Ülkede vize ve ikamet izni ile bulunmakta olan yabancıların daha güvenli bir şekilde kayıt altına alınmaları için kapsamlı düzenlemelerin bulunduğu yeni tüzük, 23 Ekim 2019’da yürürlüğe girecek. Tüzükte yabancıların ülkeye geliş amaçlarına göre 18 vize türü belirlendi. Yeni tüzükle, ülkeye girişlerde; seyahat belgelerinin kontrolü ve incelenmesi, adli ve idari makamlar tarafından işleme konu olup olmadığının belirlenmesi, uluslararası seviyede aranıp aranmadığının belirlenmesi, ülkede geçimini ne şekilde sağlayacağının ve kalacağı yerin açıklığa kavuşturulması, kamu sağlığı ve güvenliği açısından gerekli görülen diğer hususların kontrolünün yapılması sağlandı.
İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars, ülkede bulunan veya ülkeye gelecek olan yabancıların iş ve işlemlerinin düzenlenmesi için 67 yıldan sonra ilk kez bu denli kapsamlı bir tüzük yapıldığına dikkat çekti.
Yeni tüzükle ilk kez düzenlenen yabancıların ülkeye girişlerinde verilmesi gereken vize türleri, süreleri, koşulları, iptal şartları gibi önemli düzenlemelere ilişkin TAK’a açıklamalarda bulunan Baybars, yabancıların ülkede doksan günden uzun süreli kalışlarında alınması gereken ikamet izinleri, bu izinlerin türleri, süreleri, koşulları, iptal şartlarının da 67 yıldan sonra ilk kez kapsamlı şekilde ele alındığına vurgu yaptı..
İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars, öncelikle ülkeye girişler konusunda yapılan düzenlemelere işaret etti. Baybars, “Eski tüzükte, ülkeye girişte şüpheli durumlarda araştırılacak hususların neler olduğu belirlenmemişti. Ülkeye girişte şüpheli durumlarda yapılacak kapsamlı kontrol işlemleri belli bir kurala bağlı değildi” dedi.
Bakan Baybars, eski tüzükte günün koşullarına ve zaruri hususlara cevap veren vize türlerinin bulunmadığını, tüm vizelerin ‘tek tip olarak’ verildiğini de kaydetti. Baybars, bu nedenle hangi yabancının ne amaçla ülkede olduğunun anlaşılamıyor olduğunu bildirdi.
İstismara yol açıyordu
Eski sistemde vizelerin her defasında 6 aya kadar verilebildiğine dikkat çeken Ayşegül Baybars, “Eski uygulamada verilen 90 günlük vizelerin süresi dolduktan sonra çıkış giriş yapılıp yeni bir 90 gün daha alınabiliyor ve bu durum da ülkede yabancıların vize ile sürekli kalmasına ve kayıt dışı çalışmaya imkan tanıyan bir istismara yol açıyordu” dedi.
Yeni düzenlemeyle, bu istismara son verildiğini açıklayan Bakan Baybars, yeni tüzükle bir yabancının KKTC’de vize ile kalış süresinin her defasında 90 günü ve her 180 günde 90 günü geçemez şeklinde bir düzenleme yapıldığını belirtti.
Baybars, bu noktada, ülkeye girişten itibaren 48 saat içerisinde çıkış yapılan kalışların yurt içinde kalış olarak hesaplanmayacağını ifade etti.
Baybars, “Eski uygulamada yabancılara vize verilirken ülkede ne kadar kalınacağı ve ne zaman ayrılacakları yönünde soru sorulabiliyordu ancak zorunlu bir sorgulama yoktu. Bu yönde de yeni tüzükte yabancılara vize verilirken, vize süresi içinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden ayrılacaklarını göstermeleri zorunlu hale getirildi” ifadesini kullandı.
Bakan Baybars, “Ülkeye kimin ne amaçla girdiği belli değildi, yeni tüzükle bu yanlış uygulamaya son verildi” dedi.
Yabancıların geliş amaçlarına göre türler belirlendi
Bakan Baybars, yabancıların ülkeye geliş amaçlarına göre 18 vize türünün belirlendiğine dikkat çekti. Baybars, 67 yıldan sonra ilk kez kapsamlı olarak ele alınarak düzenlenen yeni tüzükte 18 farklı vize türü bulunduğuna işaret etti.
İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars, pasaportla girişlere ilişkin yeni düzenlemeler hakkında da açıklamada bulundu.
Baybars, “Biliyorsunuz daha önce KKTC’de temsilciliği olan ülke ve AB ülkeleri yurttaşları ülkemize pasaportla giriş yapmaları anında geçerli pasaportları olması yeterli sayılıyordu.
Yeni İkamet ve Vizeler tüzüğü ile “KKTC’de temsilciliği olan ülke yurttaşları ve AB ülkeleri yurttaşlarının en az 2 ay geçerli pasaport ile giriş yapmaları ve KKTC’de temsilciliği olmayan ülke yurttaşları ile AB dışındaki ülkelerin yurttaşları artık en az 6 ay geçerli pasaport ile giriş yapabilecek.” dedi.
Baybars, yeni vize tüzüğüyle ülkede elçilik, konsolosluk veya başka temsilciliği olmayan ülke yurttaşlarına, çalışma izni alma amaçlı vize verilebilmesi için, en az iki yıl geçerli pasaport ile giriş yapılması şartının getirildiğini de kaydetti.
İptal kriterleri
Eski tüzükte, vizelerin hangi hallerde iptal edilebileceğinin belirlenmemiş olduğuna ve Müdür’e inisiyatif tanındığına değinen Baybars, bu yanlış ve eksik uygulama da düzeltilerek, vizelerin hangi hallerde iptal edilebileceğinin kriterlerle açıkça belirlendiğini bildirdi.
Bakan Baybars, eski tüzükte, kimlerin ikamet izninden muaf olduğu düzenlenmediğini, “genelge” ile yanlış bir şekilde yapılmaya çalışıldığını da belirtti. Yeni tüzükle ilk kez ikamet izni tanımının yapıldığını da belirten Baybars, “İkamet izni, ülkede 90 günden fazla ve belirli bir süre için kalma hakkı veren izin şeklinde belirlendi.” dedi.
18 yaş altı çocukları kayıt altına alma zorunluluğu getirildi
İçişleri Bakanı Baybars, eski uygulamayla, çalışma izniyle ülkede bulunanların 18 yaşından küçük çocukların hiçbir şekilde kayıt altına alınmadığını da hatırlattı.
Bakan Baybars, “Bu büyük eksiklik, eğitimden sağlığa ülke planlamasında çeşitli sıkıntılara da neden olmaktaydı.
Yeni tüzükle bu uygulamaya son verildi. Ülkede anne babası ile yaşamakta olan 18 yaşından küçük çocukların anne babalarının yasal izin (çalışma/iş kurma/ikamet) almaları sırasında, çocuklarının da kayıt altına alınması zorunluluğu getirildi.” dedi.
İkamet izinlerinin çeşitleri ve süreleri de belirlendi
Ayşegül Baybars, eski tüzükte ikamet izni kavramı olmadığını, dolayısıyla ikamet izni türlerinin de bulunmadığını ifade etti. “Kimin ne çeşit ikamet izni alabileceği belirsizdi” diyen Baybars, yeni tüzükle, ikamet izinlerinin çeşitleri ve her birinin ne kadar süreyle verilebileceğinin düzenlendiğine dikkat çekti. Baybars, sözlerini şöyle sürdürdü:
“60 yaş üzeri kişilere verilecek ikamet izni süreleri, diğer ikamet izin türlerinden daha uzun belirlenerek, bu kişilere kolaylık da sağlandı. Her bir ikamet izni türünün hangi koşullarda, hangi belgelerle alınabileceği düzenlendi.”
Vize ve ikamet izni verilenlere iletişim zorunluluğu getirildi
Baybars, yeni sistemde, bir vize veya ikamet izni verilecek olan yabancılardan, yapılması gereken tüm tebliğ ve bildirimlerin yapılabileceği bir mobil telefon numarası ve adres beyan etmeleri zorunluluğu getirildiğini de söyledi.
İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars, ülkede vize ve ikamet izni ile kalmakta olan yabancıların daha güvenli bir şekilde kayıt altına alınmaları için kapsamlı düzenlemelerin bulunduğu yeni tüzüğün 23 Ekim’de yürürlüğe gireceğini ve bu tarihe kadar olan sürede kamuoyunun yeni sistem hakkında kamu spotlarıyla da bilgilendirileceğini belirtti.