Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay’ın kısa bir süre önce Londra’da gerçekleştirdiği temaslarda Brexit sonrasında KKTC şile İngiltere arasındaki ekonomik ilişkilerde olumlu gelişme beklentisine Merkezi Londra’da bulunan iş insanları kuruluşu Avrupalı Türk Markalar Birliği Başkan Yardımcısı Vehbi Keleş de destek verdi. Keleş; KKTC hükümetinin dış ticaret ve doğrudan uçak seferleri için İngiltere ile zaman kaybetmeden masaya oturması gerektiğine dikkat çekti.
İngiltere’nin geçmişte Avrupa Birliği kuralları gereği Kuzey Kıbrıs’a ticaret ambargosu ve doğrudan uçak seferleri konusunda taraf olduğunu, vize uygulamasına geçtiğini hatırlatan Vehbi Keleş, “Şimdi durum değişti. İngiltere 31 Ocak 2020 tarihi itibarı ile Avrupa Birliği’nden ayrıldı. Avrupa Birliği kararlarının Londra hükümetini bağlayıcılığı ortadan kalktı.Yeni durum İngiltere için de yeni düzenlemeleri getireceğinden, Türkiye ve KKTC hükümetleri zaman kaybetmeden Kuzey Kıbrıs’ın dış ticareti ve direkt uçak seferleri konusunu gündeme getirerek yeniden müzakerelere başlamalı” dedi.
Üslerden yararlanmak mümkün
Eski İngiliz Milletler Topluluğu, Commonwealth üyesi olan Kıbrıs’ta iki topluma farklı muamele yapmanın İngiltere devlet geleneğine ters olduğunun altını çizen Kıbrıslı Türk işadamı Vehbi Keleş, ayrıca İngiltere’nin Kıbrıs’ta Türkiye ve Yunanistan gibi garantör üç ülkeden biri olduğunun altını çizdi. Brexit ile oluşan yeni durumun, yeni adımları kaçınılmaz hale getirdiğini kaydeden Keleş, “İngiltere Kıbrıs üzerinde etkili bir ülke. Ada’da hava ve deniz üsleri mevcut. Bu üsleri askeri amaçla kullanıyor olabilir ama yapılacak anlaşmalarla, Kuzey Kıbrıs bu üslerden faydalanabilir. Hem dış ticaret amacıyla hem de direkt uçak seferleri konusunda İngiltere’nin bu kapıyı açması için Türkiye Hükümeti ağırlığını koyabilir” şeklinde konuştu.
Vehbi Keleş, geçtiğimiz yıllarda, Türkiye’nin o zamanki Londra Büyükelçisi Abdurrahman Bilgiç’e konuyu ilettiğini ve yine aynı dönemde Ticaret Müşavirleri ile de konuşulduğunu hatırlatarak şöyle konuştu:
“Büyükelçi Abdurrahman Bilgiç ve dönemin ticaret müşavirleri konunun iki ülke diplomasisinde konuşulduğunu ancak o zaman dillendirilmesi halinde Rum kesiminin engelleme adımlara atacağını ifade ettiler. Bugün artık durum çok farklı. İngiltere’nin önünde AB engeli yok. Yeni ticari anlaşmalar dönemi başlıyor. Türkiye hükümetinin siyasi konularda mutlaka temasları devam ediyordur ama ticari ambargolar ve seyahat serbestliği konusunun ayrıca öncelikli olarak ele alınmasının zamanı geldi.
Eğer bu ülke ile geleceğe dönük olarak yeni bir anlaşma yapılabilirse, İngiltere’nin Kıbrıs’taki üsleri üzerinden ticaret imkanı mümkün olabilir. Doğrudan İngiltere’ye veya farklı ülkelere yönelik bu kapı ticaret için kullanılabilir.
Aynı şekilde Ada’ya direkt uçak seferleri için de böyle bir formül bulunabilir. Eğer, Ercan Havalimanı’ndan direkt uçak seferleri engelleniyorsa, İngiliz üslerinden yeni bir uçuş kapısı aralanabilir. Doğrudan İngiltere havalimanı da olabilir, kiralama da yolu da kullanılabilir.”
Acilen Ticaret Ataşesi atanmalı
Türkiye hükümetinin diplomatik kanallardan bu gibi girişimleri devam ederken KKTC hükümetinin de acilen yapması gerekenler olduğuna işaret eden ATMB başkan yardımcısı Vehbi Keleş, “bir başka konu ise KKTC hükümetinin Londra’ya birikimli, konuya hakim bir ticaret Ataşesi atamak olmalı. Profesyonel ticaretten anlayan, ticari hukuka hakim, İngiltere’nin sistemini bilen bir ağ oluşturmak için Ticaret Ataşesi atanması kaçınılmaz hale geldi” dedi.