Suna ERDEN
Güzelyurt bölgesinin öncelikli geçim kaynağı olan narenciyeyi bu sezon sıcaklar vurdu. Yüksek elektrik maliyeti, bakım giderleri ile yetiştirilen ürünler tomurcuk aşamasında döküldü.
Mayıs ayı başlarında 52 dereceye kadar çıkan hava sıcaklıkları narenciye üreticilerine büyük bir darbe vurdu.
Nisan ayında çiçek açan, Mayıs ayında tomurcuklanan ağaçların yüzde 80’i sıcak havanın etkisi ile tüm meyvelerini döktü.
Kıbrıs Türk Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Ali Alioğlu, narenciye ağaçlarının yüzde 80’inin tomurcuklarının döküldüğünü, 2020 sezonunda rekoltenin oldukça düşeceğini ifade etti.
Alioğlu, “Bu hem üreticiyi hem de ülke ihracatını çok kötü etkileyecek” dedi. Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Turgut Akçın da “Elektrik, su, gübre masrafları giderek artıyor. Bunlar da yetmezmiş gibi büyük emeklerle yetiştirilmeye çalışılan ürünler sıcaklar yüzünden heba oldu. Şimdi üretici ne yapacak?” diye sordu.
Rekolte düşecek
Kıbrıs Türk Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Alioğlu, bir sezonda 120 bin ton narenciye ürünü elde ettiklerini, bunun 100 bin tonunun ihraç edildiğini, geriye kalan kısmının iç piyasaya verildiğini söyledi.
Alioğlu, Serhatköy’den Güzelyurt’a, Lefke’den Yeşilırmak’a yaklaşık 30 bin ailenin narenciye sektöründen geçindiğini belirterek, “Şimdi ağaçların yarısından fazlasından verim alamayacağız. İhraç düşecek, rekolte düşecek. Bu kadar insan nasıl geçinecek” dedi.
Narenciye ağaçlarının Nisan ayında çiçeklendiğini, Mayıs ayında tomurcuklandığını Haziran sonlarında ise hasat yapıldığını ifade eden Ali Alioğlu, şöyle devam etti: “Mayıs ayı başlarında hava sıcaklığı 52 dereceye kadar çıktı. Üstelin bölgemize yakın olan Akdeniz Ormanı’nda büyük bir yangın yaşandı. Bu nedenle tomurcuklanan narenciye ağaçlarının yarısından fazlası meyvelerini döktü. Her yıl 120 ton rekolte elde ediyorken, bu durumda sadece 40 bin ton verim alabileceğiz. Böylelikle hem ihraç edilecek ürün hem de iç piyasaya verilecek oran düşecektir. Haliyle üreticin de geliri yarı yarıya inecektir. Bu demek oluyor ki narenciye sektöründe bu sezon büyük bir kriz var. Narenciye üreticileri olarak önümüzdeki hafta Maliye Bakanı, Tarım Bakanı ve Başbakan Ersin Tatar’ın kapısını çalacağız.”
Akçın: Masraflar giderek artıyor
Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Turgut Akçın ise yıldan yıla kuruyan narenciye bahçesi oranın arttığını, geçmiş yıllarda 70 ile 80 bin dönüm arasında olan bahçe oranının şimdi 30 bin dönüme düştüğünü ifade etti.
Akçın, günden güne elektriğe zam yapıldığını, ayrıca ağaçların dibine veya suya atılarak kullanılan gübre fiyatlarının da zamlandığını ifade ederek, “Bir üretici bahçesine bakabilmek için oldukça masraf yapmak zorunda. Elektrik, su, gübre masrafları giderek artıyor. Bunlar da yetmezmiş gibi büyük emeklerle yetiştirilmeye çalışılan ürünler sıcaklar yüzünden heba oldu. Şimdi üretici ne yapacak. Verim almak için gelecek yılı bekleyecek. Para kazanamazsa borçlarını nasıl ödeyecek” dedi.
Akçın, hükümetten narenciye sektörünü rahatlatacak adımlar atmasını talep ettiklerini sözlerine ekledi.