Kıbrıs sorununun çözümünü amaçlayan müzakerelerin yeniden başklaması amacıyla Rum tarafının üzerinde ısrarla durduğu ‘Ortak Metin’ konusunda henüz kesin bir anlaşmaya varılmadı. Ancak, ortaya çıkan son taslak Rum hükümetini krize soktu.
Rum lideri Nikos Anastasiadis’in onayladığı taslak metin, koalisyonun küçük ortağı fanatik DİKO partisinden sert tepki gördü. Fileleftheros gazetesinin haberine göre; hükümetten ayrılma tehditinde bulunan DİKO, taslağın içeriğini kabul edemeyeceklerini bildirdi.
Hükümetin büyük ortağı DİSİ’den destek alan Rum lideri Anastasiadis, yaşadığı sıkıntıları aşmak amacıyla dün Atina’ya gitti. Anastasiadis, Atina’ya hareketinden önce de Rum siyasi parti başkanlarıyla biraraya gelerek, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa Konularından Sorumlu Müsteşarı Victoria Nuland’ın girişimleri sonucu ileri aşamaya getirilen taslak hakkında bilgi verdi ve destek istedi.
Türk tarafı değerlendiriyor
Bu arada Rum tarafının dün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanlığı’na, Birleşmiş Milletler (BM) kanalıyla ‘ortak açıklamaya’ dair bir taslak daha ulaştırdığı bildirildi.
Cumhurbaşkanlığı Basın Bürosu aracılığıyla yapılan yazılı açıklamada, “Bilindiği üzere Kıbrıs Türk ve Rum taraflarının ‘ortak açıklamaya’ ilişkin karşılıklı olarak yapmış oldukları öneriler masadadır” denildi.
“İki tarafın bu önerilerini bir orta noktada buluşturmak amacıyla yapılan girişimler çerçevesinde ilgili taraflarla müzakere etmeye devam ediyoruz” denilen yazılı açıklamada, “Bu çerçevede bu sabah tarafımıza, Birleşmiş Milletler kanalıyla geçmişte olduğu gibi ‘ortak açıklamaya’ dair bir taslak daha ulaştırılmıştır” ifadesi kullanıldı.
Cumhurbaşkanlığı açıklamasında “Her zaman olduğu gibi bundan sonra da Kıbrıs Türk Halkının çıkarlarını gözeterek gerekli değerlendirmelerimizi yapacak ve kamuoyumuzla paylaşacağız” denildi.
Anlaşmazlık konuları
Kıbrıs’ta tarafların üzerinde uzlaşamadığı en önemli başlık ‘egemenlik’ konusunda. Rum tarafı ‘Tek devlet, tek vatandaşlık ve tek devlet’ istiyor, Kıbrıs Türk tarafı ise ‘gerektiğinde’ egemenlik hakkını kullanarak ayrılma kararı alınabilecek bir ifade üzerinde duruyor. Ve aylardan beri bu ifade üzerinde uzlaşı sağlanamıyor.
Son aşamaya gelindi
Cumhurbaşkanlığı, ortak açıklama metninin sonuçlandırılıp kapsamlı müzakerelere kalınan yerden devam edilmesi için sürdürülen çabalarda son aşamaya gelindiğini, Kıbrıs Türk tarafının görüşmelerin bir an önce başlatılması için Kıbrıs Rum tarafının tutumunu netleştirmesini beklediğini kaydetti.
Anastasiadis partilerle görüştü
Öte yandan Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis dün, ortak açıklama konusunda siyasi parti liderleriyle gerçekleştirdiği gayrı resmi toplantının ardından yaptığı açıklamalarda, bu kapsamda istenen şeyin; azami ulusal birlik ve bütünlüğün güvence altına alınması olduğuna değinerek, olası yanıltıcı ve zeminsiz yorumlara mahal vermemek için sabırlı olma tavsiyesinde bulundu.
Anastasiadis, görüşmelerin tamamlanmasıyla birlikte Rum halkını gerçek verilerle detaylı bir şekilde bilgilendireceğini söyledi.
Ortak metnin müzakere edilip edilmediğiyle ilgili bir soru üzerineyse Anastasiadis, söylenmesi gereken her şeyi söylediklerini ve Kıbrıs Türk tarafının yanıtlamasını beklediklerini kaydetti.
Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, Kıbrıs sorununun temel çözüm ilkelerini tatmin edecek ve müzakerelerin başlamasını sağlayacak özlü bir ortak açıklama için ciddi perspektif bulunduğunu söyledi.
Özlü bir diyalog yeniden başlamalı
Milli dava sürecinde hassas bir noktada bulunduklarına işaret eden Anastasiadis, daha en başında, kalıcı ve işlevsel bir çözüme ulaşabilmek için özlü bir diyalogun yeniden başlatılmasına yönelik birtakım parametreler sunduğunu belirtti.
Anastasiadis, “Ortak metnin içeriğinde bir özün gerekli olduğuna dair uluslararası toplumu ikna etmek için sistematik bir çaba üstlendik. Uluslararası toplum da bu tezimizi benimsemiştir” dedi.
Partilerin tepkileriyle ilgili herhangi bir yorum yapmak istemeyen Anastasiadis, tüm görüşlere saygı duyduğunu ve Rum halkını ortak metnin gerçek içeriğine dair bilgilendireceğini söyledi.
Siyasi partilerin görüşleri
Toplantının bitimiyle birlikte ortak metin taslağına ilk tepki, ana muhalefet partisi AKEL’den geldi.
AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu, mevcut taslağın Hristofyas-Talat müzakerelerinde uzlaşılanlardan daha alt seviyede olduğunu, ancak Anastasiadis’i müzakerelerin yeniden başlamasına karar vermesi halinde destekleyeceklerini söyledi.
KS EDEK Başkanı ve Meclis Başkanı Yannakis Omiru ise, müzakerelerin bu taslak zemininde yeniden başlamasına karşı çıktı. Omiru, taslakta tehlikeli belirsizlikler bulunduğuna işaret etti.
EURO. KO Başkanı Dimitris Şilluris ile Ekologlar ve Çevreciler Hareketi Genel Sekreteri Yorgos Perdikis de, müzakerelerin belirli bir ortak açıklama zemininde yeniden başlamasına karşı çıktıklarını açıkladılar.