Acısıyla tatlısıyla bir yıl daha geride kalıyor. Tüm dünyada olduğu gibi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de (KKTC) 2015 yılında önemli olaylara ev sahipliği yaptı.
Geride bırakmaya hazırlandığımız 2015 yılının Nisan ayında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde sandıktan yeni bir isim çıktı; Mustafa Akıncı KKTC’nin dördüncü cumhurbaşkanı oldu.
Ülkede pek çok grev ve eylemin yapıldığı 2015’in ilk altı ayında, hayat pahalılığı, CAS çalışanları ile Kalkanlı Çöp Depolama alanı konularında somut adımlar atıldı.
Siyasette hareketli günlerin yaşandığı 2015’in ilk yarısında CTP-DPUG koalisyonunda Başbakan Yardımcısı Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş görevinden istifa ederken, CTP Genel Başkanlığı’na 2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat seçildi.
Sınır kapılarındaki vize kağıdı uygulamasına son verilirken, Cumhuriyet Meclisi’nden geçen Siyasi Partiler Yasası ve Aile Yasası, bu alanlardaki düzenlemelere köklü değişiklikler getirdi.
Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası (KTOEÖS) ile Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS), Kamu Çalışanlarının Aylık (Maaş-Ücret) ve Diğer Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasası’nı protesto etmek için eylemler düzenledi.
Osman Nejat Konuk 1 Ocak’ta vefat etti
Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin ilk, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ikinci Başbakanı olan Osman Nejat Konuk 1 Ocak’ta vefat etti.
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği, “Hükümet’in tarım politikası bulunmadığı” gerekçesiyle, 5 ve 6 Ocak’ta Cumhuriyet Meclisi ve Maliye Bakanlığı önünde araçlı eylem yaptı. Eylemler, süt piyasasının, süt fiyatları da dâhil olmak üzere yeniden düzenlenmesi ve sektörün bütünlüklü olarak yeniden yapılandırılması için hükümetle görüşme yapılması üzerinde anlaşmaya varılmasıyla sona erdi.
KKTC Merkez Bankası, Banka Kartları ve Kredi Kartları Yasası’nın kendisine verdiği yetki uyarınca, kredi kartı işlemlerine uygulanacak azami faiz oranlarını ilk kez belirledi.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Hasan Taçoy, Ercan Havaalanı’nın genişleme çalışmaları çerçevesinde, askere ait yerlerin yapılan sözleşme ile Taşyapı İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye teslim edildiğini açıkladı.
Girne Araştırma Enstitüsü’nün yaptırdığı ankete göre, KKTC’nin öncelikli sorunları Kıbrıs sorunu, sağlık, sosyal güvenlik ve işsizlik olarak belirlendi.
Tasfiye edilen KTHY’nin CAS’a aktarıldıktan sonra işsiz kalan personeline devlette istihdam olanağı sağlayacak Özelleştirme (Değişiklik) Yasa Önerisi, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda oy birliğiyle onaylandı.
Karpaz Özel Koruma Bölgesi sınırları içerisinde, eşeklerin koruma altına alınması amacıyla TC Yardım Heyeti finansmanıyla yapılan 6,5 kilometrelik bariyer tamamlandı.
Hayat pahalılığı ödeneğiyle ilgili yapılan yeni düzenleme uyarınca ilk kez hayat pahalılığı ödeneği maaşlara orantılı değil, standart miktar olarak yansıtılacağı, buna göre 47/2010 sayılı yasa uyarınca 2011’den itibaren işe başlayanlara brüt 130, geri kalan herkese 72.24 TL hayat pahalılığı ödeneği verileceği açıklandı.
Bakanlar Kurulu, çalışan sayısı 5 ve 5’in altında olan küçük esnafa Sosyal Sigortalar Dairesi’ne borçlarını ödeyebilmesi için, borcun yüzde 9 faiz bedelinin Faiz Farkı Fonu’ndan karşılanması kararı aldı.
Girne’de “yeraltı çöp konteyneri” sistemine başlandı. Uygulanmada, çöplerin daha hijyen ve uygun koşullarda muhafaza edilmesinin yanında kent estetiğinin de bu anlamda daha uygun hale gelmesinin amaçlandığı kaydedildi.
Bir yıl içinde ülke içinde üretilen mal ve hizmetlerin parasal ifadesi olarak tanımlanan Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) 2013 yılında KKTC’de yüzde 1.1 büyürken, cari fiyatlarla toplam 7,6 milyar TL olarak gerçekleştiği açıklandı.
Bakanlar Kurulu, 29 Ocak’ta yaptığı toplantıda, 31 Mart’a kadar ithal edilecek kaba hayvan yemlerinin, gümrük vergisi ve fonlardan muaf tutulmasına, büyükbaş hayvanlarda görülen LSD (Lumpy Skin Disease) hastalığına karşı aşılama yapılabilmesi için ihtiyaç duyulan aşıların teminine karar verdi.
Ticaret Dairesi’nin yayımladığı 2014 yılı ihracat raporuna göre 2013 yılında 227 milyon TL olan ihracat 292 milyon 123 TL'ye yükseldi. 2013 yılında 63 milyon Dolar olan Türkiye’ye yapılan ihracat 2014 yılında 78 milyon Dolar’a yükselirken 3. ülkelere yapılan ihracat 58 milyon Dolar’dan 56 milyon Dolar’a düştü.
Şubat eylemlerle geçti
Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı’na borcu bulunmayan küçük işletmelerin sosyal sigorta yatırımlarının yarısının 1,5 yıl süreyle devlet tarafından yatırılmasını kararlaştırdıklarını açıkladı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gençlik ve Spor Bakanlığı Yurtdışı Koordinasyon Ofisi’nin Kurulması ve Faaliyetlerine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun"u onayladı.
Akıncılar (Lurucina) köylüleri yol sorunlarını protesto etmek için Cumhuriyet Meclisi önünde eylem düzenledi.
İskele’de 2007 yılında yapımına başlanan Kaza Mahkemesi binası tamamlandı. İskele Kaza Mahkemesi düzenlenen açılış töreniyle hizmet vermeye başladı.
İşletme hakları özelleştirilen Ercan Havalimanı’ndaki yeni yatırımların temeli Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın da katıldığı törenle atıldı.
Limasol Türk Kooperatif Bankası’nın Lefkoşa Sanayi Bölgesi üçüncü sokakta bulunan şubesi, 12 Şubat’ta kar maskeli ve kasklı silahlı soyguncular tarafından soyuldu. Banka görevlisine silah doğrultan iki kişi, 50 ve 20’lik banknotlardan oluşan 8 bin 700 TL çalarak motosikletle kaçtı.
Kıbrıs Havaalanı Hizmetleri (CAS) Şirketi çalışanları, yazılı iş güvencesi olmadan çalıştırıldıkları gerekçesiyle, 13 Şubat’ta eski Kıbrıs Türk Hava Yolları (KTHY) binası önünde çadır eylemi başlattı.
Ülkenin farklı bölgelerinde etkili olan kar yağışı bazı yolların trafiğe kapatılmasına neden oldu.
Mart sakindi
Kıbrıs Türk Ticaret Odası tarafından yedinci kez hazırlanan Rekabet Edebilirlik Raporu sonucuna göre Kuzey Kıbrıs Küresel Rekabet Edebilirlik Endeksinde 144 ülke arasında dört sıra ilerleyerek 114’üncü sıraya yükseldi.
Kamu-Sen, KTAMS, KTÖS, KTOEÖS, Tıp-İş, Türk-Sen, Dev-İş, Güç-Sen, Hazine-Sen, Çağ-Sen, DAÜ-Sen ve DAÜ-BİR-SEN, “hükümetin çalışanlar ve sendikalara yönelik Politikalarını eleştirmek” amacıyla 2 saatlik grev gerçekleştirdi.
Kültürel Miras Teknik Komitesi’nin, liderler tarafından onaylanan öncelikle müdahale edilmesi gereken eserler listesinde yer alan Aşağı Baf’taki Osmanlı Hamamı ve Limasol’daki Çerkez Camisi’nde koruma ve güçlendirme çalışmalarının başarıyla tamamlandığı açıklandı.
Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, 2014 yılında 357 milyon TL öngörülen bütçe açığının, çok daha düşük gerçekleşerek 32 milyon 400 bin TL olduğunu; 2013’te 554 milyon TL olan KDV gelirlerinin ise geçen yıl 676 milyon TL’ye yükseldiğini söyledi.
Meclis eski başkanlarından, eski bakan ve büyükelçi Oğuz Ramadan Korhan vefat etti. Korhan Cumhuriyet Meclisi’nde düzenlenen devlet töreninin ardından son yolculuğuna uğurlandı.
Venedik döneminden beri Kıbrıs’ta üretilen zivania/zivaniya KKTC makamları tarafından Coğrafi İşaret ve Geleneksel Özellikli Ürün olarak tescil edildi.
Doğu Akdeniz Üniversitesi ile İtalya’nın önde gelen kurumlarından ICIF – Italian Culinary Institute For Foreigners (Yabancılar İçin İtalyan Mutfağı Enstitüsü) arasında işbirliği protokolü imzalandı.
Nisan’da deli dana alarmı
Yayımlanan “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Kayıt Dışı Ekonomi Boyutlarının Ölçümü, Çözüm ve Eylem Planı” kitabında, KKTC’de kayıt dışı istihdamın son yıllarda artan bir eğilimde olduğu ve 2011 verilerine göre kayıt dışı çalışan oranının yüzde 20.8 olduğu belirtildi.
Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü (DPÖ), “Ekim 2013 Hanehalkı İşgücü Anketi” sonuçlarına göre; KKTC’deki toplam işsiz sayısının 8 bin 929 kişi, işsizlik oranını ise yüzde 8.4 olarak hesaplandığını açıkladı.
Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) tarafından tasarlanan ve “KKTC’nin ilk ve tek bilgisayar oyunu” olduğu belirtilen “Battle Ghazi” isimli bilgisayar oyunu tanıtıldı.
Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Ramadan Kamiloğlu, Creutzfeldt – Jacob (Deli Dana) ön tanısı konulan hastalardan birinin öldüğünü açıkladı.
KKTC’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde en çok oyu bağımsız aday Derviş Eroğlu ile Mustafa Akıncı aldı. Adaylardan hiçbiri yüzde 50’nin üzerinde oy oranına ulaşamaması nedeniyle 26 Nisan Pazar günü ikinci tur seçime gidileceği açıklandı.
KKTC’nin 4’üncü Cumhurbaşkanı, 26 Nisan’da yapılan Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçiminde, oyların yüzde 60.5 ini alan bağımsız aday Mustafa Akıncı oldu.
Bakanlar Kurulu, belediyelere katkı payını yüzde 8.5’dan 9’a, nüfusu 5 bin altında olan belediyelere ise yüzde 9,25’ e çıkarma kararı aldı
Mayıs, Denktaş’a yaramadı
Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticileri Birliği kuraklık nedeniyle ürün veriminde 2015’te yüzde 20-40 arası bir düşüş olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, ilk resmi yurtdışı ziyaretini Ankara’ya yaptı. Akıncı Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve TC Başbakanı Ahmet Davutoğlu ile görüştü.
CAS şirketi çalışanlarıyla toplu iş sözleşmesi yapılmasıyla HAVA-SEN Şubat ayında başlattığı çadır eylemini sonlandırdı.
Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü (DPÖ), ülkedeki toplam işsiz sayısı 9 bin 320 kişi olarak açıkladı.
Demokrat Parti – Ulusal Güçler Genel Başkanı Serdar Denktaş, “Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı” görevinden istifa etti.
KKTC kara sınır kapılarında vize kağıdı doldurulması ve mühür uygulaması kaldırıldı.
Elektronik kimlik (e-kimlik) uygulamasında ilk adım atıldı. Kuzey Kıbrıs’ta sağlık turizminin geliştirilmesi ve ülke içi katma değerin arttırılmasına katkı sağlamak amacıyla Kıbrıs Sağlık Turizmi Konseyi kuruldu.
Emine Dizdarlı Haziran’da Ombudsman oldu
Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı görevine atanan DP-UG Güzelyurt Milletvekili Menteş Gündüz yeni görevine başladı
Ülkedeki 28 belediye, Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği (KTBB) altında hareket ederek kurduğu BESKİ adlı şirketle, ülkedeki içme ve kullanım suyu ile atık suyun yönetimine talep olduğunu açıkladı.
Ulusal Birlik Partisi delegeleri, Parti genel başkanı, örgüt başkanları ve kadın ile gençlik kolları başkanlarının parti üyeleri tarafından seçilmesini getiren tüzük değişikliklerini oy birliğiyle kabul etti.
Organ bağışı ve naklini düzenleyen Organ Naklinin İşleyişine İlişkin Usul ve Esasları Tüzüğü Bakanlar Kurulu’ndan geçti.
CTP-BG’nin 14 Haziranda yer alan kurultayında Mehmet Ali Talat 835 delegenin 727'sinin oyunu alarak Parti Başkanlığı’na seçildi.
Çevre Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek, Kalkanlı vahşi çöp depolama alanının çöp boşaltılmasına kapatıldığını açıkladı.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, milletvekili transferini engelleyecek, siyasi partilerde eş başkanlık uygulamasına fırsat verecek, siyasi partilere daha güçlü mali denetim getirecek Siyasi Partiler Yasa Önerisi’ni oy birliğiyle onayladı.
Evlenme ve boşanma durumlarında tarafların uğrayabileceği mağduriyetleri minimize etmeyi amaçlayan, başta çocukların sağlığı ve esenliği göz önünde bulunduran Aile Yasa Önerisi Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Çevre dostu hibrit motorlu araçların seyrüsefer değişikliklerini içeren, dizel ve benzin araçların seyrüsefer ücretlerinin eşitlenmesinin hedeflendiği “Motorlu Araçlar ve Yol Trafik (Değişiklik) Yasa Tasarısı Cumhuriyet Meclisinde kabul edildi.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, 12 Kasım 2012’den beri boş bulunan Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) mevkiine Yüksek Mahkeme Yargıcı Emine Dizdarlı’yı atadı.
(DEVAMI YARIN)