Aytuğ TÜRKKAN
Türkiye’den uzman bir ekip, KKTC Sağlık Bakanlığı yetkilileri ve Türkiye Cumhuriyeti Yardım Heyeti görevlileri ile birlikte 15-19 Haziran 2015 tarihleri arasında Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet hastanesini her açıdan inceledi. Rapor mimari, statik-inşaat, mekanik ve elektrik tesisatı gözlemci raporlarını ihtiva ediyor. Hastanenin tüm bu başlıklar altında yapılan incelemeler sonucunda standartlara uygun bir noktada olmadığı tespit edildi. Hatta rapor sonucunda hastanenin hiçbir noktasına ilişkin “yenilik ve iyi uygulama örnekleri” olmadığı tespiti de yapıldı. Konu hakkında Diyalog’a konuşan Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu, göreve geldikleri zaman söz konusu raporu aradıklarını ancak güçlükle bulduklarını buldukları zaman da raporun can alıcı 5 sayfasının eksik olduğunu ifade etti. “Böylesi önemli bir rapor nasıl bir yerlere atılır?” sorusunu yönelten Sucuoğlu, “O dönem adım atılsa iki yıl kazanılmıştı” diyerek, yeni bir hastane yapımının en az 4 yıl sürdüğünü ifade etti. Diyalog’un ele geçirdiği rapor, Devlet Hastanesinin ikinci derece deprem bölgesine inşa edildiği eleştirisi ile başlıyor. Raporda, ameliyathanelerin gerekli steril ortamdan uzak olduğu, radyasyonlu mahallerde gerekli havalandırmanın bulunmadığı, yangın söndürme sistemlerinin eksik olduğu gibi çok önemli tespitler de yer alıyor. Türkiye’den gelen uzman ekip tarafından hazırlanan raporun öne çıkan detayları şu şekilde:
Ameliyathane mikrop barındıracak özelliklere sahip
Meryem Özlem Karaçam’ın hazırladığı mimarı rapordu birçok eksiklik ve aksaklığa vurgu var. İşte bazıları:
- Ana bina ve acil binasında 400 yatak üzeri hastanelerde planlanan poliklinik odaları bulunmuyor.
- Acil serviste personel için gerekli alanların ayrılmadığı ayrıca alçı odası vb. gibi destek birimlerinin olmadığı saptandı.
- Hasta yatak odalarında hastaya üç yönden müdahale edilebilecek bir alan bırakılmamış.
- Odalardaki banyoların engellilerin kullanımına uygun olmadığı, kapı genişliklerinin de olması gereken ölçülerden dar olduğuna vurgu yapıldı.
- Hastane binalarının bodrum katında yangın açısından kazan dairesi, trafo gibi mahallerin bulunması gerekirken, hastanenin bodrum katı sel baskınına uğramış durumda olduğu tespit edildi.
- Ameliyat salonlarında mikrop barındıracak detayların bulunmaması gerekirken, hastanede buna uygun bir uygulama olmadığı ifade edildi.
- Hastanede bulunan kazan dairesi, şaftlar, mutfak, bodrum kat asansör holleri gibi alanların yangın yönetmeliğine uymadığı görüldü.
- Raporda ayrıca birçok alanda kullanım alanlarının yetersizliğine de vurgu yapıldı.
Hastane ikinci derece deprem bölgesinde
Ozan Kalkan’ın hazırladığı statik inşaat gözlemci raporunda da bu yöndeki eksiklik ve aksaklıklara vurgu yapılıyor. İşte dikkat çeken unsurlar:
- Hastanenin derenin etrafına yapılmasının sakıncaları anlatılıyor. Zemin etüt raporlarına göre yer altı su seviyesi 3 metre derinlikte olduğuna vurgu yapılarak, yağışların artmasının baskınlara neden olduğu belirtiliyor. Betonda aşınma ayrıca binalarda ise oturmadan kaynaklı çatlamalar meydana geldiği tespit edildi.
- Hastane ikinci derece deprem bölgesinde inşa edildi. Güncel deprem yönetmenliği koşullarına hastanenin imkan sağlayamadığı ayrıca not edildi.
Radyasyonlu mahallerde gerekli havalandırma yok!
Makine Mühendisi Onur Fikri Dağ’ın kaleme aldığı mekanik tesisat gözlemci raporunda da bu alandaki eksiklikler not edildi.
- Ameliyathanelerde steril alan olmadığı, laboratuvarlarda hijyenik açıdan eksiklikler olduğuna dikkat çekildi.
- Sprinkler yangın söndürme sistemleri ve kuru tip yangın söndürme sistemleri hastanede mevcut değil. Ayrıca yangın hortumlarını besleyen boru çapları küçük.
- Tıbbi gaz odalarının ayrı bir noktada olması gerektiği de bu raporda not edilmiş durumda.
- Radyasyonlu mahallerde standartlara uygun bir havalandırma sistemi bulunmamakta.
İzolasyon trafo sistemi yok
Serpil Karahan’ın hazırladığı elektrik tesisatı gözlemci raporunda da şu eksiklikler dikkat çekiyor:
- Sel nedeniyle elektrik panolarının bodrum katından üst noktalara taşındığına vurgu yapılarak panoların uygun mahallere yerleştirilmediğine vurgu yapıldı. Elektrik panolarının 1978 model olduğu da tespit edilerek bunun değişmesi gerektiği ifade ediliyor.
- Yoğun bakım ve ameliyathanelerde izolasyon trafo sisteminin bulunmasının mecburiyet olduğu ancak hastanede bunun olmadığına dikkat çekiliyor.
- Hastanedeki aydınlatma armatürlerinde olması gereken acil aydınlatma kiti olmadığı rapor edildi.
12 sayfalık detaylı raporda Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ndeki birçok eksiklik not edilmiş ve hastanenin birçok noktada yenilenemeyecek unsurlara sahip olduğunun tespiti yapılmış durumda.
Sucuoğlu Diyalog’a konuştu
2015 yılı Haziran ayında hazırlanan rapor mevcut hastanenin miadını doldurduğu ve yeni bir hastaneye ihtiyaç olduğunu belgelerken, dönemin hükümeti tarafından herhangi bir adım atılmadı. Konu hakkında Diyalog’a konuşan Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu, göreve geldikleri zaman söz konusu raporu aradıklarını ancak güçlükle buldukalrını buldukları zaman da raporun can alıcı 5 sayfasının eksik olduğunu ifade etti.
“Böylesi önemli bir rapor nasıl bir yerlere atılır?” sorusunu yönelten Sucuoğlu, “O dönem adım atılsa iki yıl kazanılmıştı” diyerek, yeni bir hastane yapımının en az 4 yıl sürdüğünü ifade etti.
Isparta’daki hastanenin aynısı planlanıyor
Raporun tamamına ulaşmak için Türkiye Sağlık Bakanlığı ile iletişime geçtiklerini ve hemen gerekli görüşmeleri yaptıklarını ifade eden Sucuoğlu, yeni bir hastane için planlamanın başladığını belirtti. “Proje de hazırlanıyor” diyen Sucuoğlu, Isparta’da inşa edilen hastanenin benzerinin Lefkoşa için yeterli olduğunu belirtti. Isparta Hastanesi’nin 800 yataklı olduğunu ve 1 milyar 200 bin TL’ye mal olduğunu belirten Sucuoğlu, gerekli girişimleri başlattıklarını ifade etti.
Eylem yapan hekimlere sorular?
Bu raporun kendileri bakanlığa gelene kadar hiç gündeme alınmamasını eleştiren Sucuoğlu, “Bu rapor neden gizlendi, neden yok sayıldı?” diye sordu. Grev ve eylem yapan hekimlere de bu konuda neden ses çıkarmadıklarını soran Sucuoğlu, “ciddi bir alt yapı eksikliği olduğunu söylüyorlar madem neden bu rapor sonucunda girişimde bulunmadılar?” sorularını yöneltti.