Yılların turizmcisi, Salamis Bay Otel Genel Koordinatörü Mehmet Kıral, yeni yasaya göre otellerin belediyeler vergisine yüzde 5 bin oranında artış getirildiğini belirterek, bunun “otelleri kapatın” anlamına geldiğini söyledi. Kıral, ortaya çıkacak yeni vergileri karşılamanın mümkün olmadığını belirterek, hükümete ciddi uyarılarda bulundu.
“Hükümetin, yerel yönetimlerin gelirlerini artırmaya yönelik ön görmekte olduğu yeni yasal düzenlemeleri ve bu yeni yasal düzenleme ile otellere inanılmaz mali bir külfet geleceğini büyük bir hayret ve üzüntü içinde öğrenmiş bulunuyorum” diyen Mehmet Kıral şunları kaydetti:
“Kuzey Kıbrıs turizmi yıllardır, ambargolar altında, ayakta kalabilmek için mücadele veren; rahat bir ulaşımı olmayan, pazarlama ve tanıtmada sürekli sorunlar yaşayan bir ülkedir. Turizmde yaşanmakta olan bu sıkıntıları en iyi bilen ve yaşayan başta Turizm Bakanlığı ve turizm yatırımcıları ve çalışanlarıdır.
Özellikle oteller, bu sıkıntılardan en fazla etkilenen sektör olmuştur. Otelciler “ileride inşallah şartlar düzelecek” diye ümitle direnmiş; bütün bu olumsuzluklara ilaveten iki yıl da pandemi yaşamış; iki pandemi yılını da hemen hemen sıfır doluluklarla, borçlanıp borç ödeyerek, personelini istihdama devam etmiş, riski çok yüksek bir turizm sektörüdür.
Kuzey Kıbrıs otelciliği, dünyanın hiçbir destinasyonunda görülemeyecek, gideri yüksek, geliri az bir otelcilik yapmaktadır. Yani amiyane bir tabirle çeyrek ekmek arası köfte satarak ayakta durabilmektedir. Giderleri başta personel sonra yiyecek, daha sonra enerji olmak üzere, başka turistik destinasyonlara göre gider-gelir yüzdesi en yüksek olan bir ülkede faaliyet göstermektedir. Giderlerimizi düşürmenin hiçbir yolu yoktur. Çünkü müşteri her zaman haklıdır ve dört dörtlük bir hizmet; tam bir ısıtma veya soğutma; ve çok kaliteli yiyecek-içecek ister. Bu ana giderlerimizde maalesef Devlet de otellere destek vermemektedir. Satış fiyatlarımızı, ülkenin dezavantajları ve ulaşımın zorluğu ve pahalılığı nedeniyle maalesef bir gram dahi artırmak mümkün değildir.
Satış fiyatlarımızı yüzde 5, yüzde 10 gibi cüzi bir şekilde artırmaya kalksak zaten düşük olan doluluklar daha da düşecek, talep azalacak, otellerin zararı daha da büyüyecek, Kuzey Kıbrıs, turizm gelirleri daha da aşağı çekilecektir. Zaten fiyatlarımızı artırabilseydik, bu şartlarla çoktan artırmış olurduk.”
Doluluk oranları düştü
Otellerde 2022 Temmuz itibarıyla doluluk oranının yüzde 37 olduğunu belirten Mehmet Kıral, “Zaten otellerin genelde başabaş noktası da yüzde 40 civarındadır. Bu hesaplamada amortisman da yoktur. Bu nedenledir ki bazı otellerimiz talep azlığı nedeniyle doluluk ve fiyatlarını yükseltememiş, iflas etmiş ve kapatmak zorunda kalmıştır” dedi.
Kıral açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Çok enteresandır, otelciler gerek enerji giderlerinde gerekse personel giderlerinde devletten sübvansiye ve destek beklerken inanılmaz bir şekilde bu yeni bir yasa önerisiyle belediye vergilerini astronomik bir oranda yüzde yüz değil, yüzde beş yüz değil, yüzde beş bin artırmayı öngörmektedir. Bu uygulamanın özeti “otelleri kapatın” anlamına gelmektedir. Bunu bir örnekle açıklayalım. Yılda 100,000 geceleme yapan veya doluluk oranı yıllık yüzde 40 olan bir oteli ele alalım. Bu otel bu dolulukla amortisman hesap edilmeden ya başabaş durumdadır ya da birkaç milyon TL kar edebilir. Öngörülen yasa ile bu otelin karına zararına bakılmaksızın, bağlı olduğu belediyeye ödemekle yükümlü olduğu diğer 5- 6 kalem yüklü vergiye ilaveten 8 milyon TL ilave vergi ödemesi istenmektedir. Böyle bir vergiyi hangi otelimiz ödeyebilir? El insaf…”
Turizmi de batıracaklar
“Belediyelerin kendi ayakları üzerinde durabilmeleri gerekliliğini anlıyoruz. Ancak belediyeleri kurtarayım derken otelleri, dolayısıyla Kıbrıs turizmini daha da batak bir duruma sokacaklarının bilinmesi gerekir” diyen Mehmet Kıral şunları kaydetti:
“Turizm çok hassas bir sektördür. Özellikle bizim gibi yıllardır ulaşım ve tanıtım sıkıntıları içerisinde debelenerek mücadele veren bu sektör, bin bir zorluk ve mücadele ile bugünkü durumuna gelebilmiştir. Oteller mali açıdan sıkıntılıdır. Büyük bir kısmı kredilerle ayakta durabilmekte, borçlanarak borç ödemektedir.
Birçok turistik destinasyonda (Güney Kıbrıs, Türkiye vs.) otellerin belediye vergileri sıfırdır. Hatta ve hatta belediyeler, yöresindeki otellere maddi, manevi ciddi destekler sunmaktadırlar.
Oteller zaten hali hazırda, bağlı oldukları belediyelere konaklama vergisi yanında, çöp vergisi, aydınlatma, meslek vergisi, yıllık işletme izin harcı, eğlence vergisi, sağlık karne vergisi gibi birçok vergi ödemektedir. Birçok otel şu anda geçerli vergileri dahi ödemekte zorlanmaktadır.
Öngörülen yeni yasayla belediyelere ödenecek yeni vergiler aylık asgari ücrete ve yapılan gecelemeye endekslenmiştir. Hepinizin bildiği gibi otel oda fiyatları sezona göre büyük farklılıklar göstermektedir. Yüksek sezonda 10 olan oda ücreti kışın 5’e düşmektedir. Ama aylık asgari ücret yazda 10’dur, kışta da 10’dur. Böyle bir anlayış ve uygulama ülkemizdeki kış turizmini de bitirecek ve sürekli olarak “turizmimizi 12 aya yayma” uğraşımızı sıfırlayacaktır.”
Peki işin doğrusu ne olmalı?
Birçok turizm ülkesinin Türkiye ve Güney Kıbrıs da dahil otellerden vergi almadıklarını ifade ede Kıral sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu ülkede ekonominin lokomotifi hangi sektörler? Turizm ve üniversiteler değil mi?
1.5 milyon dolar ticaret açığımızı kapatan tek ihracat gelirimiz turizm değil midir? Turizmin en önemli bacağı da konaklama sektörü değil midir?
Devletin ve dolayısıyla belediyelerin, turizmin bu önemli bacağını -konaklama sektörünü- desteklemesi gerekir. Birçok turizm ülkesi Türkiye ve Güney Kıbrıs dahil, otellerden vergi almadıkları gibi, otellere destek olmakta, çevre düzenlemesi dahil birçok hizmeti ücretsiz vermektedirler.
Netice itibarıyla, uzun yıllardır alışılagelmiş bir belediye-otel ilişkisinde vergi uygulaması vardır. Biz oteller olarak yıllardır bu vergileri ve ayrıca konaklama vergisini bütün mali sıkıntılara rağmen hiç aksatmadan ödüyoruz. Oteller 2022 yılında artan enflasyona paralel olarak konaklama ücretlerine TL bazında gelen artışı belediyelerimize de yansıtmaktadır. Dolayısıyla 2022 yılında belediyelere ödenen ve ödenmekte olan vergiler 2021 yılına oranla yüzde 100 civarında bir artış gösterecektir. Bu artışlı vergiler dahi, otellere çok ağır bir külfet getirmektedir.”