Çiğdem AYDIN
Olası bir çözüm durumunda, Rumlara iade edilecek bölgelerin başında yer alan Güzelyurt’taki insanların; ekonomik sorunların yanı sıra gelecek belirsizliğinden bıkıp, usandıkları ve ortaya çıkacak yeni bir çözüm planına, 2004’te olduğu gibi “evet” diyecekleri iddia edildi.
Diyalog’a konuşan Güzelyurt ve civarındaki ekonomik örgürletin başkanları, “Çözüm sonrasında nereye gideceğiniz, nasıl yaşayacağınız belli değilse tavrınız ne olur?” sorusuna, “Başımızı sokacak bir yer göstersinler yeter” yanıtını verdi. Yeni bir çözüm planına halkın olumlu yaklaşmayacağını söyleyen sadece Belediye Başkanı Mahmut Özçınar oldu.
Mehmet Bicen (Doğancı Üreticiler Birliği Başkanı)
Soru: 2004 Yılında Annan planına ezici bir çoğunlukla evet diyen Güzelyurt halkı sizce yeni bir referandum olursa ne yapacak?
Yanıt: Burada barış ateşini yakan kişi benim bana göre o zaman da haklı bir evet dedi insanlar şimdi de haklı olarak evet diyecekler. Yine ezici bir çoğunluk burada evet diyecek diye düşünüyorum. Çünkü bizler burada belirsizliklerle yaşıyoruz, ürettiğimizi satamıyoruz, oysa en verimli topraklar buradadır ve üretiyoruz ama satamıyoruz insanlar göç ediyor ölülerini bile buraya gömmekten vazgeçen insanlarımız vardır. İnsanlar geleceğe dair hiçbir umut yaşamıyor tek umut çözüm olması ve uluslararası hukuka dahil edilmemiz bu olmadığında görünüyor ki insanlar bu toprakları sahiplenmedi. Bu nedenle ezici bir çoğunluk bir referandumda evet diyecek kanaatindeyim.”
Soru: Bölge halkına göç edecekleri yeni bir yer gösterilmediği takdirde halk bunu destekler mi?
Yanıt: Bölge halkının olası yaşayacağı mağduriyetlerin giderilmesi gerekir, nereye gidecekleri, nasıl yaşayacakları tek tek anlatılmalı hatta somut olarak gösterilmelidir aksi söz konusu bile olmaz. Ama gösterilirse sıkıntı olacağını düşünmüyorum. İnsanlar başımı sokayım bana yeten bir yerim olsun evim olsun ama artık geleceğe dair belirsizlik yaşamayım diye düşünüyor. Yatırım yapacak yapamaz, ev yapacak yapamaz her gün her an gelecek belirsizliği ile yaşamak zordur. İstikrar gelecek göçler duracak diye düşünüyorum ben. Bu nedenle çözüm olmalı buradan da göç edecek insanlar yeni yerleşim yerlerinde hayatlarının geri kalanını sürdürebilir.”
Ali Alioğlu (Kıbrıs Türk Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı)
“Ben artık insanların sandığa gidip gitmeyeceğinden emin değilim. İnsanlarda bir huzursuzluk var, devleti idare edenlere karşı güvensizlikleri var. Bizimkilerin yapacakları bir referanduma gidip oy verirler mi bilemem. Tepki var çünkü insanlarda. Daha önce Annan Planına evet dedik ama bir şey değişmedi bunu da göz ardı etmemek gerekiyor. Artık insanlarımız Güzelyurt verildi veriliyor psikolojisinden yorulmuş ve bunalmıştır. 2004 yılında evet dedik. O dönemde kimlik bunalımı yaşanıyordu bir adalet arayışı, bir hukuk arayışı vardı bu halkın bir çözüme ihtiyacı vardır.
Bu kadar sene zaten insanlar göç ediyor bence bir adaptasyon sorunu yaşamayacaklar. Sürekli göç eden bir bölgedeyiz bundan önce de zaten kitlesel göçler yaşandı şimdi de yaşansa ne olur yaşanmasa ne olur. Bu halk Akıncı’ya destek vermiştir ve Güzelyurt bölgesinde de ezici bir oy almıştır yani bu da demektir ki Güzelyurtlu Akıncı’ya iradesini ve geleceğini teslim etmiştir.”
Abdullah Cangil (Üretici Birliği Başkanı)
“Arka arkaya 5 defa evet derim ben referanduma. Bu insanlar da evet der çünkü son yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimi zaten bir anlamda bir referandumdu ve Güzelyurt’tan yüzde 62 evet çıkmıştır. Akıncı’ya yüzde 62 mühür vuran tek bölgeyiz bu da olası bir referandumun size bölge için sonucunu veriyor olması lazım.
Göç edecekleri bir yer yoktur. İnsanlar bu memleketin siyasilerinden de siyasetinden de bıktılar. Önümüze konulacak bir anlaşma referandumuna destek olacağız tabiki bir plana evet demeye hazırdır Güzelyurt. Kimi nereye yerleştirecekler nasıl yerleştirecekler diye bir gaileleri yoktur insanların. Burada birileri isterse zaten bir anlaşma olacak bizdeki referandum da “sözde” olacak diye düşünüyorum ben. Bizde o yüzden bir gaile tasa yoktur. Biz boşuna kafa yoruyoruz.
Sami Dayıoğlu ( Güzelyurt-Lefke Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı)
“Bence Güzelyurt halkı bir referanduma evet der. Ama bunu ifade ederken şu soruları da sormak lazım 2004 yılında evet dediğim Annan Planından sonra Güzelyurt halkı ne kazandı? Güzelyurt halkı ne elde etti, ne kazanımı ne ivmesi oldu ? Ben söyleyeyim kocaman hiç. Bu nedenle Güzelyurt halkı daha yüksek bir sesle daha ezici bir oranla evet diyecektir. 2004 yılında 26 bin 27 bin olan Güzelyurt nüfusu bugün 18 bin 900’e düştü göçün nedeni ise bu bölgede belirsizliktir geleceğe yönelik endişeleri, ürettiklerini satamaması, bu topraklara tutunacak bir neden bulamamasıdır, gelmiş geçmiş hiçbir hükümetin bu bölgeye yatırım yapmamasıdır.
“Tabi ki bölge halkı kendilerine göre bir garanti isteyeceklerdir. Mutlaka bir yer gösterilecektir insanları evsiz yersiz bırakamazlar bu Annan Planında da bu şekilde idi. Şimdi BM’nin bir planından bahsediliyor bu planda da mutlaka vardır zaten bu koşullarda Güzelyurtlu kötü yaşıyor olası bir göç durumuna da razı olduklarını düşünüyorum. Mevcut koçanlar zaten uluslarası hukukta Rumlarındır en azından insanlar bilecekler ki 70 metre kare de olsa kendilerinin olacak uluslarası hukukta tanınmış olacak kimse gelip evimden yerimden çık diyemeyecek.”
Selçuk Özüorçun (Güzelyurt Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Başkanı ve Güzelyurt Faiz ve Mazbata Mağdurları Birliği Başkanı)
“Büyük çoğunluk çözüm yanlısıdır ve evet derler diye düşünüyorum. Çünkü insanlar artık mevcut sisteme, mevcut ekonomiye ve mevcut siyasi otoriteye güvenmiyor. Dünya hukukuna dahil olacağımız bir Devlet olgusuna sahip olmak istiyoruz.”
“Sırf çözüm olsun da ne isterse o olsun mantığıyla davranılmaz karar da verilmez tabi ki. Mutlaka olası bir çözümde alternatifler olacaktır insanların yerleşim yerleri ve nasıl yaşayacakları düzgün Dünya hukukuna uygun bir şekilde dizayn edilecektir.”
Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar
“Son yapılan kamuoyu araştırmaları bizlere göstermiştir ki Güzelyurtlular ve Kıbrıs Türk halkı Annan Planı sonrasında evet demelerine rağmen hala ambargo ve izalasyonlar altında kaldıkları için yeni bir plana da olumlu bakmayacaklar. Net olarak söylüyorum göç edebilecekleri bir planının karşısında duruyor Güzelyurt halkı. 2004 yılında esen havayla evet demişlerdir ama bugün hayır diyecekleri kanaatindeyim. O dönemlerde yeni evler, villalar yeni iş sahları ile kandırılmıştı halkımız artık kandırılamazlar diye düşünüyorum.”
Soru: Akıncı’nın seçilmesi çözüme bir destek değil mi?
“Hayır sizinle aynı fikirde değilim. Akıncı ikinci tura kalan bir adaydır ve ikinci turda da diğer siyasi partilerin desteğini alarak Cumhurbaşkanı seçilmiştir Akıncı’nın kendi başına görüşlerini destekleyen yüzde 28 bir kesim vardır bu bize halkın Akıncı’nın veya BM’nin önümüze koyacağı bir plana evet diyeceği anlamı taşımaz.”