Aslıhan ÜNVER
Merkez Lefkoşa’da hafta sonları kurulan pazarda tezgah açan esnaf, üretim maliyetlerinin gün geçtikçe artmasından şikayetçi.
Gübre, ilaç, ürün yetiştirme maliyetlerinin son 5 ayda fahiş bir şekilde attığını dile getiren pazar esnafı, “Üreticinin maliyetleri artınca bu durum bize de yansıyor. Biz de zam yapmak zorunda kalıyoruz” dedi.
Pazar alışverişine çıkan vatandaşlar de hayat pahalılığından dert yanarken, “Pazara geliyoruz ama çoğu ürüne uzaktan bakıyoruz” dedi.
Diyalog’a konuşan esnaf ve vatandaşlar şunları söyledi:
Ne dediler?
Ökkeş Kılınç (Esnaf)
“Tam 8 yıldır pazarda çalışıyorum ama hiç bu yıl ki kadar pahalı fiyatlar görmedim. Akaryakıt, gübre, ilaç, poşet fiyatları arttığı için esnaf mecburen ürünlere zam yapıyor. Gelirler giderleri karşılamıyor. Bir litre benzin 27 lira oldu, yazık, günah hepimize. Bir torba poşet 4 ay önce 400 liraydı şimdi 830 liraya yükseldi. Üretim yapmak, geçinmek, çocuk okutmak, kira ödemek bunların hepsi şu an çok zor oldu.
Nusret Bağrıaçık (Esnaf)
“Üretici demek, çiftçi demektir, çiftçi ülkenin bel kemiğidir. Maalesef üzülerek söylüyorum ki bu ülkede üretim bu gidişatla duracak. Halkta alım gücü üreticide de ekim gücü kalmadı.”
İzzet İşleyen (Esnaf)
“Zamlar üreticiyi de esnafı da çok etkiliyor. Gübre çoğunlukla Türkiye’den ve İsrail’den ithal ediliyor. Gübre, akaryakıt fiyatları üretimi zorlaştırıyor, bu durum fiyatlara yansıyor. Bir kriz içerisindeyiz, insanlar asgari ücretle geçinemiyor. Umarım en kısa zamanda bir çözüm yolu bulunur da insanlar refaha kavuşur.”
Ahmet Oğuz
“Son 3-4 ayda ekonomi iyice kötüleşti, fiyatlar yüzde 300-400 oranında arttı. Bu nedenle vatandaşın alım gücü eridi. Asgari ücret aynı ama fiyatlar sürekli değişiyor. Domates, biber, soğan gibi yemeklik sebzelerin fiyatı 20 liranın üzerinde. 5 liralık ürün 50 lira oldu, akaryakıt fiyatları aldı başını gidiyor.”
Şükrü Çelik
“Bir kilo domates, bir karpuz 25’er lira olursa insanlar nasıl geçinecek? Maaşlar aynı ama fiyat artışları durmuyor. Artık benzin alamıyorum, 5 litre benzin 200 lira tutuyor. 5 litre benzinle nereye kadar gidilebilir ki…”
Nihat Yavuz
“Hayat pahalılığından artık bıktık, usandık. Ortalık yangın yeri; tezgâhlara yanaşılmıyor, uzaktan bakmakla yetiniyoruz. Elimizi cebimize atamıyoruz, zaten paramız da yok. Alışveriş yapmaya gücümüz yetmiyor. Bu duruma bir çare bulunmalı. Bana göre bu ülkeyi Reşat Akar yönetmeli. Reşat Bey bir çare bulabilir, bu nedenle Başbakanlığa aday olsun.”
Ahmet Conkbayır
“Pazara organik, doğal, taze ürünler satın almak için geliyorum. Ne doğal ne de uygun fiyatlı ürün var. Pazarların marketlerden bir farkı yok, hatta bazı ürünler marketlerde daha ucuz. Yediğimiz ürünler ilaçlı.”
Pazar yerinde dün bazı ürünlerin fiyatları şöyleydi:
Salatalık: 5-7,5 lira
Biber: 20 lira
Börülce: 35 lira
Patlıcan: 15 lira
Fasulye: 15 lira
Patates: 15 lira
Domates: 15-25 lira
Soğan: 12 lira
Erik: 30 lira
Armut: 35 lira
Kivi: 25 lira
Kiraz: 45-50 lira
Çilek: 15 lira
Kayısı: 10 lira