2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, katıldığı bir TV programında çeşitli konuları değerlendirdi.
Bugün Anastasiades’in yaptığı gibi, Hristofyas’ın da, üstelik görüşmeler devam ederken çeşitli ülkelere ziyaretler yaparak destek aradığının hatırlatılması üzerine konuşan 2. Cumhurbaşkanı Talat, bunların en önemlisinin 2008’de, garantör İngiltere’ye, yeni seçilmiş lider olarak aldığı davet olduğunu ifade ederek, İngilizlere “Hristofyas İngiltere’de ne yapacak?” diye sorduğunu, İngilizlerin de Annan Planında öngörüldüğü gibi çözüm durumunda, üsler bölgesinin önemli bir bölümünün Birleşik Kıbrıs’a hediye edileceğini duyuracaklarını söylediklerini anlattı. Başka bir soruyu yanıtlayan Talat, Rumların Başpiskoposu ile Din İşleri Dairesi Başkanı arasındaki ilişkilerden çok memnun olduğunu ve bu ilişkilerin bu şekilde sürdürülmesinin önemli olduğunu ifade etti.
“Ara anlaşma olsa ne olacaktı?”
Talat, bunun Rum tarafının elini güçlendirmeye yönelik bir komplo olduğunu ve henüz görüşmeler başlarken İngilizlerin bu tavrı takınmalarının kabul edilemeyeceğini ifade ettiğini söyledi.
Bu ziyarette, İngiltere’nin Rumlarla bir deklarasyon yaptığını hatırlatan Talat, Rum tarafını memnun kılacak bir takım hususların bu deklarasyona konduğunu belirtti.
Hristofyas’ın bununla yetinmediğini ve o dönemde Rusya’ya da gittiğini hatırlatan Talat, Rum liderin her yerden bir şeyler almaya çalıştığını anlattı.
Hristofyas’ın en büyük korkusunun ortağından kaynaklandığını belirten Talat, anlaştıkları hususların bile birlikte duyurulmasının kabul edilmediğini hatırlattı. Rum tarafının bunun bir ara anlaşma olarak görülmesinden korktuğunu belirten Talat, “Ara anlaşma olsa ne olacaktı?” diye sordu.
“İngiltere bunu hep yapar”
Bugüne gelince, benzer bir tutumun Anastasiades Betboo tarafından da takınıldığını, görüşmelerin başlamasını erteleyerek çeşitli yollarla pozisyonunu güçlendirmeye çalıştığını ve son örnekte görüleceği gibi buna yine en başta İngiltere’nin çanak tuttuğunu ifade eden Talat, “İngiltere bunu hep yapar” dedi.
“Hiç yakışık almadı”
Talat, şöyle konuştu:
“İngiltere’nin, Kıbrıs Cumhuriyetinde Türk unsurunun yer almaması gerekçesiyle üslere yönelik kira borcunu bile ödemezken, üslerin statüsünü değiştirecek boyuta varma ihtimali bulunan bir anlaşmayı Rum tarafıyla sonuçlandırması, kabul edilemez. Üstelik İngiltere’yi hiç de ilgilendirmeyen ve ortak metin çalışmalarında -ben katılmasam da- sorun yaratan ifadelerin Anastasiades’le birlikte deklare edilmesi hiç yakışık almamıştır... Henüz konuyu incelemiş değilim, ancak yetkili makamlarımız ve hukukçular konuyu irdeledikten sonra gerekli tepkinin gösterilmesi gerekecektir diye düşünüyorum.
Üstelik Rum basın haberlerine göre üsler bölgesinde malı bulunan Kıbrıslı Türklerin mallarından da, üslerde Kıbrıs Cumhuriyeti yasaları geçerli olacağı için, vasilik sorumlu olacakmış. Yani İngilizler üsler bölgesindeki Türk mallarını da Rum tarafına armağan etmiş görünüyorlar. Ancak yine de ayrıntıların öğrenilmesi ve hukuki incelemenin yapılması şarttır.”
“BM devreye girebilir”
Rum tarafı ayak sürürken bizim tarafın “Gel masaya oturalım ve birlikte bu metni hazırlayalım” gibi bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini söyleyen Talat, metin hazırlanamayınca görüşmeleri başlatma görevinin BM’ye düşeceği ihtimali üzerinde durdu.
Talat, bu çerçevede, New York’a davetle BM tarafından gerçekleştirilecek görüşmelere başlama zorlamasından kimsenin kaçamayacağını söyledi.
“Günü geldiğinde karar verilir”
Cumhurbaşkanı adaylığı sorulan Talat, önümüzde yerel seçimler olduğunu ve şu anda Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile kimsenin uğraşmadığını söyledi. Talat, adaylık konusunun henüz erken olduğunu ve o gün geldiğinde karar verileceğini ifade etti.
Bir soru üzerine Talat, çapraz oyda hedeflenenin görüşlerini yenileyen ılımlı bir sağ kesimin de oluşması, diğer toplumu aşağılayıcı siyasetlerini değiştirmeleri olduğunu kaydetti.