Ufuk ÇAĞA
Aynı iklimi paylaştığımız halde, adanın güneyi ile kuzeyindeki barajların doluluk oranları arasında neredeyse yarı yarıya fark var. Güney Kıbrıs’ta geçtiğimiz yılın Ocak ayı ortalaması dikkate alınarak barajlardaki doluluk oranı yüzde 89 idi.
Kuzey Kıbrıs’ta ise geçtiğimiz yıl yüzde 50’nin üzerinde olan doluluk oranının, bu yıl yüzde 25’in altına düşmesi, kuraklık açısından tehlike sinyalleri vermeye başladı.
Tamamen doldukları zaman 16,515,161 metre küp su tutma kapasitesine sahip olan ülkemizdeki 18 göletin Ocak ayı içerisinde yapılan ölçümlere göre tuttuğu toplam su kapasitesinin 3,896,073 metre küp (%23.5) olduğu belirlendi.
Ülkemizde çok sıcak geçen ve yoğun buharlaşmanın meydana geldiği yaz aylarında bile bu kadar düşük seviyeye düşmeyen göletlerin yeterli yağış olmaması halinde tamamen kuruma tehlikesi bulunuyor.
Kış ortasında 5 gölette su yok
Ülkemizde bu yıl beklenen yağışların gerçekleşmemesi nedeniyle kış mevsiminin ortasında olmamıza rağmen 5 gölet tamamen kurumuş durumda. Su İşleri Dairesinin yaptığı son ölçümler neticesinde Yılmazköy Polatdere, Geçitkale Eğridere, Mersinlik Azganlıdere, Haspolat ve Gönendere göletlerindeki su seviyesinin ölçülemez seviyede olduğu belirlendi. Bu arada 4,121,205 metre küp su tutma hacmi ile en büyük gölet durumunda olan ve ülkemizde en çok yağış alan Trodos Bölgesindeki Gemikonağı Madendere göletindeki su seviyesi de % 5.7 olarak belirlendi.
En fazla su Gönyeli göletinde
Devlet Su İşleri Dairesi yetkililerinin İmajbet Ocak ayı içerisinde yaptıkları ölçümler sonunda en fazla su tutan göletin Gönyeli Göleti olduğu belirlendi. Bu göletimiz yapılan ölçümlerde % 78.9 (358,547 metre küp) doluluk oranına sahip durumda. Ancak bu göletimizin doluluğunun da geçmiş yıllara oranla daha düşük seviyede doluluğu sahip olduğu görülüyor. Gönyeli Göleti yanında, Akdeniz Göleti (%75), Kanlıköy Göleti (73.2), Hamitköy Baştanlıklıdere (65.8), Serdarlı Ağıllıdere (%56.9) ve Değirmenlik Çataldere (%56.6) seviyesi ile 18 gölet arasında iyi sayılabilecek durumda olanlar arasında yer alıyorlar.
Kontroller sürekli yapılıyor
Su İşleri Dairesi Müdürü Turgay Hoşsöz, ülkemiz için büyük öneme haiz bu göletlerin sürekli kontrol altında tutulduğunu ve yapılış amaçlarına hizmet etmeleri için her türlü çabayı harcadıklarını iddia etti.
Hoşsöz, ülkemizdeki büyük su sorununa bir nebze olsun çözüm getiren bu göletlerin yağışların durumuna göre su tuttuklarını ve daire olarak görevlerinin de göletlerde biriken bu suların amacına göre kullanılmasını sağlamak olduğunu dile getirdi. Turgay Hoşsöz, göletlerde esas ölçümlerin mevsim başı (Haziran) ve mevsim sonu (Eylül-Ekim) aylarında yapıldığını, ancak daire olarak göletlerin durumunu sürekli görebilmek amacıyla ara ölçümler de yaptıklarını vurguladı.
Rum tarafında su korkusu artıyor
Bu arada Güney Kıbrıs’taki barajların doluluk oranı, kuzeyin üzerinde olsa da, Rumlar açısından tatmin edici düzeyde değil. Geçtiğimiz yılın Ocak ayında göletlerdeki ortalama doluluk oranının yüzde 89 olduğu, şimdilerde ise bunun yüzde 53’e gerilediği belirtiliyor.
Rum Tarım Bakanı Nikos Kuyali, barajların doluluk oranı konusunda tehlike sınırında bulunulduğu ve kuraklığın devam etmesi halinder tarımsal amaçlar için verilen suda sorunlar yaşanabileceğini söyledi.
23 Ocak tarihinde Güney Kıbrıs’taki barajların doluluk oranının yüzde 52,9 olduğunu, bunun da 153,7 milyon metre küp suya denk geldiğini belirten bakan, geçen yıl yine bu zamanda barajların doluluk oranının yüzde 87 olduğunu, bunun da 253,1 milyon metre küp anlamına geldiğini kaydetti.
Adanın en büyük barajı olan Kuri’de geçtiğimiz yıl doluluk 107 milyon metre küp iken bu yıl 57 milyon 589 bin küp’e geriledi.