Suna ERDEN
Merkez üssü Kahramanmaraş olan iki büyük depremin ardından Kıbrıs sahillerine balinalar vurdu. Kıbrıs adasında bir ilk olma özelliği taşıyan olayda güneyde 5, kuzeyde 4 balina karaya vururken, bazılarının 6’sının ölü olduğu belirtildi. Canlı olarak karaya vuran 3 balina ise denize geri itildi. Kuzeyde ölü olarak karara vuran balinalardan bir tanesinin nekropsisi yapıldı. Balinanın derin sularda sorun yaşadığı ve büyük ihtimalle akustik travma geçirdiği tespit edildi. Balinaların karaya vurmasıyla ilgili araştırmaların sürdüğü belirtildi.
Diyalog’a konuşan Taşkent Doğa Parkı Direktörü Kemal Basat, KKTC ve GKRY sahilleri çevresinde bu balinaların çok yaygın olmadığını belirterek, "Bu hayvanların denizde meydana gelen gürültülerden etkilenen bir ekolokasyon sistemi var. Askeri ve sismik tatbikatlardan ve bölgedeki depremlerden etkileniyorlar" dedi. Basat, toplu karaya vurma olayının Akdeniz’de 19’uncu, Kıbrıs adasında ise bir ilk olduğunu dile getirdi.
Detaylı araştırma yapılacak
Kuzeyde bulunan balinalardan doku örnekleri alındığını ifade eden Basat, detaylı araştırma yapılacağını ifade etti. Basat, “Şu anda bir hayvanın nekropsisi tamamlandı. Hayvanın derin sularda sorun yaşadığı ve büyük ihtimalle akustik travma geçirdiği tespit edildi. Tabi tüm organlardan ve dokulardan örnekler alındı. Bunların tetkikleri yapılıp bir rapor hazırlanacak “dedi.
Basay şöyle devam etti:
“Balinalar ses dalgalarını iletişim, yön belirleme, yiyecek bulma ve avcılardan korunma gibi amaçlarla kullanıyor. Belirli bir frekans aralığında ses dalgaları yayan sualtı radarlarının yani sonarların, balinaların doğal yaşam alanlarından uzaklaşmasına ve karaya vurmalarına sebep olduğu düşünülüyor. Tabi deprem de etkilemiş olabilir. Toplu karaya vurma olayının depremden birkaç gün sonra olması doğal olarak o ilişkiyi akla getiriyor. Hayvanları etkileyebilecek Antalya’nın güneyinde Finike su altı dağlarında askeri tatbikat yapılıyor. Bu da etkenlerden biri olabilir. “
Balinalar deniz gürültüsünden etkilendi
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Balıkçılık ve Deniz Araştırmaları Dairesi'nden Yiannis Ioannou da önceki gün ve dün Kıbrıs adasının kıyılarına vuran balinaların depremden etkilenmiş olabileceğini öne sürdü. Ioannou, "Bu hayvanların deniz gürültüsünden etkilenen bir ekolokasyon sistemi var; askeri tatbikatlar, sismik hareketler veya doğal olarak bölgedeki deprem olabilir" dedi. Ioannou, Kıbrıs açıklarında çok yaygın olmayan balinayı "ziphius cavirostris" ya da daha yaygın olarak bilinen adıyla "Cuvier gagalı balinası" olarak tanımladı.