Zorkun TAŞER
Kuzey Kıbrıs genelinde önceki gün etkili olan sağanakta yaşanan su baskını nedeniyle ortaya çıkan mağduriyetin izlerinin silinmesi için dün gün boyu çalışmalar devam etti.
Sağanak nedeniyle dün özellikle başkent Lefkoşa’da mağduriyet yaşayan vatandaşların görüşüne başvuran Diyalog muhabiri bir dokundu bin ah işitti.
Her yağmur yağdığında kabus yaşadıklarını, binlerce sterlin vererek aldıkları evlerinde oturamaz hale geldiklerini aktaran vatandaşlar, ülkede çarpık kentleşme ve alt yapı eksikliği nedeniyle yetkililere ateş püskürdü.
Yaşanılan felaket nedeniyle yetkililere, sadece vatandaşlar değil bazı sivil toplum örgütü temsilcileri de ağır eleştirilerde bulundu.
Çok sayıda bölgede yağmur sonrası ortaya çıkan çamur yığınlarını temizlemek için su tankerleri serberber oldu. Vatandaşlar, evlerin içine kadar giren çöplerle karışık yağmur sularının ciddi hastalıklar yaratacağı endişesini dile getirirken, yetkililer gerekli ilaçlamanın yapıldığını söyledi.
Mamalı: Gerekli tedbir alınmadı
Hukukun Üstünlüğü Hareketi, su baskınlarına ve sellere karşı tedbirlerin alınmadığını, ya da zamanında alınmadığını savunarak kurumların yasal yetkilerini kullanma konusunda çekingen davrandığını öne sürdü. Çarpık kentleşmeye yetkililerin göz yumduğunu savunan Hareket Başkanı Barış Mamalı, “Zararlar karşısında özür dilemekten öte bunların giderilmesi için sorumluluk üstlenilmesi gerekiyor. Bu sorumluluğun müştereken hükümet, kaymakamlık ve belediyeler üzerinde olduğu aşikârdır” dedi.
“Dere yataklarına inşaat yapıldı...”
Dere yataklarına ve kenarlarına inşaat yapıldığını söyleyen Barış Mamalı, “Her ne kadar İmar Planları dere yataklarına ve kenarlarına inşaat izni verse de belediyelerin yapılacak inşaatları inceleme, tehlike arz edenleri ortadan kaldırma veya durdurma hususunda yasal görevi ve yetkisi vardır. Ancak belediyelerin bu yapıları denetlemediği, anomaliyi ortadan kaldırmak için mahkemelere dahi başvurmaktan imtina ettiği görülüyor” ifadelerini kullandı.
BKP: Sistemsizliğin sonucu
Birleşik Kıbrıs Partisi (BKP), önceki günkü sel baskınları nedeniyle birçok vatandaşın yaşadığı mağduriyetin, statüko ve sistemsizliğin bir sonucu olduğunu savundu.
BKP Örgüt Sekreteri Salih Efendi, yaptığı yazılı açıklamada, yaşanan sel baskınlarına neden olan alt yapısızlık ve sistemsilikten, gelmiş geçmiş tüm hükümetlerin sorumlu olduğunu ifade ederek, düzenli ve planlı bir yapılaşma yerine ekolojinin katledildiğini kaydetti.
Sel baskınlarından dolayı bir çok işyeri ve bazı vatandaşların evlerinde meydana gelen büyük zararların karşılanması için CTP-BG ile DP-UG hükümetini göreve davet eden Salih Efendi, alyapı yatırımlarına daha fazla kaynak ayrılması gerektiğini ifade etti.
Atakara: Ülkesel fizik plan şart
Uluslararası Kalkınma Derneği Başkanı Cemil Atakara “Ülkesel Fizik Planı”nın öneminin Lefkoşa’nın sular altında kalmasıyla daha da önemli bir boyut kazandığını kaydetti.
Atakara yazılı açıklamasında, Lefkoşa’nın sorunlarının yasakçı tutumlar içeren bir planla çözülemeyeceğini belirtti ve “Lefkoşa adanın tek planlı şehridir ve durumu ortadır. Biz Uluslararası Kalkınma Derneği olarak doğru hazırlanacak ve tek taraflı olmayacak Ülkesel Fiziki Plana, her türlü katkıyı koymaya hazır olduğumuzu kamuoyuna duyururuz” dedi.
Yapılan çalışmalar açıklandı
Ülke genelinde, alt yapı eksikliği ve çarpık kentleşmenin büyük faktör oynadığı birçok yerleşim alanının sular altında kaldığı felaketin boyutu dün sabah saatlerinde daha net ortaya çıktı.
Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı yaptığı açıklamada, Meteoroloji Dairesi’nden yapılan uyarılar doğrultusunda “hazırlık durumunu” devam ettirdiğini açıkladı.
Yapılan açıklamada, önceki gün KKTC genelinde hayatı olumsuz etkileyen sağanak yağışlar sırasında yürütülen çalışmalar hakkında da bilgi verildi.
Çalışmalar aralıksız sürdürülüyor
Ağırlıklı olarak Lefkoşa bölgesinde etkili olan yağışların birçok yolu kapadığı, evlere ve işyerine su girdiği kaydedilerek, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı ve Polis Genel Müdürlüğü’ne bağlı ekiplerin çalışmalarını aralıksız sürdürdüğü belirtildi.
Hangi bölgeler afetten etkilendi?
Lefkoşa’nın Ortaköy bölgesindeki Levent Koleji'nde su taşkını yaşanmasıyla okulda mahsur kalan çok sayıda öğrencinin, Sivil Savunma’nın ve askeri ekiplerin koordineli çalışmalarıyla tahliye edildiğinin de kaydedildiği açıklamada şunlara yer verildi:
“Sivil Savunma ekipleri Lefkoşa'da Dr. Fazıl Küçük Bulvarı, Atatürk Spor Salonu ile Alpet Petrol İstasyonu önündeki trafik ışıkları arasındaki bölgede, Mirage Restorant bölgesinde, Ortaköy'de Armacon Sitesi, Metropol Süpermarket bölgesinde, Kanlıköy, Alaköy, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi çevresinde kurtarma faaliyetlerinde bulundu.”
Köy yolları kapandı
Bu arada aşırı yağışların köy yollarının kapanmasına neden olduğu, Turunçlu-Vadili, Paşaköy-Aslanköy arka yolu, Dilekkaya-Kırıkkale, Gaziköy-Dilekkaya ve Gaziköy-Paşaköy yollarının kapanması nedeniyle mahsur kalan vatandaşlara yardım edildiğini kaydedildi.
Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, öğrencilerin yolda kalan öğrenci servisinden kurtarılarak evlerine götürüldüğü de ifade edildi.
Evlerinde mahsur kalan vatandaşlar da vardı
Turunçlu'da evlerinde mahsur kalan 2 vatandaşın Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı Arama Kurtarma personeli tarafından kurtarıldığı belirtildi.
Yollarda kalan pek çok araca da Sivil Savunma ekipleri tarafından yardım edildiği kaydedildi.
LTB tüm gün sahada idi...
Lefkoşa Türk Belediyesi (LTB), ülkeyi etkisi altına alan yağışlar sonrasında bazı bölgelerde yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi için çalışmalarına devam ediyor.
LTB’den yapılan açıklamaya göre, kriz masasının organize ettiği ve başta temizlik, çevre sağlığı, altyapı, su, kanalizasyon, park bahçeler şubelerinin oluşturduğu ekipler Ortaköy, Göçmenköy, Marmara ve Taşkınköy’de koordineli şekilde çalışma yürütüldü.
Derenin taşması sonrasında Levent Koleji, Armacon ve Güyap Evleri başta olmak üzere çeşitli yerleşim alanlarını ciddi şekilde etkileyen suyun tahliyesi tamamlanırken, sonrasında oluşan çamur, temizlik ekiplerinin yürüttüğü çalışmalarla kaldırılıyor. İlaçlama ekipleri de temizlik çalışması tamamlanan evlerde ilaçlama yapıyor.
Harmancı: Mağduriyetin mazereti olmaz
Mağduriyet yaşanan bölgeleri ziyaret eden LTB Başkanı Harmancı, üzerlerine düşeni yapacaklarını söyledi.
Lefkoşa’da yılların plansızlığı ve altyapı sorunları nedeni ile insanların büyük mağduriyet yaşadığını, kendilerinin de bunun bilinci ile hareket ettiklerini belirten Harmancı, “Doğa, ona tecavüz edenleri affetmiyor” dedi. Yaşanan mağduriyetin mazareti olmadığını da ifade eden Harmancı, bu mağduriyetin giderilmesi için elbirliğiyle çalışılması gerektiğine vurgu yaptı.
Dere yatağı değiştirildi, ceremesini halk çekiyor
Harmancı, derenin taşması sorununun LTB’nin halledebileceği bir noktada durmadığını, çünkü 3 koldan birleşen Kanlıdere’nin seviyesinin yükselerek taşmalar yaşandığını aktardı.
Harmancı, derenin yatağının yıllar önce değiştirilmesinin ceremesini bölgedeki insanların ödediğine vurgu yaparak, radikal tedbirlere ihtiyaç duyulduğunu aktardı.
Fehmi Oktay’dan sağanak uyarısı
Emekli Meteoroloji Müdürü ve Diyalog TV hava durumu sunucusu Fehmi Oktay yarın ve Cumartesi günü şiddetli sağanak beklendiğini söyledi.
Ülke genelinde önceki gün etkili olan sağanakta meydana gelen hasara dikkat çeken Fehmi Oktay, benzer manzaralarla karşılaşmamak için yetkililerin bugünden gerekli önlemleri alması gerektiği uyarısında bulundu.
Vatandaş ne dedi...
Sağanak nedeniyle dün özellikle başkent Lefkoşa’da mağduriyet yaşayan vatandaşların görüşüne başvuran Diyalog muhabiri bir dokundu bin ah işitti.
Her yağmur yağdığında kabus yaşadıklarını, binlerce sterlin vererek aldıkları evlerinde oturamaz hale geldiklerini aktaran vatandaşlar, ülkede çarpık kentleşme ve alt yapı eksikliği nedeniyle yetkililere ateş püskürdü. İşte vatandaşın görüşleri:
Zehra Erbekçi
“Satacağım artık evimi burada bu çileyi çekmekten sıkıldım. Evin kapısına kadar su doldu. İlgilenen kimse yok. Evin önü yıkadım. Ama yaşımdan doalyı artık bir şey yapamıyorum. Para versek de kimse ilgilenmiyor. Dünya kadar para verip ben bu evi aldım. Çocuklarım eve gelir gelmez bu evi satacağımı söyleyeceğim. Şu hale bakın. Bütün mahalle çamur içinde. Su bahçenin her yerini sardı. Mecburen bahçe duvarını yıkmak zorunda kaldık. Lütfen artık yetkililer bu duruma bir çare bulsun.”
Fehim Tanova
“Her sene yağmur yağdığında dereler taşıyor. Her yağmurda aynı durum. Kanalizasyon taşıyor. Geçen seferki yağmurda 15 gün belediye jeneratörle kanalizasyondaki suyu tahliye etmek için uğraşmıştı. Buradaki su da ayrıca pis su. Millet hasta olup ölecek. Artık düşünmeye başladık evimi satsak diye.”
Hüseyin Taşpınar
“Zararın boyutundan önemli olan bu işin çözülmesi gerek. Bunun artık bir şeye bağlanması lazım. Zararım belli değil ama epeyi malzeme attık. Geçen seferde aynı olmuştu. Bu seferde yaklaşık 20 bin TL zarar yaptım. Yetkililer gelip bakıp gidiyor ama bir şey yapan yok. Sadece ‘Geçmiş olsun’ denilip gidiliyor. Kimse zararımızı karşılamıyor.”
Bilal İri
“Buraya sürekli geliyorum. Bugün buraya arkadaşıma yardım etmek için geldim. Sabahtan beri buradayız. Sağolsun belediye de yardımcı oluyor. Bütün bölge halkı aynı durumda. Dükkan içerisine kadar sular girdi. Bütün günümüzde burada geçecek gibi.”
Zekiye Hoca
“Barajın taştığını duyunca yağmur esnasında eve geldik. Geldiğimizde bu haldeydi. Su bir taraftan girdi, bir taraftan çıktı. Bütün gündür temizlik yapıyoruz. Bütün eşyalar mahfoldu. Ev kardeşime aitti. Oda yurt dışında. Bu evin zararını şimdi kim karşılayacak?”
Fatoş Muhtaroğlu
“Daha öncede birçok kez oldu. Her yağmur sornası aynı durumla karşılaşıyoruz. Bu kez ama çok yükseldi. Ve çevredeki tüm evler su altında kaldı. Bu bölge hep aynı sorunla karşı karşıya kalıyor. Ve hiçbir şekilde engel olunamıyor. Evimin kapıları şiştiğinden kapıyı da kapayamıyorum. Çocuklarım iki gündür arkadaşımda kalıyor. Ben öğretmenim ve işe gidemiyorum. Kanepelerin içerisine kadar sular girdi. Garaj bile su altında kalmıştı. Çocuklarımın resimlerine kadar yağmurdan kullanılmaz hale geldi. Bilgisayardan, çamaşır makinesine kadar her şey kullanılmaz halde. Yetkililer artık bir çare bulmalı.”