanlarının Aylık ve Diğer Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasası ile oluşturulan ücret rejimini bozucu, 2019’da, ilave hak ve menfaat verecek herhangi bir yasal düzenleme ve toplu iş sözleşmesi yapılmaması yer alıyor.
Hayat pahalılığı 2019 Reform Eylem Planı’nda, 2019 yılı Ocak ayında verilen 2,03'lük fazla artışın, Temmuz ayında verilecek Hayat Pahalılığı ödeneğinden düşülmesi de bulunuyor.
FİF ve maktu harç oranları gözden geçirilecek Plan, Gelirler bütçesindeki tüm gelir kalemlerinin günümüz gereksinim ve ihtiyaçlarına göre gözden geçirilmesi kapsamında, Fiyat İstikrar Fonu ve maktu harç oranların güncellenmesi, harç tahsilatlarının ve günün ihtiyaçlarına göre güncellemelerinin Maliye Bakanlığı uhdesinde takip edilmesini de içeriyor.
Bürokratik engellere yönelik çalışma
Kasım ayına kadar ekonomik kalkınmaya olumsuz etki eden hukuki engellerin tespit edilmesine ilişkin kapsamlı bir analiz çalışması yapılması öngörülüyor.
Yerel yönetimlerin yapılandırılması Planda, belediyelerle ilgili olarak ise Ekim 2019’a kadar, belediyelerin birleştirilmesiyle ilgili yasal düzenlemenin Meclis’e sevk edilmesi tasarlanıyor.
Genel Sağlık Sigortası Genel Sağlık Sistemini hayata geçirmek üzere, Aralık 2019’a kadar sosyal güvenlik ve sağlık sektörlerinde gerekli düzenlemelerin yapılması hedefleniyor.
Okulöncesi eğitimde tam gün Eğitimde ise öğretmen başına düşen öğrenci sayısında OECD ortalamasının yakalanması; 2019-2020 öğretim yılında okulöncesi eğitimde tam güne geçilmesi öngörülüyor.
Kooperatif Merkez Bankası yapılandırılacak Kooperatif Merkez Bankası’nın yeniden yapılandırılması kapsamında Aralık m2019’a kadar Banka’nın iştiraklerinin elden çıkarılması; Ağustos’a kadar ise Devletin Kooperatif Merkez Bankası’na günümüze dek olan borçlarının geri ödeme planının çıkarılması hedefleniyor.
Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası'nın Aralık 2019’da yürürlüğe girmesi de hedeflerin arasında bulunuyor.
Turizm Strateji Planı Hükümet, Aralık 2019’a kadar Turizm Strateji Planı’nı yürürlüğe sokmayı tasarlıyor.
Yükseköğretim sektörü Plan uyarınca eylüle dek Yükseköğretim Strateji Belgesi hazırlanacak. YÖDAK Denetim Tüzüğü yürürlüğe girecek; üniversitelerin stratejik belgeleri hazırlanacak.
Sanayi bölgeleri Mevcut Organize Sanayi Bölgeleri Yasası'nda yıl sonuna kadar çağdaş ve sürdürülebilir reformlar öngören kapsamlı değişiklik yasa tasarısının hazırlanıp Meclise sevk edilmesi de planlanıyor.
Tarım uygulamaları 2019 Reform Eylem Planı uyarınca İyi Tarım Uygulamalarına ilişkin mevzuatın Aralık 2019’a hazırlanması ve yürürlüğe konması tasarlanıyor.
Bilişim alanında çalışma AR-GE ve Teknopark Yasalarının tüzüklerinin çıkarılacak ilgili kurulların oluşturulması da plandaki hedefler arasında.
KIB-TEK’in faaliyetlerinin ayrıştırılması Planda “enerji” başlığı altında ekim ayına kadar Enerji Dairesi ve Enerji Verimliliği Yasalarının çıkarılması, aralıkta ise KIB-TEK’in faaliyetlerinin ayrıştırılması bulunuyor.
Ulaştırmada hedefler belli
Planda yer alan Limanlar Dairesi’nin Denizcilik İşleri Dairesi’ne dönüştürülmesi için öngörülen zaman Aralık 2019. Liman İşçileri Şirketi’nin imtiyazlarının kaldırılması, Mağusa Limanı’nın dönüştürülmesi projesi, Girne Antik ve Turizm limanlarının kamu-özel iş birliğiyle ihale çalışmaları yürütülmesi de planda yer alıyor.
Telekomünikasyon Dairesi kamu özel iş birliğiyle yeniden yapılandırılacak; araç muayene istasyonları kamu-özel iş birliğiyle işletilecek; şehirler arası ve şehir içi toplu taşımacılık analizleri yapılacak.
Planda sosyal kalkınma başlığı altında, yıl boyunca kırsal kalkınma planları oluşturulması, meslek edindirmeyi ve istihdamı artırıcı çalışmalar ve sosyal yardım ve hizmet politikalarının geliştirilmesi çalışmaları yapılması hedeflerine de yer verildi.