Kuzey Kıbrıs’ta 2022’de krizlerin ardından hükümetin kurulmasıyla gündeme gelen ve “Belediye Reformu” olarak adlandırılan Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı yıl boyunca gündemde kaldı. Haziran ayında yapılması beklenen yerel seçimler 25 Aralık’ta gerçekleşti.
KKTC’de ilk kez yerel seçimler 18 belediyeyle gerçekleşti. 25 Aralık Yerel Kuruluş Organları Genel Seçimi’nde 208 bin 236 seçmen 18 belediye başkanını, 220 belediye meclis üyesini, 240 muhtarı ve 960 ihtiyar heyeti üyesini belirledi.
CTP 7; UBP 6; TDP 1; DP 1 ve bağımsız adaylar 3 belediyeyi kazandı. Seçime katılım oranı ise yüzde 68,85 olarak açıklandı. Yerel seçimde 6 ilçenin 4’ünde mevcut belediye başkanları yerini korurken, 2 ilçede belediye başkanı değişti. Öte yandan, Mahmut Özçınar yedinci kez, Mehmet Harmancı, Hasan Sadıkoğlu ve Aziz Kaya ise üçüncü kez belediye başkanı seçildi.
2022 Haziranında ülkenin ciğerleri yandı. Mersinlik’te başlayan ve 4 gün süren yangında büyük mücadele verildi, yangın sonucunda 20 bin dönüm orman kül oldu, çok sayıda hayvan can verdi. Geçitköy ve Çamlıbel’de de büyük yangınlar yaşandı.
Kasım ayı itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 114,35 olarak gerçekleşti. 2022’de 11 aylık enflasyon ise yüzde 86,14 oldu. Yıl boyunca yapılan eylem ve protestoların büyük bir çoğunluğu yapılan zamlar ve hayat pahalılığına karşı oldu. Kamuda örgütlü 6 sendika, hayat pahalılığı ödeneğinin 4 ay süreyle durdurulmasını protesto etmek için genel grev yaptı.
1 Ocak- 20 Aralık tarihleri arasında ülkede toplam 2 milyon 570 bin 99 Covid-19 testi yapıldı, testler sonucunda 82 bin 974 vakaya rastlandı. Bu süreçte 122 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
1 Ocak- 15 Aralık tarihleri arasında polis yaklaşık 56,5 kilogram uyuşturucu, bin 234 adet uyuşturucu içeren hap ve 53 kök hint keneviri bitkisi ele geçirdi; konuyla bağlantılı 305 kişi aleyhinde yasal işlem başlatıldı. 1 Ocak-15 Aralık tarihleri arasında ülkede 802 düzensiz göçmen yakalandı.
Interpol arıyordu KKTC’de bulundu
Interpol tarafından organize suç örgütü üyeliği, yasadışı silah bulundurma ve kara para aklama suçlarından aranan, KKTC’de tespit edilerek ülkeden deport edilen Avustralya yurttaşı Mark Douglas Buddle, 15 Temmuz’da Bakanlar Kurulu kararıyla yasaklı göçmen ilan edildi.
Kararda, Buddle'ın lnterpol Uluslararası Aranan Şahıslar Veri Tabanında (ASF) Avustralya makamlarınca yayınlanan mavi bültenle "Organize Suç Örgütü Üyeliği", "Yasa Dışı Silah Bulundurma" ve "Kara Para Aklama" suçlarından arandığı, Polis Genel Müdürlüğü’ne gelen yazıda bunun ifade edildiği belirtildi.
Resmi Gazetede yayımlanan kararda, Polis Genel Müdürlüğü’nün 1984 Camden doğumlu Avustralya yurttaşı Buddle’ın KKTC'de de "Kara Para Aklama" faaliyetleri içinde olduğunu değerlendirdiği de kaydedildi.
Buddle kendi ülkesine 3 Ağustos’da iade edildi.
Atun, Maliye Bakanlığı görevinden istifa ettiğini açıkladı
Maliye Bakanı Sunat Atun 26 Temmuz’da Maliye Bakanlığı görevinden istifa ettiğini açıkladı. Sunat Atun’un yerine Alişan Şan Maliye Bakanı olarak atandı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı kutlamalarında Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil etmek üzere KKTC’ye geldi. Oktay, başkent Lefkoşa’da Atatürk Anıtı’nda düzenlenen törene katıldı, ardından Dr. Fazıl Küçük Bulvarı’da yer alan resmigeçit törenine katılarak konuşma yaptı.
Oktay, konuşmasında, Kıbrıs Türk halkına seslenerek, Kıbrıs Türkü’nün istiklali için dönüm noktası olan 20 Temmuz gününde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bayram coşkusunu paylaşmanın kendileri için şeref ve bahtiyarlık olduğunu ifade etti, Mersinlik Yangını’ndan etkilenen bölgelere 1 milyon fidan dikimi desteği için ön çalışmaları başlattıklarını açıkladı.
Öğretmen sendikaları ağustosta da sokaktaydı
Öğretmen sendikaları yıl boyunca defalarca Eğitim Bakanlığı önünde eylemler yaptı.
Bunların en ses getirenlerinden biri, 5 Ağustos’ta, Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) ve Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası (KTOEÖS), Yüksek Danışma Kurulu Toplantısı öncesinde Milli Eğitim Bakanlığı önündeki eylem oldu.
Toplantıya, danışmanları ile girmek isteyen sendikalar ile bakanlık arasında uzlaşı sağlanamadı. Toplantıya girmeyen sendika yetkilileri, hukuk yoluna başvuracaklarını bildirdi.
Polisin geniş güvenlik önlemi aldığı eylemde, “Bizim eğitimciler olarak polis teşkilatıyla bir sıkıntımız yoktur” diyen eylemciler, polislerin önüne karanfil bıraktı.
Kıb-Tek eski müdürü Erdoğan ve şoförüne 18 ay hapis cezası verildi
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (Kıb-Tek) eski Müdürü Gürcan Erdoğan ve şoförü Hüseyin İnce, Kıb-Tek'i zarara uğrattıkları gerekçesiyle yargılandıkları dava sonucunda, 15 Ağustos’ta 18’er aya hapse mahkum oldu. Haklarında yolsuzluk soruşturması başlatılan Erdoğan ve şoförü İnce, Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanıyordu.
Belediyelerin birleştirilmesi konusu gündemde sıkça yer aldı
2022’de gündemde sıkça yer alan konulardan biri olan belediyelerin birleştirilmesine olanak sağlayacak tasarı oldu. Tasarının Meclis Komitesinde görüşüldüğü 11- 12 Ağustos tarihlerinde belediyelerde örgütlü sendikalar geniş katılımlı eylemler yaptı. Cumhuriyet Meclisi, İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi “Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı”yla ilgili 11 Ağustosta başlayan toplantısını 12 Ağustos 04.30’da tamamladı. Komite, “Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı”nı oy çokluğuyla onayladı. Başbakan ve bazı bakanların da katılımıyla görüşülen tasarı, Meclis Genel Kurulu’na sevk edilirken, belediyelerin ve belediye çalışanlarının başlattığı araçlı eylem nedeniyle Lefkoşa’da Meclis önündeki yol trafiğe kapatıldı.
Tasarının Meclis Genel Kurulu’nda görüşüldüğü 24 Ağustos’ta da belediye çalışanları iş araçlarıyla Meclis’e giden yolu kapadı.
Belediyelerde örgütlü sendikalar Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ), Belediye Emekçileri Sendikası (BES) ve Mağusa Türk Genel-İş, Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı’nın yeniden komiteye çekilip tekrardan düzenlenmesini talep etmek amacıyla Meclis önünde eylem yaptı.
Sucuoğlu genel başkanlıktan istifa etti
Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı Faiz Sucuoğlu, 7 Eylül’de parti başkanlığı görevinden istifa etti. Sucuoğlu, yazılı açıklamasında "Gelinen son aşamada, yaşanılanlar gösterdi ki bu iki başlı durumu sürdürmek artık olumlu bir katkı sağlamadığı gibi partimiz içinde de sıkıntılar yaratmaya başlamıştır. Yaşanan tüm bu sıkıntıların sorumlusu ben olmasam dahi ülkesini ve partisini seven bir kardeşiniz olarak partimizin göz göre göre daha fazla çıkmaza girmesine göz yummamım mümkünü yoktur" dedi.
Bunun üzerine 11 Eylül’de yapılan Ulusal Birlik Partisi Ulusal Birlik Partisinin (UBP) 13. Olağanüstü Kurultayı'nda tek aday olan Başbakan ve UBP Girne Milletvekili Ünal Üstel, partisinin yeni genel başkanı ilan edildi.
Andreas Soutzi’ye 1 ay hapis cezası verildi
KKTC'ye geçerek askeri yasak bölgeyi fotoğrafladığı için tutuklu bulunan Kıbrıslı Rum Andreas Soutzi (E-58) 27 Eylül’de 1 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Lefkoşa’da Askeri Mahkemede görülen davada, Yargıç Murat Soytaç, sanığın askeri yasak bölgeyi fotoğraflarken kötü bir niyeti olmadığına ve hatıra amaçlı fotoğrafladığına, hiçbir askeri unsur, teçhizat ve birliği veya hareketini kaydetmediğini, bu fotoğrafları başka bir suçu işlemek için kullanmayacağına kanaat getirildiğini ve sanığın dava sürecindeki iyi halinin de göz önünde bulundurularak değerlendirme yapıldığını belirtti.
“Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi Yerleşkesi” inşaatına başlandı
Eylül ayı sonlarında Lefkoşa'da Metehan bölgesinde başlayan "Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi Yerleşkesi" inşaatına başlandı. Buna karşı 27 Eylül’de bazı meslek birlikleri, siyasi partiler ve sivil toplum örgütleri ortak “Külliye’ye hayır”eylemi düzenledi. Eylemciler konuşmaların ardından insan zinciri oluşturdu, bir grup eylemci telleri aşarak inşaat alanına girdi.
TC Lefkoşa Büyükelçiliği'ne Feyzioğlu atandı
Türkiye Cumhuriyeti’nin Lefkoşa Büyükelçiliği'ne 6 Ekim’de Metin Feyzioğlu atandı. Türkiye Barolar Birliği’nin önceki başkanı olan Feyzioğlu’na görevi TC Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından tebliğ edildi.
Feyzioğlu 28 Kasım’da Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a güven mektubunu sunarak göreve başladı.
Göreve başlamasının ardından ilk röportajını Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) ve Anadolu Ajansı’na (AA) veren Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni Lefkoşa Büyükelçisi Metin Feyzioğlu, Türkiye’den suyun ardından kabloyla elektrik de gelmesinin hayali olduğunu ve bunu hayata geçirmek için çaba harcayacağını belirtti. TAK Müdürü Fehmi Gürdallı’ya konuşan Feyzioğlu, “KKTC’nin tanınması, izolasyonların aşılması için çaba harcamaya devam edileceğini” ifade eden Feyzioğlu, bu süreçte de KKTC’nin ekonomik olarak kendi kendine yeten, sapasağlam ayakta duran bir yapıya kavuşması için çalışılması gerektiğini vurguladı.
“Kıbrıs Türkü çok samimi, çok candan. Ben de öyleyim. Frekansımız tuttu”... Türkiye Cumhuriyeti’nin (TC) yeni Lefkoşa Büyükelçisi Metin Feyzioğlu, bu kez Büyükelçi sıfatıyla geldiği Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki (KKTC) izlenimlerini bu sözlerle özetledi.
Dedesi Turhan Feyzioğlu’nun Kıbrıs’tan sorumlu Başbakan Yardımcılığı ve Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın danışmanlığını yaptığını hatırlatarak, ailece Kıbrıs’la gönül bağı bulunduğunu söyleyen Metin Feyzioğlu, Lefkoşa’ya Büyükelçi olarak atandığını öğrendiğinde büyük gurur duyduğunu ifade etti.
Feyzioğlu’ndan önce Türkiye'nin Lefkoşa Büyükelçiliği görevini Ali Murat Başçeri yürütüyordu.
TDP ile TKP Yeni Güçler birleşti
Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) ile Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) Yeni Güçler 10 Ekim’de “Toplumcu Demokrasi Partisi” adı altında birleştiğini açıkladı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, temaslarda bulunmak ve açılış yapmak üzere KKTC’ye geldi. Oktay, KKTC’ye 200 Milyon TL ek kaynak aktaracaklarını açıkladı
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 8 Kasım’da temaslarda bulunmak ve açılış törenlerini gerçekleştirmek üzere ülkeye geldi. Oktay, ülkede olduğu süre boyunca, Güzelyurt’ta kadın üretici ve girişimcilerle bir araya geldi. Ardından yapımı devam eden Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi Yerleşkesi alanını ziyaret etti.
Bunun yanında törende, Gençlik ve Spor Yatırım Projeleri, KKTC Coğrafi Bilgi Sistemi Projesi, KKTC Nirengi Ağı Projesi, KKTC Mesleki Eğitim Kursları Projesi, Türk Maarif Vakfı Projeleri tanıtımı da yapıldı.
Fuat Oktay, etkinlikte yaptığı açıklamada, sosyal yardımlar, tarım, ulaştırma alanında ve gençlik-spor yatırımları için KKTC’ye toplamda 200 Milyon TL aktaracaklarını da açıkladı.
Baybars ve Rogers Halkın Partisi’nden istifa etti
Milletvekilleri Ayşegül Baybars ve Jale Refik Rogers 22 Kasım’da Halkın Partisi’nden istifa ettiklerini duyurdu.
Konuyla ilgili yapılan ortak yazılı açıklamada, Baybars ile Rogers’ın yanı sıra 9. Dönem Halkın Partisi Milletvekili Gülşah Sanver Manavoğlu’nun da Halkın Partisi’nden istifa ettiği belirtildi.
Bütçe Meclis Komitesinden geçti
“2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı” Meclis Komitesinde ele alındı. 30 Kasım - 12 Aralık tarihleri arasında toplanan Komite tasarıyı 35 milyar 850 milyon TL olarak onaylayarak Meclis Genel Kuruluna iletti. Meclis’teki bütçe görüşmeleri ise 27 Aralık’ta başladı.
Bir hastada maymun çiçeği tespit edildi
Sağlık Bakanlığı 10 Aralık’ta, Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi'ne başvuran bir hastada Maymun Çiçeği hastalığı tespit edildiğini açıkladı.
Bakanlık açıklamasında, hastanın Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları servisinde izolasyon altına alındığı ve tedavisine başlandığı kaydedilerek, "Temaslılarının takibi için işlemler başlatılmıştır" denildi.
KKTC ilk kez 18 belediyeyle seçime gitti
KKTC’de ilk kez yerel seçimler 18 belediyeyle yapıldı. 25 Aralık Yerel Kuruluş Organları Genel Seçiminde 208 bin 236 seçmen 18 belediye başkanını, 220 belediye meclis üyesini, 240 muhtarı ve 960 ihtiyar heyeti üyesini belirledi
CTP 7; UBP 6; TDP 1; DP 1 ve bağımsız adaylar 3 belediyeyi kazandı. Seçime katılım oranı ise yüzde 68,85 olarak açıklandı.
Değirmenlik - Akıncılar Belediyesi’nde Ali Karavezirler (CTP); Gönyeli-Alayköy Belediyesi’nde Hüseyin Amcaoğlu (UBP); Lefkoşa Türk Belediyesi’nde Mehmet Harmancı (TDP); Beyarmudu Belediyesi’nde Bülent Bebek (Bağımsız); Gazimağusa Belediyesi’nde Süleyman Uluçay (CTP); Geçitkale-Serdarlı Belediyesi’nde Halil Kasım (UBP); Mesarya Belediyesi’nde Ahmet Latif (CTP); Tatlısu Belediyesi’nde Ahmet Hayri Orçan (DP); Yeniboğaziçi Belediyesi’nde Katip Demir (Bağımsız); Çatalköy-Esentepe Belediyesi’nde Ceyhun Kırok (CTP); Dikmen Belediyesi’nde Yüksel Çelebi (CTP); Girne Belediyesi’nde Murat Şenkul (CTP); Lapta-Alsancak-Çamlıbel Belediyesi’nde Fırat Ataser (Bağımsız); Güzelyurt Belediyesi’nde Mahmut Özçınar (UBP); Erenköy - Karpaz Belediyesi’nde Hamit Bakırcı (UBP); İskele Belediyesi’nde Hasan Sadıkoğlu (UBP); Mehmetçik-Büyükkonuk Belediyesi’nde Fatma Çimen Tuğlu (UBP); Lefke Belediyesi’nde Aziz Kaya (CTP) belediye başkanı seçildi.
Yerel seçimde belediye başkanlığı için yarışan 3 milletvekili seçilemedi. UBP milletvekili Sadık Gardiyanoğlu ile CTP milletvekili Sıla Usar İncirli Lefkoşa Türk Belediyesi (LTB) için; CTP Milletvekili Şifa Çolakoğlu ise Yeniboğaziçi Belediyesi için yarıştı ancak hiçbir milletvekili belediye başkanlığına seçilemedi.
Yerel seçimde 6 ilçenin 4’ünde mevcut belediye başkanları yerini korurken, 2 ilçede belediye başkanı değişti. Öte yandan, Mahmut Özçınar yedinci kez, Mehmet Harmancı, Hasan Sadıkoğlu ve Aziz Kaya ise üçüncü kez belediye başkanı seçildi.
Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Mehmet Harmancı, Güzelyurt Belediyesi Başkanı Mahmut Özçınar, İskele Belediyesi Başkanı Hasan Sadıkoğlu ve Lefke Belediyesi Başkanı Aziz Kaya yeniden seçildi. Girne’de ise Nidai Güngördü CTP adayı Murat Şenkul’a mağlup oldu. Gazimağusa Belediye Başkanı İsmail Arter ise adaylıktan çekilmişti, Gazimağusa’nın yeni belediye başkanı CTP adayı Süleyman Uluçay oldu.
6 kadın adayın yarıştığı yerel seçimde sadece Mehmetçik-Büyükkonuk Belediyesi’nde bir kadın başkan seçildi. Böylelikle, UBP adayı Fatma Çimen Tuğlu, ülkedeki tek kadın belediye başkanı oldu. 18 belediyede 61’i erkek toplam 67 aday başkanlık için yarıştı.
Kazalarda 35 kişi hayatını kaybetti
1 Ocak-15 Aralık tarihleri arasında ülkede toplam 3 bin 445 trafik kazası meydana geldi. Bu tarihler arasında 19 ölümlü kazada, 22 kişi hayatını kaybetti. Kazalarda 703 kişi yaralandı.
Ölenlerden 4’ü yaya, 6’sı yolcu, 2’si motosiklet sürücüsü, 10’u araç sürücüsü olarak kayıtlara geçti.
Ölümle neticelenen trafik kazalarından 5’i aşırı sürat, 2’si yolun solunu tutamama, 2’si kavşakta duramama, 1’i kırmızı ışıkta durmama, 8’i alkollü sürüş, 1’i dikkatsiz sürüş nedeniyle yaşandı.
Ölümlü kazaların 5’i Lefkoşa, 5’i Gazimağusa, 2’si Girne, 3’ü Güzelyurt, 4’ü İskele’de meydana geldi.
707 yangın meydana geldi
1 Ocak- 15 Aralık tarihlerinde, ülkede çeşitli nedenlerden 707 yangın meydana geldi. Bunlardan 9’u orman yangını, 127’si bina yangını, 311 arazi yangını, 22’si çöplük alan yangını, 5’i yakıt kaynaklı yangın, 18’i çöp bidonu yangını, 112’si motorlu araç yangını, 58’i elektrik kaynaklı yangın, 45’i ise ağıl, barınak, şömine gibi diğer nedenlerden kaynaklanan yangın olarak kayıtlara geçti.