Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 4 milyar 96 milyon 720 bin TL’lik “2015 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı”nı görüşmeye başladı.
Hafta sonları dışında 9 gün boyunca kesintisiz görüşülerek 18 Aralık’ta tamamlanacak yeni yılın bütçesi, Meclis Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi’nde 28 Kasım’da, 1 milyon 720 TL’lik artışla 4 milyar 96 milyon 720 TL olarak oy çokluğuyla onaylanmıştı. Meclis Genel Kurulu yeni yılın bütçesini görüşmek için 10.20’de Meclis Başkanı Sibel Siber başkanlığında toplandı.
Toplantıda ilk olarak bütçe yasa tasarısının 3. görüşmesine ilişkin tezkere oy çokluğuyla kabul edildi.
Daha sonra 2015 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’na ilişkin Komite raporu Komite Başkanı CTP-BG Milletvekili Birikim Özgür tarafından okundu.
UBP’ye 3 katılım bilgiye getirildi
UBP Grup Başkanı Hüseyin Özgürgün’ün, Gazimağusa Milletvekili Ahmet Kaşif, Girne Milletvekili Ergün Serdaroğlu ve İskele Milletvekili Hamit Bakırcı’nın 6 Aralık’tan itibaren UBP’ye katılımına ilişkin tezkeresi de milletvekillerinin bilgisine getirildi. Koalisyon ortağı DP'den istifa eden 3 milletvekilinin UBP'ye katılımıyla hükümetin sandalye sayısı 29'a inerken, 50 sandalyeli Meclis'te milletvekillerinin partilere dağılımı şöyle oldu:
CTP 21, UBP 18, DP 8 ve TDP 3.
Mungan: 4.1 düzeyinde büyüme öngörüsü söz konusu
2015 Maliye Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nın Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi sırasında Maliye Bakanı Zeren Mungan sunum yaptı.
“Ülkemizin imkan ve ihtiyaçları doğrultusunda orta vadeli hedeflerimize yaklaşabilmek amacıyla bütçe disiplini ve cari harcamalarda bütçe tasarrufunu temel ilke edinerek hazırladığımız Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2015 Mali Yılı Bütçesi’nin ülkemize hayırlı olmasını diliyorum” diyerek konuşmasına başlayan Maliye Bakanı Zeren Mungan, bütçeye katkı koyan herkese teşekkür etti. Bütçe tasarılarının Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi’nde üzerinde en fazla konuşulan, tartışılan görüşmelerin yapıldığı konular olduğuna dikkat çeken Zeren Mungan, sürdürülecek, yoğun ve özverili çalışmalar sırasında gerçekleştirilecek tüm değerlendirme, eleştiri ve katkılardan yararlanmak istediklerini belirtti. Bütçenin sadece sayılardan ibaret olmayıp, bu sayıların yaratmayı hedeflediği performans ve oluşturacağı değerlerin önem taşımakta olduğuna işaret eden Mungan, şöyle devam etti:
“Bütçe bir ülkenin geleceği için hazırlanır, esas amaçta ekonominin çarklarının döndürülmesinin başlatılması ve daha çok istihdam, daha çok üretim, daha çok katma değer, daha eğitimli ve sağlıklı bir toplum yaratmaktır. Bizleri sınırlayan zorunlu harcama kalemlerimiz olsa da üstlendiğimiz bu görevin sorumluluğunun bilincinde etkin kaynak dağılımı hedeflenmiştir. Tabii ki tüm bunları yaparken gelecek nesillerin yarınlarını biriken borç yükü ile ipotek altına alma hakkımız olmadığının da bilincindeyiz.”
Kamu borç stoku 12 milyar TL
2014 Haziran sonu itibarıyla devletin borç stokunun 11 milyar Türk Lirası, kamu borç stokunun ise 12 milyar Türk Lirası olduğunu ifade eden Mungan, “Başka bir deyişle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti insanının bir yıl içerisinde yarattığı değerler, katma değerler, yani Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın bir buçuk katı kadar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti insanının borcu vardır. Bu kamu borcunun 4.5 milyarı iç borç, 7.5 milyarı da Türkiye Cumhuriyeti’ne olan dış borçlardır” dedi.
"Ekonomideki risk sürüyor”
Mungan, 2015 Bütçesi hazırlanırken ve hedefler konulurken öngörülen enflasyon rakamı olarak adlandırılan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) artışları ve döviz fiyatlarındaki gelişmelerin baz alındığını ve önemli dayanaklar olarak kabul edildiğini kaydetti. Mungan, “ 2015 yılı için tüketici fiyatları endeksi Devlet Planlama Örgütü verileri ile yüzde 5.4 olarak öngörülmüştür. Bildiğiniz gibi üç yıllık bir bütçe söz konusudur. Bu anlamda da 2016 ve 2017 yılı için tüketici fiyatları endeksindeki artış 4.6 olarak öngörülmüştür” ifadelerini kullandı. Baz olarak kullanılan unsurlardan bir diğerinin de Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, reel büyüme, ithalat ve ihracat rakamları olduğunu kaydeden Mungan, 2015 yılı için Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın 8.8 milyar Türk Lirası’na ulaşması, reel büyümenin yüzde 4.1 seviyesinde, ithalatın 1.8 milyar Dolar düzeyinde olması, ihracatın ise 147.3 Milyon Dolar seviyesine ulaşmasının beklendiğini vurguladı. 2008 yılında başlayan küresel ekonomik krizden sonra, küresel ekonomide kademeli iyileşme devam etmesine rağmen günümüzde hala daha küresel ekonomiye ilişkin risklerin söz konusu olduğunu belirten Mungan, yüksek gelirli ülkeler ekonomik krizlerden kurtulamaya başlarken, gelişmekte olan ülkelerde ılımlı bir yükselme olmakla birlikte risklerin halen devam etmekte olduğunu ifade etti.
“2015 yılı için yüzde 4.1 düzeyinde büyüme öngörüsü “
Mungan şöyle konuştu:
“Ülkemiz küresel krizin etkisi yanında kendine özgü Kıbrıs Sorunundan kaynaklanan siyasi çözümsüzlük, siyasi tanınmamışlık gibi ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyen faktörler ile de karşı karşıyadır. 2013 yılında döviz kurlarında başlayan ve devam eden dalgalanma ve ülkemizin hemen hemen tümüne yakınını etkileyen kuraklıktan dolayı reel büyüme tahminleri revize edilmiştir. Buna göre 2013 yılı için yüzde 2.6, 2014 yılı için yüzde 2.9 ve 2015 yılı için yüzde 4.1 düzeyinde büyüme öngörüsü söz konusudur. Kıbrıs sorunundan kaynaklanan siyasi çözümsüzlük, siyasi tanınmamışlık gibi ülkemizin kendi özgü sorunları yıllar itibarı ile birikmiş yapısal sorunlarımız kamu maliyesinin sürdürülebilir yapısını zorlamaktadır. Yıllardır göz ardı edilen aşırı borç yükü ve bütçe açıkları büyümeyi engelleyici ve mali istikrarı bozucu faktör olarak önümüzde durmaktadır. Sadece bugünü değil geleceği de göz önünde bulundurarak bir yandan cari harcamalar için dış kaynak ihtiyacı azaltırken diğer yandan da kamu borç yükünü kontrol altında tutabilmek gerekmektedir. Bu çaba, faizleri düşürerek ve daha düşük vergi beklentisi yaratarak yatırımların da büyümesinde etken olacaktır.Maliye Bakanlığı ve hükümet olarak temel yaklaşımımız; cari açıkları mümkün olduğu kadar düşürmek ve cari açıklar için Türkiye’den yapılan borçlanmaları en az seviyelere çekebilmek ve bununla birlikte de borç stokunu özellikle iç borç stokunu çevrilebilir hale getirmektir. Buna yönelik olarak Merkez Bankası ile de yoğun çalışmalar yürütülmektedir. Borç stokunun çevrilebilmesi; devletin gerek kendi kaynaklarından gerekse piyasalardan borçlanarak mümkündür
“460 milyona yakın açık”
Başka deyişle; Kıbrıs Türkünün yaptığı harcamayı karşılamakta 460 milyona yakın bir açığı var. Alınan bütün tedbirlere rağmen gelirlerin artışı giderlerdeki tasarrufa rağmen halen böyle ciddi bir yerel bütçe açığı söz konusudur. Genel Bütçe yani bütçenin bütününe baktığımızda; Türkiye Cumhuriyeti katkılarıyla bütçeye yapılan kaynak aktarımları ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen giderleri de bütünleştirdiğimizde 2014 yılında 3 milyar 418.7 milyon Türk Lirası olarak öngörülen bütçe gelirleri yüzde 3.3 artışla 3 milyar 531.5 milyon Türk Lirasına, 3 milyar 776.2 milyon Türk Lirası olarak öngörülen bütçe giderlerinin ise yüzde 4.84 azalışla 3 milyar 593.5 Milyon Türk Lirasına ulaşacağı öngörülmektedir.
En büyük pay eğitime
Maliye Bakanı Mungan, bütçede en büyük payın yine eğitime ayrılmakta olduğunu; 2015 yılında eğitime ayrılan kaynağın 524.4 Milyon Türk Lirası olduğunu ve bu rakamın toplam bütçe giderlerinin yüzde 12.8’ini oluşturduğunu belirtti.
Kıbrıs’ta anlaşma yanında
Maliye Bakanı Zeren Mungan, Kıbrıs’ta iki tarafın da benimseyebileceği bir anlaşmanın büyük önem taşımakla birlikte toplumun bütününü baskılayan ve geleceğini ipotek altına alan borç stoklarını sürdürülebilir bir hale getirmek ve bütçe cari açıklarını dış kaynak ile karşılamayı sonlandırmak gerektiğini söyledi.
Mungan, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti insanının, Kıbrıs’ta yapılacak bir anlaşma yanında, kamu maliyesine yönelik ana hedefi cari açıkları azaltma ve borç stoğunu çevrilebilir hale getirebilmektir” dedi.
Yorgancıoğlu: Ekonomi giderek ayağa kalkıyor
Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, ekonominin giderek ayağa kalktığını ve birçok konuda hedeflerine ulaşmaya başladıklarını ancak gelinen noktada ülke gerçekleri dikkate alınarak politikalar üretilmesi gerektiğini söyledi.
Ülkede geçmişten gelen yapısal bozukluklar bulunduğunu ve bunları kısa sürede çözmenin mümkün olmadığını kaydeden Yorgancıoğlu, günü kurtarma adına adımlar atılmayacağını belirtti. Yorgancıoğlu, “Bu toprağı vatan bilmiş kimsenin geleceği riske atıp, günü kurtarma lüksü yoktur” dedi.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda Maliye Bakanı Zeren Mungan’ın 2015 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’yla ilgili sunuş konuşmasının ardından Başbakan Özkan Yorgancıoğlu söz aldı. Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, konuşmasına, KKTC Meclis Genel Kurulu’nda görüşülecek olan bütçede emeği olan herkese teşekkür ederek başladı. Yorgancıoğlu, tüm milletvekillerinin eleştiri ve katkı yapacak önerilerinden yararlanmak istediklerini belirtti.
Özgürgün:Tablo gereçeği yansıtmıyor
Anamuhalefet Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün, eylem ve grevlere dikkat çekerek, ekonomiyle ilgili çizilen olumlu tablonun gerçeği yansıtmadığını iddia etti. Özgürgün, hükümeti, BRTK ve TAK’ın sorunlarına duyarsız kalmakla suçladı. UBP Başkanı Hüseyin Özgürgün, TAK ve BRTK’da sorunlar yaşandığını belirterek, hükümetin bu kurumlara ilişkin tavrını eleştirdi. Hükümetin, muhalefetin sesini nasıl keseceğiyle uğraştığını savunan Özgürgün, şöyle devam etti:
“TAK müdürü açıklama yapıyor ve ‘Bana yapılanlardan sonra saat 19.00’dan sonra çalışamam’ diyor. TAK’ta 19.00’dan sonra haber yapılmaması ilk kez yaşanıyor. BRT’de de sorunlar yaşanıyor. BRTK zaten çoğunlukla hükümetle ilgili haberler yapıyor. Muhalefetin etkinliklerinin duyurulmasını istemiyorlar. Bu konular başbakanın gailesi değil”
Özgürgün, “Devletin resmi haber ajansı ve televizyonunu bu duruma getirerek, bir şey kazanamazsınız. Hükümet, muhalefetin konuşmasını kesmek değil, teşvik etmesi gerekir” dedi.
Hüseyin Özgürgün, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Basını engelleseler dahi konuşmaya devam edeceğiz. BRT’yi, TAK’ı da kapatın. Zaten ona götürmeye çalışıyorsunuz. Ama her yerde konışmaya devam edeceğiz. Bu şekilde bizim motivasyonumuzu düşüremezsiniz”
Enerji konusunda Türkiye ile entegrasyon
Hüseyin Özgürgün, Türkiye ile KKTC heyetleri arasında enerji ve elektrik konularında entegrasyon yapılmasına yönelik bir eylem planı hazırlandığı ve imzalandığını ve Başbakan Yorgancıoğlu’nun bundan haberdar olmadığını iddia etti.
Özgürgün, “Elektrik, su, telefon, ulaşım özelleştirilemez açıklaması yapıyor hükümet. Sonra da bu imzalar atılıyor. Bu imzaları gizlemeye çalıştılar. Söylediklerinin arkasında cesaretle duramıyorlar. Bu ikiyüzlü bir siyasettir” dedi.