Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi’nde gerçekleşen Kıbrıs zirvesi, 2016’da çözüm bekleyenleri bir kez daha hayal kırıklığına uğrattı. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın ısrarla üzerinde durduğu ‘yol haritası’, Rum lideri Nikos Anastasiadis’in katı tutumu nedeniyle dün akşamki zirvede belirlenemedi.
Zirve öncesinde oldukça neşeli görünen Cumhurbaşkanı Akıncı’nın, zirve sonrasındaki gergin duruşu dikkatlerden kaçmadı. Genel Sekreter Ban ki Moon, yaklaşık 1,5 saat süren 3’lü görüşme sonrasında yaptığı açıklamada liderlere yardımcı olmak istediğini belirtti. Ancak ortaya ne bir yol haritası kondu, ne de ikinci bir 3’lü veya 5’li zirve tarihi.
Ban: Önümüzdeki süreç çok kritik
BM Genel Merkezi’ndeki bir buçuk saatlik görüşmenin ardından Ban, liderlerle birlikte BM Güvenlik Konseyi önündeki brifing alanında basına açıklama yaptı. Açıklamayı çok sayıda gazeteci izledi.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Kıbrıs’ta 2016 yılı içinde kapsamlı bir çözüme varılması amacıyla gösterilen çabadan dolayı liderleri kutladı ve konunun uluslararası boyutu da dahil ihtiyaç duyulacak her konuda destek vermeye hazır olduğunu açıkladı.
Ban, “Kıbrıs için önümüzdeki süreç çok kritiktir. Zaman çok önemlidir. BM ve ben, sürecin başarıyla sonuçlanması için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Açıklamanın ardından Ban, Cumhurbaşkanı Akıncı ve Rum lider Anastasiadis’le el sıkışarak ayrıldı.
Akıncı: Rumların takvimle ilgili çıkışları olmasaydı…
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Türk gazetecilere yönelik olarak basın toplantısı düzenleyerek açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs’ta bu yıl içinde bir çözüme varılması hedefinin, BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’un, dün kendisi ve Rum lider Nikos Anastasiadis’le üçlü görüşmesinden sonra yaptığı açıklamayla da teyit edildiğini söyledi.
Akıncı, Ekim ayında yoğunlaştırılmış müzakerelerin, 4 başlıktaki sorunların minimuma indirilmesi hedefiyle başlatılmasını istediklerini; bu anlayışın toplantıda da hakim olduğunu belirtti.
“Bu çalışmalarla Kıbrıs’ta özlenen ve her iki tarafı da tatmin edecek bir barışın koşullarını bu çalışmalarla sağlayabilme” umudunu ifade eden Akıncı, ardından geçilecek beşli toplantıda güvenlik ve garantiler ile toprak başlıklarında bir sonuca varılmasını istediklerini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Akıncı, görüşmenin tatmin edici olduğunu; Rumların takvimle ilgili bilinen karşı çıkışları olmasaydı daha da tatmin edici olabileceğini belirterek, daha fazla katkı istedikleri BM Genel Sekreteri Ban’ın görev süresinin yılsonu bitecek olmasından dolayı, ortada zaten bir takvim bulunduğuna işaret etti.
2017’ye sarkması sıkıntı yaratmayacak…
Akıncı, varılacak anlaşmayla ilgili bazı teknik unsurların 2017’ye sarkmasının çok sıkıntı yaratmayacağını ama ana konular açıktayken yeni yıla girilmesi halinde arzu etmedikleri çözümsüzlük durumuyla yüzleşeceklerini kaydederek, zamanın sadece kendileri için değil Rumlar için de sınırlı olduğuna dikkat çekti.
New York’a gelirken mucize beklenmemesi gerektiğini söylediğini de kaydeden Akıncı, “Daha görüşmeler devam ederken New York’tan bir anlaşma haberi elbette çıkamazdı. Bence karamsarlığa kapılmak için bir neden yok. Olumsuz mesajlar vermek için de bir neden yok. Bugün burada çok kapsamlı görüşmeler yapıldı. Yol haritası üzerinde kamuoyuna yansıtılmasa da bir anlayış var. Bu anlayış kendini 3 ayda kanıtlamazsa, 2017’den önce çerçeveyi berrak ortaya çıkaramzsak o zaman karamsar olmak için nedenler olacak” diye konuştu.
Özersay zirveyi yorumladı
Öte yandan Halkın Partisi (HP) Genel Başkanı, eski müzakereci Kudret Özersay, New York zirvesi sonrasında sosyal medya hesabından şu görüşleri paylaştı:
“Üçlü görüşmenin BM tarafından servis edilen bu fotoğrafını Genel Sekreter’in açıklaması ile birlikte okuyorum ve samimiyetle durumun pek de iç açıcı olmadığını görüyorum…Kıbrıs Rum tarafı bu üçlü toplantıyı "kuşa çevirmeye çalışıyor" demiştim geçtiğimiz akşam bir TV programında. Sanırım bu konuda Rumlar önemli ölçüde başarılı oldular. Genel Sekreter'in açıklamasında herhangi bir "bir sonraki adım"; "yol haritası"; "beşli toplantı"; "bir başka üçlü zirve" yok maalesef, gören varsa haber etsin. Sadece Genel Sekreter’in konunun uluslararası boyutları da dahil liderlere yardımcı olmaya hazır olduğu vurgulanıyor ki bunun özel bir anlamı olduğunu pek sanmıyorum, varsa bunu liderler (her biri başka değil aynı olacak şekilde) açıklamalı bize...Şimdi Liderler Kıbrıs'a dönüp ne yapacaklar? Bu müzakerelerden bir sonuç çıkması için bir yol haritasına, bir yapılandırmaya ve bir programlamaya ihtiyaç vardı orası kesin ama bu görüşmeden bunlar çıkmadı. Biz bu zirveden netleşme beklerken belirsizlik daha bir arttı…”